تماس با ماتیکان
درباره ماتیکان
فرهنگ حقوقی
علامت تجاری
قوانین و آرا
صفحه اصلی
قانون
رای وحدت رویه
نظریه مشورتی
بخشنامه سازمان امور مالیاتی در خصوص ابطال بخشنامه شماره 46378 مورخ 26/9/1377 در مورد عدم الزام تایید قبوض مالیاتی توسط واحد مالیاتی ذی ربط
یادآوری - - - یادآور میشود متن بخشنامه شماره 46378 مورخ 26/09/1377 سازمان امور مالیاتی به شرح زیر است : نظر به اینکه بعضی از حوزه های مالیاتی قبول وجوهی را که قبلا در منبع بعنوان مالیات های تکلیفی از مودیان کسر و به حساب درآمد های مالیاتی واریز شده است منوط به واریز وجوه مزبور به حساب مخصوص اداره کل ذی ربط می نمایند که لازمه آن درخواست انتقال مالیات های مکسوره از اداره کل دریافت کننده به اداره کل متبوع میباشد و این امر علاوه بر صرف وقت بی حاصل موجب نارضایتی مودیان و مضاعف شدن آمار وصولی میگردد علیهذا بمنظور اجتناب از موارد فوق کلیه حوزه های مالیاتی موظفند در صورت ارایه اصل یا تصویر برابر اصل قبوض وجوه کسر و ایصال شده به حساب درآمد های مالیاتی با تایید کتبی سر ممیز مالیاتی اداره کل دریافت کننده , وجوه مزبور را به عنوان مالیات پرداختی مودی منظور دارند بدیهی است در صورتی که مبلغی بیش از مالیات متعلق پرداخت شده باشد مازاد پرداختی از این بابت قابل استرداد خواهد بود آقایان مدیران کل مسئول حسن اجرای این دستورالعمل خواهند بود
یادآوری - - - یادآور میشود متن رای شماره 106 مورخ 2/3/1390 هیات عمومی دیوان عدالت اداری به شرح زیر است : شاکی به موجب دادخواست تقدیمی ، ابطال بخشنامه شماره 46378 مورخ 26/9/1377 معاون درآمد های مالیاتی وقت وزارت امور اقتصادی و دارایی را خواستار و در توضیح و تبیین خواسته اشعار داشته است که : « در مورد برخی از مودیان از جمله شرکت های پیمانکاری به موجب ماده 104 قانون مالیات های مستقیم کارفرما از هر پرداخت 5% مالیات کسر نموده و به اداره مالیاتی مرتبط با کارفرما واریز می نمایند و یک نسخه از قبض پرداخت را به مودیان ( پیمانکاران ) ارایه مینماید که شرکت های پیمانکاری نیز این قبوض را در قبال اعلام بدهی مالیات عملکرد هر سال توسط اداره مالیاتی مرتبط با شرکت های پیمانکاری ارایه می نمایند که از بدهی مالیاتی اعلام شده کسر گردد . به عبارت دیگر ماده 104 قانون مالیات های مستقیم به کیفیت ساده ای تکلیف مودیان را مشخص نموده و آن این است که همان قبوض دریافتی از حوزه های مختلف مالیاتی برای مودیان کافی است . متاسفانه واحد های تابعه سازمان امور مالیاتی کشور با استناد به بخشنامه شماره 46378 مورخ 26/9/1377 معاونت وقت وزارت امور اقتصادی و دارایی مودیان را مکلف می نمایند که علاوه بر قبوض مالیاتی فوق الذکر تاییدیه قبوض را نیز از ادارات مالیاتی دریافت کننده وجوه مالیاتی دریافت و ارایه نمایند . این تکلیف گذشته از آن که خلاف نص صریح ماده 104 قانون مالیات های مستقیم میباشد موجب ایجاد زحمت و هزینه های سنگین و اتلاف وقت جهت مودیان میگردد تا با اعزام مامور و هزینه سفر و اقامت تاییدیه های مورد درخواست بخشنامه را تهیه نمایند که نوعا مواجه با اشکالات و ایرادات گوناگون اداری در تهیه تاییدیه ها میگردد که یک مورد آن تغییر ادارات امور مالیاتی است ، مثل تقسیم پرونده های مالیاتی مالیات بر شرکت ها به ادارات کل غرب ، شرق ، شمال ، جنوب ، مرکز و مودیان بزرگ مالیاتی و همچنین شهرستان های دیگر میباشد ، به خصوص در مورد شرکت هایی مشابه این شرکت تعداد قبوض پرداخت مالیاتی از سال های 83 تا 87 بالغ بر چند صد فقره مرتبط با اقصی نقاط کشور از قشم تا تبریز و کرمان و … میگردد . از طرف دیگر قبول پرداخت مالیات های تکلیفی به طور رسمی و قانونی از سوی ادارات مالیاتی تابعه سازمان امور مالیاتی صادر شده است که تایید آن ها با مراجعه به حساب های بانکی و با توجه به امکانات وزارت امور اقتصادی و دارایی و از همه مهم تر از طریق سیستم های رایانه ای که مدتهاست در سازمان امور مالیاتی معمول و متمرکز گردیده است باید امر ساده ای باشد . قابل ذکر است که بخشنامه فوق الذکر در تاریخ 26/9/1377 صادر شده است که در عمل تا سال 1382 شاید به دلایل مسائل معروضه فوق متروک و مسکوت مانده بود که متاسفانه از سال 1383 به جریان افتاده است و جالب این است که خود سازمان امور مالیاتی به این زحمت ها و مشکلات توجه داشته است و در جواب نامه شماره 03986/60/88 مورخ 28/9/1388 این شرکت به معاونت سازمان امور مالیاتی به موجب نامه شماره 70661/233/ ص مورخ 28/10/1388 مدیرکل دفتر حساب های مالیاتی عنوان نموده است که در صدد رفع آن میباشد ، اما تا رفع آن همه ساله مودیان مالیاتی خصوصا شرکت های پیمانکاری دچار مشکلات و عواقب آن میباشند و حتی با وجود آن که مالیات متعلقه پرداخت شده است تا سال ها صدور برگ قطعی ( تسویه حساب ) به طول می انجامد . موارد متعددی است که کارفرمایان با ارسال فهرست کار های انجام شده توسط پیمانکاران متعدد طی یک فقره چک مالیات متعلقه را به اداره مالیاتی مربوطه ارایه می نمایند و ادارات مالیاتی علیرغم تاکید سازمان مالیاتی مبادرت به صدور قبوض مالیاتی به تفکیک مودیان نمی نمایند لذا مودیان رسیدی در مورد مالیات های واریزی ندارند که در آن صورت نیاز به دریافت تاییدیه از ادارات مالیاتی دریافت کننده مالیات الزامی میباشد ، نه وجود داشتن قبض . باعنایت به مراتب فوق و با توجه به صلاحیت قانونی دیوان عدالت اداری ، استدعا دارد به این امر و موضوعیت این بخشنامه مخل نظم اداری و جاری رسیدگی و حکم به لغو آن صادر فرمایند تا مودیان سرگردان و بلاتکلیف نمانده و از اتلاف وقت اموال و اوقات مودیان و همچنین وزارت امور اقتصادی و دارایی و سایر مراجع دولتی که موجب افزایش در هزینه ملی میگردد ، جلوگیری به عمل آید .» - مشتکی عنه به موجب لایحه دفاعیه شماره 7357/212/ ص مورخ 16/3/1389 ، اشعار داشته است که : « براساس مفاد ماده 104 قانون مالیات های مستقیم مصوب 66 با اصلاحات بعدی آن وزارتخانه ها و … کلیه اشخاص حقوقی اعم از انتفاعی و غیر انتفاعی و اشخاص حقیقی که طبق مقررات این قانون مکلف به نگاهداری دفاتر قانونی ، ر وزنامه و کل میباشند مکلفند در هر مورد که بابت حق الزحمه و … که به هر عنوان پرداخت میکنند پنج درصد آن را به عنوان علی الحساب مالیات مودی ( دریافت کننده وجوه ) کسر و ظرف سی روز به حساب تعیین شده از طرف وزارت امور اقتصادی و دارایی واریز و رسید آن را به مودی تسلیم نمایند و همچنین ظرف همین مدت مشخصات دریافت کنندگان را با نام ذکر نام و نشانی آن ها به حوزه مالیاتی ذی ربط ارسال دارند و …. اولا ، مستنبط از ماده مرقوم و نظریه شماره 459/5/30 مورخ 27/2/73 مدیرکل دفتر فنی مالیاتی حوزه صلاحیت دار برای وصول مالیات های علی الحساب موضوع ماده صدرالاشاره و حوزه مالیاتی محل پرداخت وجوه میباشد . ثانیا ، در خصوص کسر و ایصال مالیات های تکلیفی مقرر در قانون فوق الذکر و رفع ابهامات و اشکالات در مورد انجام کلیه امور مربوط به مفاد بخشنامه مورد شکایت بخشنامه شماره 37002/407123/30 مورخ 7/8/1379 معاون درآمد های مالیاتی صادر و در آن محل پرداخت مالیات های تکلیفی بین ادارات کل مالیات های تهران و ادارات کل امور اقتصادی و دارایی استان ها و حوزه های مالیاتی صالح برای دریافت مالیات های تکلیفی به طور جامع و منجز و صریح مشخص گردیده است . ثالثا ، با توجه به ویژگی های مالیات های تکلیفی از جمله علی الحساب و غیر قطعی بودن مالیات پرداختی مقنن - استرداد وجوه مذکور و یا احتساب آن را به عنوان مالیات پرداخت شده به موجب تبصره 3 ماده 105 و ماده 159 قانون مالیات های مستقیم پیش بینی نموده است . رابعا ، با توجه به اینکه بعضی از حوزه های مالیاتی قبول وجوهی را که قبلا در منبع ، به عنوان مالیات های تکلیفی از مودیان کسر و به حساب درآمد های مالیاتی واریز شده بود منوط به واریز وجوه مزبور به حساب مخصوص اداره کل ذی ربط می نمودند که لازمه آن درخواست انتقال مالیات های مکسوره از اداره کل دریافت کننده وجوه به اداره کل متبوع میباشد و این امر علاوه بر صرف وقت بی حاصل موجب نارضایتی مودیان و مضاعف شدن آمار وصولی می گردید . بنابراین بخشنامه مورد شکایت به منظور اجتناب از اتلاف وقت مودیان مالیاتی و جلوگیری از مضاعف شدن آمار وصولی صادر و در آن حوزه های مالیاتی را مکلف نموده مالیات های تکلیفی پرداخت شده را در صورت ارایه اصل یا تصویر برابر اصل قبوض وجوه کسر و ایصال شده به حساب درآمد های مالیاتی با تایید کتبی سر ممیز مالیاتی اداره کل دریافت کننده وجوه به عنوان مالیات پرداختی مودی قبول نمایند . ضمنا متذکر میگردد ، به منظور تکریم ارباب رجوع به جهت تسهیل تایید قبوض مالیاتی با توجه به مشکلات مودیان مالیاتی مطروحه و دادخواست شاکی ، با توجه به اینکه تایید قبوض مالیاتی موضوع بخشنامه مورد شکایت نیاز به سامانه ای گسترده در سطح کشور دارد ، مرکز فناوری اطلاعات در حال فراهم نمودن زیرساخت های لازم جهت راه اندازی خطوط mpls میباشد . بدیهی است با راه اندازی خطوط مذکور به زودی مشکلات مزبور مرتفع خواهد گردید . باعنایت به توضیحات فوق الذکر تقاضای رد شکایت و تایید بخشنامه مورد شکایت را دارد .» هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق با حضور رؤسا ، مستشاران و دادرسان علی البدل شعب دیوان تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آرا به شرح آتی مبادرت به صدور رای مینماید .
رای - هیات عمومی - به موجب ماده 104 قانون مالیات های مستقیم وزارتخانه ها ، موسسات دولتی و شهرداری ها ، موسسات وابسته به دولت و شهرداری ها و کلیه اشخاص حقوقی اعم از انتفاعی و غیر انتفاعی و اشخاص موضوع بند ( الف ) ماده 95 این قانون مکلف اند در هر مورد که بابت حق الزحمه پزشکی ، هزینه های بیمارستانی و … وجوهی به هر عنوان پرداخت میکنند ، پنج درصد آن را به عنوان علی الحساب مالیات مودی ( دریافت کننده وجوه ) کسر و ظرف سی روز به حساب تعیین شده از طرف سازمان امور مالیاتی کشور واریز و رسید آن را به مودی تسلیم نمایند و همچنین ظرف همین مدت مشخصات دریافت کنندگان را با ذکر نام و نشانی آن ها به اداره امور مالیاتی ذی ربط ارسال دارند . نظر به اینکه برای مودیان به غیر از تکالیف مندرج در ماده 104 قانون فوق الذکر تکلیف دیگری پیش بینی نشده است بنابراین بخشنامه معترض عنه در حدی که مفید الزام مودی به ارایه اصل یا تصویر قبوض وجوه کسر و ایصال شده به حساب درآمد های مالیاتی با تایید کتبی سر ممیز اداره کل مربوط میباشد ، خلاف قانون و خارج از حدود اختیارات مرجع وضع تشخیص و به استناد بند 1 ماده 19 و ماده 42 قانون دیوان عدالت اداری ابطال میگردد