تماس با ماتیکان
درباره ماتیکان
فرهنگ حقوقی
علامت تجاری
قوانین و آرا
صفحه اصلی
قانون
رای وحدت رویه
نظریه مشورتی
دستورالعمل اجرایی عملیات پولی و بانکی در مناطق آزاد
بخش - اول - تعاریف
ماده - 1 - معانی عبارت های مذکور در این دستورالعمل به شرح زیر میباشد .
توضیحات - - - ایران : جمهوری اسلامی ایران . قانون : قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری صنعتی جمهوری اسلامی ایران . آیین نامه : آیین نامه اجرایی ماده ۱۸ قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری صنعتی جمهوری اسلامی ایران . دستورالعمل : دستورالعمل اجرایی عملیات پولی و بانکی در مناطق آزاد تجاری صنعتی جمهوری اسلامی ایران . بانک مرکزی : بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران . شورای عالی : شورای عالی مناطق آزاد تجاری صنعتی جمهوری اسلامی ایران . سازمان : سازمان هر یک از مناطق آزاد تجاری صنعتی جمهوری اسلامی ایران . منطقه : هر یک از مناطق آزاد تجاری صنعتی جمهوری اسلامی ایران . موسسه : موسسه اعتباری که دارای اجازه فعالیت در منطقه میباشد . بانک : بانکی که دارای اجازه فعالیت در منطقه میباشد . شعبه : واحدی از یک بانک یا موسسه اعتباری فعال در منطقه یا خارج از آن است که طبق اساسنامه بانک یا موسسه اصلی و در چارچوب قوانین و مقررات منطقه به عملیات مجاز بانکی مبادرت می ورزد . واحد های بانکی : بانک ها و موسسات و شعب بانک ها و موسسات ایرانی و خارجی که دارای اجازه فعالیت در منطقه هستند . بانکداری برون مرزی : انجام انواع عملیات بانکی منحصرا با پول خارجی . صرافی : اشتغال به خرید و فروش و انتقال انواع پول و مسکوکات طلا و نقره . دفتر نمایندگی : دفتر نمایندگی بانک ها و موسسات اعتباری که در منطقه تاسیس میشود . موافقت اصولی : موافقت اولیه بانک مرکزی با تاسیس بانک یا موسسه و یا افتتاح شعب بانک ها و موسسات خارجی پس از تائید شرایط احراز متقاضیان و تودیع ۵۰ درصد سرمایه نزد بانک مرکزی به منظور تشکیل پرونده ثبتی و تکمیل سرمایه . مجوز تاسیس : موافقت نهائی بانک مرکزی با تاسیس بانک یا موسسه یا افتتاح شعب بانک ها و موسسات خارجی پس از تودیع ۱۰۰ درصد سرمایه نزد بانک مرکزی و طی مراحل پیش بینی شده در آیین نامه و دستورالعمل به منظور ثبت واحد بانکی در منطقه .
بخش - دوم - شرایط تاسیس
ماده - 2 - بانک ها و موسسات میتوانند با سرمایه ایرانی یا خارجی و یا با مشارکت ایرانی و خارجی در منطقه به ثبت برسند .
ماده - 3 - بانک ها و موسساتی که در منطقه به ثبت میرسند و مرکز اصلی آن ها نیز همان منطقه باشد بانک یا موسسه ایرانی محسوب میشوند .
ماده - 4 - تاسیس بانک ، موسسه و افتتاح شعب بانک ها و موسسات ایرانی یا خارجی در منطقه موکول به پیشنهاد سازمان ، صدور مجوز تاسیس از طرف بانک مرکزی و ثبت در منطقه است . مرجع ثبت شرکت ها در منطقه مکلف است قبل از ثبت واحد های بانکی مجوز تاسیس را مطالبه کند .
تبصره - - - اساسنامه بانک ها و موسسات و هرگونه تغییرات بعدی در اساسنامه آن ها باید پس از پیشنهاد سازمان به تائید شورای پول و اعتبار برسد .
ماده - 5 - تاسیس دفاتر نمایندگی بانک ها و موسسات ایرانی یا خارجی موکول به موافقت سازمان ، اخذ تائیدیه بانک مرکزی در مورد مسئول دفتر نمایندگی و ثبت در منطقه است .
تبصره - - - دفتر نمایندگی قبل از شروع فعالیت ملزم به ارسال یک نسخه از آگهی ثبت دفتر نمایندگی در ر وزنامه رسمی و ارایه آدرس دقیق محل فعالیت خود به بانک مرکزی میباشد .
ماده - 6 - شعب بانک های ایرانی که پیش از تصویب آیین نامه با اجازه بانک مرکزی در منطقه ایجاد شده اند نیازی به اخذ مجوز تاسیس مجدد ندارند .
ماده - 7 - سرمایه بانک ها و موسسات میتواند تا ۱۰۰ درصد متعلق به اتباع خارجی یا ایرانی و یا ترکیبی از این دو باشد . از نظر دستورالعمل اتباع حقیقی خارجی ، افراد تابع دولت های مورد شناسائی دولت ایران و اتباع حقوقی خارجی ، شرکت ها و بانک های ثبت شده در کشور های مورد شناسائی دولت ایران هستند که حداقل سه سال سابقه فعالیت داشته باشند .
تبصره - - - در موارد استثنا و در رابطه با اتباع حقوقی خارجی به تشخیص بانک مرکزی عمل خواهد شد .
ماده - 8 - واحد های بانکی در منطقه میتوانند برحسب مجوز دریافتی به بانکداری برون مرزی اشتغال ورزند . واحد های بانکی برون مرزی از انجام عملیات و معاملات به ریال ایران ممنوع هستند و باید معاملات و عملیات خود را منحصرا با پول های خارجی انجام دهند .
تبصره - - - واحد های بانکی که مجوز فعالیت بانکداری برون مرزی را دریافت میکنند مکلفند عبارت " برون مرزی " را همراه نام خود بکار برند .
ماده - 9 - تاسیس بانک یا موسسه در منطقه به صورت شرکت سهامی عام یا خاص با سهام با نام طبق مقررات مندرج در لایحه اصلاح قسمتی از قانون تجارت مصوب سال ۱۳۴۷ مجاز است .
ماده - 10 - حداقل سرمایه واحد های بانکی در منطقه به شرح زیر تعیین میگردد :
بند - 1 - واحد های بانکی غیر برون مرزی :
بند - 1-1 - بانک : حداقل سی و پنج میلیارد ( ۳۵,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ) ریال که صد درصد آن باید به صورت نقد نزد بانک مرکزی سپرده شود .
بند - 1-2 - موسسه : حداقل پانزده میلیارد ( ۱۵،۰۰۰،۰۰۰،۰۰۰ ) ریال که صد درصد آن باید به صورت نقد نزد بانک مرکزی سپرده شود .
بند - 1-3 - شعبه بانک یا موسسه خارجی : حداقل ده میلیارد ( ۱۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ) ریال که صد درصد آن باید به صورت نقد نزد بانک مرکزی سپرده شود .
بند - 2 - واحد های بانکی برون مرزی :
بند - 2-1 - بانک : حداقل ۱۰ میلیون ( ۱۰،۰۰۰،۰۰۰ ) دلار که صد درصد آن باید به صورت نقد نزد بانک مرکزی سپرده شود .
بند - 2-2 - موسسه : حداقل پنج میلیون ( ۵،۰۰۰،۰۰۰ ) دلار که صد درصد آن باید به صورت نقد نزد بانک مرکزی سپرده شود .
بند - 2-3 - شعبه بانک یا موسسه خارجی : حداقل ۳ میلیون ( ۳،۰۰۰،۰۰۰ ) دلار که صد درصد آن باید به صورت نقد نزد بانک مرکزی سپرده شود .
تبصره - 1 - صدور موافقت اصولی موکول به تامین و تودیع ۵۰ درصد سرمایه واحد بانکی مربوط ، و صدور مجوز تاسیس موکول به تامین و تودیع ۱۰۰ درصد سرمایه واحد بانکی مربوط نزد بانک مرکزی طبق مفاد این ماده است .
تبصره - 2 - صدور مجوز تاسیس واحد های بانکی با سرمایه خارجی موکول به ارایه اعلامیه فروش ارز به یکی از بانک ها به میزان سرمایه متعلق به اتباع خارجی و در مورد واحد های بانکی برون مرزی تودیع ارز نزد بانک مرکزی خواهد بود .
تبصره - 3 - شعب بانک ها و موسسات داخلی در منطقه الزامی به تودیع سپرده سرمایه ندارند .
تبصره - 4 - بانک مرکزی به تشخیص خود میتواند حداقل سرمایه نقدی واحد های بانکی را تغییر دهد .
ماده - 11 - استفاده از وجوه تودیع شده نزد بانک مرکزی منوط به ارایه مدارک ثبت شرکت شامل اساسنامه و اظهارنامه ثبت شده ، آگهی ثبت در ر وزنامه رسمی و اعلام اسامی مدیران و صاحبان امضا مجاز میباشد .
ماده - 12 - متقاضیان تاسیس بانک و موسسه باید به همراه تقاضای خود مدارک و اطلاعات ذیل را به سازمان ارایه نمایند :
بند - 1 - تعیین نوع شرکت سهامی موردنظر به صورت خاص یا عام .
بند - 2 - تعیین نوع فعالیت .
بند - 3 - میزان سرمایه موردنظر با تعیین درصد پرداخت شده و تعهد شده .
بند - 4 - اساسنامه پیشنهادی .
بند - 5 - ارایه برنامه عملیاتی بانک یا موسسه در منطقه .
بند - 6 - نام و مشخصات و سابقه فعالیت موسسین با ذکر میزان تعهد سهام توسط هر یک از آن ها .
بند - 7 - نام و مشخصات ، میزان تحصیلات ، سابقه فعالیت و سمت های قبلی اعضای هیات مدیره ، - اعضای هیات عامل و مدیرعامل و قائم مقام پیشنهادی برای بانک یا موسسه .
بند - 8 - ارایه یک نسخه از اساسنامه ، گواهی ثبت و صورت های مالی حسابرسی شده و گزارش مدیران برای ۳ سال گذشته ( با لحاظ نمودن تبصره ذیل ماده ۷) در مورد موسسی که شخص حقوقی بوده و بیش از ۵ درصد سرمایه را تعهد م ی نماید و در صورتی که این موسس یا موسسین ، مالک بیش از ۵۰ درصد سهام شرکت های دیگر باشند صورت های مالی حسابرسی شده تلفیقی با ذکر نام و مشخصات و نوع فعالیت شرکت های تابعه برای سه سال گذشته .
بند - 9 - ارایه گواهی های مذکور در ذیل برای اعضای هیات مدیره ، هیات عامل و مدیرعامل و قائم مقام وی :
بند - 9-1 - اظهارنظر در مورد صلاحیت مالی توسط یک بانک معتبر .
بند - 9-2 - گواهی حسن شهرت به تایید سه شخص حقوقی یا حقیقی .
بند - 9-3 - گواهی عدم سوء سابقه از پلیس محل اقامت .
بند - 9-4 - تعهدنامه از هر یک از اشخاص مذکور در بند 9-12 فوق مبنی بر اینکه شخص مربوطه در هیچ نقطه از دنیا سابقه ورشکستگی نداشته و در هیچ شرکتی که متوقف یا ورشکست شده سمتی نداشته و محکومیت کیفری در موارد تخلفات مالی از هیچ نوع و در هیچ کشوری ندارد . چنانچه به دلیل وجود مواردی ، ارایه تعهدنامه کامل به شرح فوق مقدور نباشد ، اطلاعات لازم برای ارزیابی به بانک مرکزی ارایه خواهد شد .
بند - 10 - نام و نشانی حسابرس منتخب برای حسابرسی صورت های مالی .
بند - 11 - تعهد موسسین مبنی بر درج مفاد متن زیر در اساسنامه بانک یا موسسه : تامین سرمایه بانک یا موسسه به مقادیر مذکور در ماده ۱۰ دستورالعمل اجرایی عملیات پولی و بانکی در مناطق آزاد تجاری صنعتی جمهوری اسلامی ایران در صورت تقلیل حقوق صاحبان سهام بر اثر زیان های وارده .
بند - 12 - در صورتی که موسسین ، بانک ها و یا موسسات خارجی باشند ارایه مجوز از طرف مراجع ذی ربط کشور متبوع مبنی بر تاسیس بانک یا موسسه در منطقه .
بند - 13 - در صورتی که موسسین ، بانک ها و یا موسسات خارجی باشند ذکر نام مرجع نظارت کننده بر آن ها در کشور متبوع .
بند - 14 - تعهدنامه مبنی بر انجام معاملات بانکی در منطقه طبق مجوز دریافتی و اساسنامه و رعایت مقررات قانون ، آیین نامه و دستورالعمل .
ماده - 13 - حداقل ۳ نفر از اعضای هیات مدیره و مدیرعامل و قائم مقام وی باید تجربه کافی در بانکداری داشته و حداقل ۵ سال از تجربه آنان در سمت های مدیریتی بانکی ( ریاست شعبه درجه یک یا مشاغل همطراز ستادی ) بوده باشد .
ماده - 14 - بانک ها و موسسات خارجی متقاضی افتتاح شعبه مکلفند به ضمیمه تقاضای خود مدارک و اطلاعات ذیل را به سازمان ارایه نمایند :
بند - 1 - تعیین نوع فعالیت .
بند - 2 - میزان سرمایه شعبه .
بند - 3 - ارایه برنامه عملیاتی برای افتتاح شعبه .
بند - 4 - اساسنامه و گواهی ثبت ، صورت های مالی حسابرسی شده و گزارش مدیریت برای ۳ سال گذشته .
بند - 5 - ارایه مشخصات سهامدارانی که بیش از ۱۰ درصد سهام بانک و موسسه متعلق به آنان است .
بند - 6 - ارایه اطلاعات در مورد کلیه شرکت ها و بانک هایی که متقاضی دارای بیش از ۱۰ درصد سهام آنان بوده و یا دارای عضو هیات مدیره در آن ها باشد .
بند - 7 - نام و مشخصات و میزان تحصیلات رییس پیشنهادی برای شعبه و معاونین وی با ذکر سابقه فعالیت و سمت های قبلی آنان در ۵ سال گذشته .
بند - 8 - تاییدیه مدیرعامل بانک یا موسسه در مورد صلاحیت مالی ، حسن شهرت و عدم سابقه محکومیت کیفری در مورد رییس شعبه .
بند - 9 - موافقت هیات مدیره بانک یا موسسه متقاضی با تاسیس شعبه در منطقه همراه با مجوز مراجع ذی ربط .
بند - 10 - ذکر نام مرجع نظارت کننده بر بانک یا موسسه متقاضی .
بند - 11 - تعهدنامه برای جبران خسارت ناشی از عملیات شعبه .
بند - 12 - تعهدنامه در مورد تامین حداقل سرمایه شعبه ، در صورتی که سرمایه بر اثر زیان های وارده به کمتر از حداقل مقرر در ماده ۱۰ کاهش یابد .
بند - 13 - تعهدنامه در مورد اجرای عملیات بانکی در منطقه طبق مجوز دریافتی و اساسنامه و رعایت مقررات قانون ، آیین نامه و دستورالعمل .
بند - 14 - نام و نشانی حسابرس منتخب برای حسابرسی صورت های مالی شعبه .
ماده - 15 - سازمان مکلف است پس از رسیدگی به تقاضای تاسیس بانک ، موسسه یا شعبه بانک و موسسه خارجی ، نظر خود را به همراه کلیه مدارک و اطلاعات دریافتی از متقاضی به بانک مرکزی ارسال دارد .
تبصره - - - سازمان مکلف است دلایل رد یا قبول تقاضای مربوطه را جهت اطلاع به بانک مرکزی اعلام نماید .
ماده - 16 - در صورت تایید اساسنامه پیشنهادی ، برنامه عملیاتی و مشخصات هیات موسس ، هیات مدیره ، هیات عامل و مدیرعامل و قائم مقام و احراز سایر شرایط و همچنین تایید تقاضای افتتاح شعبه توسط بانک یا موسسه خارجی ، بانک مرکزی ابتدا موافقت اصولی خود را با تقاضای تاسیس بانک یا موسسه و افتتاح شعبه بانک های خارجی اعلام مینماید .
ماده - 17 - در صورتی که تقاضای تاسیس بانک یا موسسه به صورت شرکت سهامی عام باشد ، طرح پذیره نویسی سهام قبل از انتشار باید به تایید بانک مرکزی برسد .
تبصره - - - حداقل شرایط تنظیم اظهارنامه و پذیره نویسی ، طبق مقررات قانون تجارت و اصلاحیه مورخ سال ۱۳۴۷ آن خواهد بود .
ماده - 18 - مجوز تاسیس واحد های بانکی به منظور ثبت در منطقه ، پس از تودیع صد درصد سرمایه و انجام سایر ترتیبات موضوع آیین نامه و دستورالعمل ، توسط بانک مرکزی صادر میشود .
تبصره - - - بانک مرکزی پس از ثبت واحد بانکی در منطقه و دریافت مدارک ثبتی از قبیل اساسنامه ثبت شده و آگهی ثبت در ر وزنامه رسمی از متقاضیان و انطباق مفاد آن با مدارک و اطلاعات ارایه شده قبلی به بانک مرکزی ، تائیدیه ای مبنی بر بلامانع بودن فعالیت واحد بانکی صادر مینماید .
ماده - 19 - موافقت اصولی و مجوز تاسیس صادره از طرف بانک مرکزی قابل انتقال به غیر نمیباشد .
ماده - 20 - مدت اعتبار موافقت اصولی و مجوز تاسیس صادره از طرف بانک مرکزی حداکثر ۶ ماه از تاریخ صدور است مگر آن که به دلایل خاص ، مدت دیگری در مجوز قید شده باشد .
ماده - 21 - انتقال بیش از ۱۰ درصد سهام بانک یا موسسه دفعتا واحده و یا به تدریج به اشخاص دیگر و همچنین تغییر در ترکیب اعضای هیات مدیره ، هیات عامل ، مدیرعامل و قائم مقام بانک یا موسسه موکول به موافقت و تایید قبلی بانک مرکزی است .
ماده - 22 - افتتاح شعبه توسط بانک یا موسسه ، در منطقه و سایر مناطق آزاد ایران یا کشور های دیگر منوط به پیشنهاد سازمان و تایید بانک مرکزی است . متقاضیان باید به همراه تقاضای خود ، گزارش توجیهی افتتاح شعبه در نقاط موردنظر را ضمیمه نمایند .
ماده - 23 - افتتاح شعب بانک ها یا موسسات اعتباری کشور در منطقه منوط به پیشنهاد سازمان و تایید بانک مرکزی است .
تبصره - 1 - بانک ها یا موسسات اعتباری فعال در ایران که متقاضی افتتاح شعبه در منطقه هستند ، باید برنامه های عملیاتی خود را در مورد افتتاح شعبه به سازمان ارایه نمایند .
تبصره - 2 - صلاحیت رییس شعبه پیشنهادی باید به تائید بانک مرکزی برسد . بانک ها و موسسات اعتباری فعال در کشور که متقاضی افتتاح شعبه در منطقه هستند باید به همراه تقاضای خود ، مدارک و اطلاعات زیر را به بانک مرکزی ارایه نمایند :
بند - 1 - نام و مشخصات ، میزان تحصیلات رییس شعبه پیشنهادی ، سابقه فعالیت حرفه ای و سمت های قبلی وی طی ۵ سال گذشته .
بند - 2 - تائیدیه مدیرعامل بانک یا موسسه در مورد صلاحیت مالی ، حسن شهرت و عدم سابقه محکومیت کیفری .
ماده - 24 - تاسیس صرافی در منطقه منوط به پیشنهاد سازمان و صدور مجوز بانک مرکزی است .
تبصره - - - سازمان مدارک موضوع ماده ۲۷ دستورالعمل را بررسی و به همراه نظرات خود به بانک مرکزی ارایه مینماید .
ماده - 25 - تاسیس صرافی منحصرا به صورت شرکت تضامنی مجاز است . صرافی هاییکه قبل از تصویب دستورالعمل در مناطق تاسیس شد هاند مکلفند ظرف مدت ۶ ماه شرایط خود را با مفاد آن تطبیق دهند .
ماده - 26 - حداقل سرمایه پرداخت شده صرافی ها معادل پانصد میلیون ( ۵۰۰،۰۰۰،۰۰۰ ) ریال میباشد .
ماده - 27 - متقاضیان تاسیس صرافی باید به همراه تقاضای خود مدارک و اطلاعات ذیل را به سازمان ارایه نمایند :
بند - 1 - میزان سرمایه .
بند - 2 - اساسنامه پیشنهادی .
بند - 3 - نام و مشخصات و سابقه فعالیت موسسین با ذکر میزان سهم الشرکه هر یک از آنان .
بند - 4 - نام و مشخصات ، میزان تحصیلات ، سابقه فعالیت و سمت های قبلی مدیران و مدیرعامل .
بند - 5 - اسم و آدرس بازرس قانونی موردنظر .
بند - 6 - ارایه گواهی های مذکور در ذیل برای مدیران و مدیرعامل .
بند - 6-1 - گواهی مربوط به صلاحیت مالی از یک بانک معتبر .
بند - 6-2 - گواهی حسن شهرت ، حداقل به تایید سه شخص حقیقی یا حقوقی معتبر .
بند - 6-3 - گواهی عدم سوء سابقه از پلیس محل اقامت .
بند - 6-4 - تعهدنامه هر یک از مدیران و مدیرعامل مبنی بر اینکه در هیچ زمانی تحت تعقیب قضایی در موارد تخلفات مالی قرار نگرفته و یا محکومیت کیفری از هیچ نوع و در هیچ کشوری ندارد .
بند - 6-5 - تعهدنامه مبنی بر انجام عملیات صرافی طبق مقررات دستورالعمل .
ماده - 28 - بانک مرکزی در صورت تایید تقاضا و پس از دریافت گواهی تودیع سرمایه ، نسبت به صدور مجوز تاسیس صرافی جهت ارایه به ثبت منطقه ، اقدام مینماید .
ماده - 29 - پس از ثبت واحد صرافی در منطقه و ارایه آدرس دقیق محل فعالیت به بانک مرکزی ، واحد صرافی میتواند فعالیت خود را شروع نماید .
ماده - 30 - مجوز صادره برای صرافی ، قابل انتقال به غیر نمیباشد .
ماده - 31 - واحد های صرافی باید مجوز تاسیس صرافی را در معرض دید عموم قرار دهند .
بخش - سوم - نظام ارزی مناطق آزاد
ماده - 32 - کلیه معاملات و نقل و انتقالات ارزی در مناطق منحصرا تحت شمول آیین نامه و دستورالعمل خواهد بود .
ماده - 33 - خرید و فروش کلیه ارزها در مقابل ریال یا سایر ارز ها و کلیه معاملات و نقل و انتقالات ارزی در مناطق توسط اشخاص حقیقی و حقوقی آزاد است .
تبصره - - - بانک مرکزی مکلف است فهرست ارز های معتبر را در مقاطع زمانی معین تهیه و در اختیار واحد های بانکی دارای مجوز انجام عملیات ارزی قرار دهد تا واحد های مذکور منحصرا به خرید و فروش ارز های معتبر اقدام نمایند .
ماده - 34 - نقل و انتقال کلیه ارزها از خارج از کشور به مناطق و از هر منطقه به سایر مناطق و خارج از کشور آزاد است .
تبصره - - - نقل و انتقال ارز به هر شکلی از مناطق به سایر نقاط کشور و بالعکس تابع ضوابط و مقررات ارزی کشور خواهد بود .
ماده - 35 - نرخ خرید و فروش ارزها و همچنین تبدیل آن ها به ریال در مناطق براساس عرضه و تقاضا در بازار آزاد تعیین میگردد .
بخش - چهارم - شرایط و نحوه فعالیت
ماده - 36 - بانک ها و موسسات و شعب بانک ها و موسسات خارجی میتوانند با ارایه مدارک مشروح زیر به سازمان فعالیت خود را شروع نمایند :
بند - 1 - تاییدیه بانک مرکزی موضوع تبصره ذیل ماده ۱۸
بند - 2 - یک نسخه از اساسنامه مورد تایید ثبت .
بند - 3 - یک نسخه از آگهی ثبت در ر وزنامه رسمی کشور .
بند - 4 - یک نسخه از اجاره نامه و یا سند مالکیت محل استقرار .
ماده - 37 - شعب موجود بانک ها و موسسات اعتباری ایرانی در منطقه موظفند از تاریخ ابلاغ دستورالعمل ظرف مدت ۶ ماه فعالیت خود را با آیین نامه و دستورالعمل منطبق و تایید بانک مرکزی را دریافت نمایند .
ماده - 38 - معاملات کلیه واحد های بانکی در منطقه به ریال ایران مشمول مقررات قانون عملیات بانکی بدون ربا خواهد بود . این واحد ها در معاملات ارزی خود مجاز به رعایت رویه های بین المللی بانکی هستند .
ماده - 39 - موسسات ، مجاز به افتتاح حساب های قر ضالحسنه جاری و یا حساب های دیگر ، به ریال و ارز ، که برداشت از آن ها با چک امکانپذیر است نمی باشند .
ماده - 40 - واحد های بانکی به جز واحد های بانکی برو نمرزی برای انجام عملیات ارزی باید از بانک مرکزی مجوز جداگانه دریافت نمایند .
ماده - 41 - واحد های بانکی برون مرزی در منطقه مجاز به انجام عملیات بانکی به ریال نمی باشند .
ماده - 42 - واحد های بانکی به استثنای مواردی که در مواد ۳۹ و ۴۱ مجاز شناخته نشده اند ، میتوانند طبق ضوابط قانون عملیات بانکی بدون ربا منابع مالی موردنیاز خود را به طرق ذیل تامین نمایند :
بند - 1 - قبول سپرده های قرض الحسنه جاری .
بند - 2 - قبول سپرده های قرض الحسنه پسانداز و سپرده های مشابه غیردیداری .
بند - 3 - قبول سپرده های سرمایه گذاری مدت دار .
بند - 4 - انتشار اوراق مشارکت .
بند - 5 - دریافت تسهیلات اعتباری از اشخاص حقیقی و حقوقی .
بند - 6 - استفاده از سایر ابزار های تامین منابع .
تبصره - - - ضوابط مربوط به بند های ۴- ۴۲ ،۵ -۴۲ و ۶ -۴۲ در صورت تامین منابع به ریال باید به تایید بانک مرکزی برسد .
ماده - 43 - واحد های بانکی میتوانند براساس ضوابط قانون عملیات بانکی بدون ربا و طبق اساسنامه خود به اعطای تسهیلات اعتباری در هر یک از بخش های اقتصادی کشاورزی ، صنعت و معدن ، مسکن و ساختمان ، خدمات و بازرگانی و صادرات مبادرت نمایند .
ماده - 44 - واحد های بانکی م ی توانند سود علی الحساب سپرده های سرمایه گذاری را به تشخیص خود تعیین و براساس قرارداد های منعقده با سپرده گذاران ، در فواصل زمانی معین پرداخت نمایند .
ماده - 45 - واحد های بانکی در منطقه مکلفند ترتیبی اتخاذ نمایند که اموال وثیقه تسهیلات اعطائی در طول مدت اجرای قرارداد مربوط ، همه ساله حداقل به میزان مانده این تسهیلات به نفع واحد بانکی طبق ضوابط و مقررات منطقه بیمه شوند .
ماده - 46 - واحد های بانکی برون مرزی و واحد هایی که مجوز عملیات ارزی را از بانک مرکزی دریافت کرده اند میتوانند براساس رویه های بین المللی بانکی به ارایه خدمات و انجام معاملات به ارز به شرح ذیل مبادرت نمایند :
بند - 1 - برقراری روابط کارگزاری با سایر بانک ها .
بند - 2 - انجام انواع نقل و انتقالات پولی برای خود یا مشتریان .
بند - 3 - انجام کلیه معاملات مربوط به خرید و فروش ارز به صورت نقدی به حساب خود یا مشتریان .
بند - 4 - نگاهداری حساب های جاری ( به استثناء موسسات ).
بند - 5 - نگاهداری حساب های پسانداز .
بند - 6 - نگاهداری انواع سپرده های مدت دار با سر رسید های مختلف .
بند - 7 - دریافت انواع وام و اعتبار .
بند - 8 - انتشار ، خرید ، فروش ، پذیره نویسی و نگاهداری اوراق مشارکت و اوراق قرضه . خرید یا پذیره نویسی این اوراق و شرایط انتشار آن ها به تایید بانک مرکزی خواهد رسید .
بند - 9 - اعطای انواع وام و اعتبار .
بند - 10 - خرید ، تنزیل و تضمین انواع اوراق تجاری .
بند - 11 - انجام کلیه امور مربوط به اعتبارات اسنادی ، بروات و سفته ها و ضمانت نامه ها .
بند - 12 - مدیریت دارایی ها و انجام خدمات سرمایه گذاری در اوراق بهادار به حساب مشتریان .
بند - 13 - انجام کلیه خدمات امانی و سایر امور مدیریتی .
بند - 14 - انجام سایر عملیات و خدمات بانکی مجاز به ارز .
تبصره - - - واحد های بانکی برون مرزی میتوانند به هر یک از انواع عملیات بانکی طبق اساسنامه خود اشتغال ورزند .
ماده - 47 - معاملات ارزی واحد های بانکی در منطقه تابع مقررات ارزی سایر نقاط کشور نبوده و کارمزد عملیات بانکی ، نرخ های خرید و فروش ارز ، سود تسهیلات اعتباری دریافتی و سپرده های مختلف و همچنین سود تسهیلات اعطائی ، براساس شرایط عرضه و تقاضا در بازار و به طور آزادانه تعیین میشود .
ماده - 48 - واحد های بانکی در منطقه همواره در اعطای تسهیلات ارزی بایستی وثایق و یا تضمین های مطمئن دیگری به تشخیص خود به ارز و یا با قابلیت تبدیل به ارز ، دریافت نمایند .
تبصره - - - در صورتی که وثایق دریافتی در سایر نقاط کشور باشد ، قابلیت تبدیل و انتقال وجه آن به منطقه تابع مقررات ارزی کشور خواهد بود .
ماده - 49 - صدور ضمانت نامه به استثناء ضمانت نامه های شرکت در مناقصه و مزایده منوط به دریافت سپرده ، حداقل معادل ۱۰ درصد ، خواهد بود .
تبصره - - - حداقل فوق در مورد ضمانت نامه های مربوط به صادرات خدماتی فنی و مهندسی به شرح ذیل تعیین میگردد :
بند - 1 - تا ۱۰ میلیون دلار از مبلغ ضمانت نامه ، معادل ۳ درصد .
بند - 2 - مازاد ۱۰ میلیون دلار تا ۵۰ میلیون دلار از مبلغ ضمانت نامه ، معادل ۵ درصد .
بند - 3 - مازاد بیش از ۵۰ میلیون دلار از مبلغ ضمانت نامه ، معادل ۳ درصد .
ماده - 50 - واحد های بانکی در منطقه مجاز به قبول سهام خود به عنوان وثیقه تسهیلات اعطائی نمی باشند .
ماده - 51 - واحد های بانکی مکلفند برنامه های سالانه خود در مورد مدیریت ریسک عملیات ارزی از جمله ریسک وضعیت باز را به تائید بانک مرکزی برسانند .
ماده - 52 - مانده تسهیلات اعطایی قطعی هر واحد بانکی به هر مشتری ( شخص حقیقی و یا حقوقی ) اعم از اینکه تسهیلات راسا به آن ها و یا همسر و فرزندان تحت تکفل آن ها اعطا شده باشد و یا اینکه تسهیلات به موسسات و شرکت هایی اعطا شده باشد که این ۱۴ مشتریان جمعا بیش از ۲۰ % سهام آن ها را داشته باشند ، جمعا نمی تواند از ۱۵ % مبلغ حساب سرمایه تجاوز نماید .
تبصره - 1 - جمع تعهدات ناشی از اعتبارات اسنادی ، ضمانت نامه ها ، پذیره نویسی ها و ... و مانده تسهیلات موضوع این ماده نمی تواند از ۲۵ % مبلغ حساب سرمایه تجاوز نماید .
تبصره - 2 - حساب سرمایه بانک یا موسسه شامل سرمایه پرداخت شده ، اندوخته ها و مانده سود و زیان انباشته میباشد .
ماده - 53 - در صورتی که منابع تسهیلات اعطائی شعب بانک ها و موسسات ایرانی و خارجی ، توسط بانک به موسسه مادر تامین شود این نوع از تسهیلات مشمول محدودیت مذکور در ماده ۵۲ نخواهد بود .
ماده - 54 - در صورتی که تسهیلات اعتباری به وثیقه سپرده های متقاضی اعطا شود تا مبلغ پوشش داده شده در سقف اعتباری مذکور در ماده ۵۲ منظور نخواهد شد .
ماده - 55 - بانک ها و موسسات در منطقه مکلفند ضوابط مربوط به " نسبت کفایت سرمایه " را که از طرف بانک مرکزی و با توجه به معیار های متداول بین المللی اعلام میگردد ، رعایت نمایند .
تبصره - - - شعب بانک ها و موسسات خارجی در منطقه موظف به رعایت نسبتی بین سرمایه و کل دارایی ها میباشند که از جانب بانک مرکزی برای آنان تعیین میگردد . همچنین در بررسی وضعیت مالی شعب یاد شده ، اطلاع از وضعیت مالی بانک مادر به ویژه " نسبت کفایت سرمایه " آن ها مورد دقت نظر قرار خواهد گرفت .
ماده - 56 - واحد های بانکی در منطقه موظفند به طور هفتگی و حداکثر تا پایان وقت اداری آخرین روز هفته بعد ، سپرده قانونی خود را براساس فرم هایی که بانک مرکزی در اختیار آن ها قرار می دهد محاسبه و نزد بانک مرکزی تودیع نمایند .
تبصره - 1 - سپرده دریافتی از بانک ها و موسسات و همچنین در مورد شعب بانک ها و موسسات ایرانی و خارجی در منطقه ، سپرده دریافتی از بانک یا موسسه مادر و یا هر نوع بدهی به آن ها مشمول پرداخت سپرده قانونی نمیباشد .
تبصره - 2 - متوسط مانده حساب های سپرده در پایان آخرین روز کاری هفته مبنای محاسبه سپرده قانونی قرار میگیرد .
تبصره - 3 - با تایید بانک مرکزی ، سپرده قانونی نسبت به سپرده های ارزی میتواند به نوع ارز سپرده های دریافتی ، نزد بانک مرکزی تودیع شود .
ماده - 57 - بانک مرکزی نسبت به سپرده قانونی ریالی ، سود ریالی براساس نرخ های مصوب و نسبت به سپرده قانونی ارزی ، سود ارزی به تشخیص خود ، متناسب با بازار های بین المللی تعیین و پرداخت مینماید . سود مذکور براساس مدت و مانده سپرده ها در پایان هر ۶ ماه محاسبه و پرداخت میگردد .
ماده - 58 - واحد های بانکی در منطقه مجاز به خرید و فروش کالا به حساب خود و به منظور تجارت نمی باشند .
تبصره - - - خرید و فروش کالا به منظور تجارت و همچنین انجام معاملات غیر منقول توسط بانک هایی که هدف آن ها انجام معاملات غیر منقول نیست در چارچوب قانون عملیات بانکی بدون ربا مجاز بوده و مشمول محدودیت مذکور در این ماده نمیباشد .
ماده - 59 - کلیه اسناد عملیات واحد های بانکی در منطقه به ریال تنظیم و در دفاتر حسابداری ثبت میگردند . در مورد معاملات ارزی واحد های بانکی ، مبلغ ارزی نیز در اسناد مربوطه درج میگردد .
ماده - 60 - مانده مستهلک نشده اموال غیر منقول واحد های بانکی در پایان هر سال نمی تواند از ۳۰ درصد مبلغ حساب سرمایه آن ها تجاوز نماید .
تبصره - - - واحد های بانکی در صورت خرید واحد های مسکونی سازمانی برای سکونت کارکنان خود و عدم تکافوی حد مذکور در این ماده ، بایستی مجوز لازم را از بانک مرکزی اخذ نمایند .
ماده - 61 - اموالی که در جهت وصول مطالبات واحد های بانکی به تملک بانک در می آید بایستی حداکثر ظرف مدت یک سال به فروش رسد . در موارد استثنا با تائید بانک مرکزی ، مهلت مذکور قابل تمدید است .
ماده - 62 - مانده مجموع دارایی های ناشی از خرید سهام و مشارکت در سرمایه شرکت ها و سایر اوراق بهادار هیچگاه نباید از ۳۰ درصد مبلغ حساب سرمایه واحد های بانکی تجاوز نماید .
ماده - 63 - بانک ها و موسسات در منطقه نمیتوانند بیش از یک درصد مبلغ حساب سرمایه به هر یک از اعضا هیات مدیره یا هیات عامل ، مدیرعامل ، قائم مقام بانک و موسسه و همسر و فرزندان تحت تکفل آنان تسهیلات اعتباری اعطا نمایند . به هر حال مجموع تسهیلات اعطایی به اشخاص مذکور نباید از ۵ ( پنج ) درصد مبلغ حساب سرمایه تجاوز نماید .
ماده - 64 - بانک ها و موسسات در منطقه م ی توانند طبق شرایط تعیین شده در زیر به شرکت هایی که اعضا هیات مدیره و مدیرعامل بانک یا موسسه در آن ها سهیم بوده و یا عضو هیات مدیره آن ها باشند تسهیلات اعتباری اعطا نمایند .
بند - 1 - اعطای تسهیلات به هر شخص حقوقی که یکی از سهامداران موثر بانک یا موسسه یا یکی از اعضا ارکان آن ( هیات مدیره ، مدیرعامل و قائم مقام مدیرعامل ) یا همسر و فرزندان تحت تکفل آنان بیش از پنج درصد سهام آنان را دارا باشند و یا چند نفر از اشخاص فوق الذکر جمعا بیش از ده درصد سهام آن را دارا باشند ، نباید از ده درصد مانده حساب سرمایه بانک یا موسسه تجاوز نماید .
بند - 2 - اعطای تسهیلات توسط بانک یا موسسه به هر شخص حقوقی که مدیرعامل ( یا قائم -۲ مقام ) و یا هر یک از اعضا هیات مدیره آن ها در همان بانک یا موسسه دارای سمت موظف یا غیرموظف به عنوان عضو هیات مدیره و یا مدیرعامل ( یا قائم مقام ) باشند ، نیز تابع شرایط مذکور در بند 1-64 میباشد .
تبصره - 1 - محدودیت های مذکور در این ماده در مورد شرکت هایی که سهام آن ها در بورس اوراق بهادار پذیرفته شده ، اعمال نمیگردد و اعطای تسهیلات به اینگونه شرکت ها ، محدود به سقف فردی اعطای تسهیلات ( حداکثر ۱۵ درصد مانده حساب سرمایه بانک یا موسسه ) میباشد .
تبصره - 2 - شرایط اعطای تسهیلات مذکور در این ماده می بایست مشابه شرایط سایر تسهیلات اعطایی بانک و موسسه باشد .
ماده - 65 - دارایی ها و بدهی های ارزی واحد های بانکی در منطقه باید بر مبنای نرخ ارز مربوط و براساس نرخ اعلام شده فروش نقدی ارز در شعبه مرکزی بانک ملی ایران در منطقه ، در پایان هر دوره مالی تسعیر شود . در مورد دارایی ها و بدهی های با سر رسید کمتر از یک سال ، ما به التفاوت حاصل از تسعیر به حساب سود و زیان منتقل خواهد شد . در مورد دارایی ها و بدهی های بلندمدت ارزی ، در پایان هر سال مالی ما به التفاوت حاصل از تسعیر محاسبه میگردد . چنانچه نتیجه این محاسبه حاکی از آن باشد که در اثر تغییرات نرخ برابری ارزها ، دارایی ها بیشتر و یا بدهی ها کمتر از واقع نشان داده شده است ، برای زیان حاصل ، ذخیره ای برابر زیانی که در اثر تسعیر اقلام مزبور ایجاد می شده در حساب های واحد های بانکی منظور خواهد گردید . در سال مالی بعد چنانچه تغییرات نرخ برابری ارزها به نحوی باشد که نیازی به نگاهداری تمام یا قسمتی از ذخیره ایجاد شده نباشد ذخیره مذکور به میزانی که موردنیاز نیست به حساب سود و زیان برگشت داده خواهد شد .
ماده - 66 - واحد های بانکی در منطقه مکلفند هر سال حداقل ۱۵ درصد از سود ویژه خود را به حساب اندوخته قانونی منتقل نمایند . پس از آن که میزان اندوخته قانونی معادل سرمایه شود ایجاد این اندوخته اختیاری است .
ماده - 67 - استهلاک دارایی های ثابت به نرخ های ذیل و به روش مستقیم در هر سال محاسبه و به حساب سود و زیان منتقل خواهد شد . ساختمان به نرخ ۱۰ درصد تاسیسات به نرخ ۲۰ درصد وسائط نقلیه به نرخ ۲۰ درصد اثاث و لوازم اداری به نرخ ۲۰ درصد دستگاه های الکترونیکی به نرخ ۳۳ / ۳۳ درصد دستگاه های خودکار پرداخت و دستگاه ههای مخابراتی به نرخ ۲۰ درصد هزینه های تاسیس و هزینه های نرم افزاری حداکثر ۳ سال
ماده - 68 - هزینه های تاسیس باید قبل از تقسیم هرگونه سود مستهلک شوند .
ماده - 69 - واحد های بانکی در منطقه موظفند همه ساله برای پوشش زیان های ناشی از عدم وصول مطالبات به ترتیب ذیل ذخائر کافی در حساب ها ایجاد نمایند .
بند - 1 - ایجاد ذخیره لازم در مورد هر یک از تسهیلات اعطائی در مورد کفایت این ذخائر ، بانک مرکزی نظر حسابرس مستقل را مورد توجه قرار خواهد داد .
بند - 2 - ایجاد ذخیره حداقل معادل ۲ درصد جمع کل مانده تسهیلات اعطائی پس از کسر تسهیلات مذکور در بند 1-69.
ماده - 70 - در صورتی که در اثر زیان های وارده سرمایه واحد های بانکی و صرافی ها از حدهای مقرر در مواد ۱۰ و ۲۶ دستورالعمل کمتر شود واحد های بانکی و صرافی ها مکلفند حداکثر ظرف مدت ۶ ماه سرمایه خود را تکمیل نمایند .
ماده - 71 - دفاتر نمایندگی منحصرا به عنوان دفتر رابط و پیگیر روابط بانکی بانک متبوع خود در منطقه اقدام میکنند و از انجام هرگونه معامله بانکی و ارایه خدمات بانکی از هر نوع ممنوع هستند .
ماده - 72 - واحد های صرافی منحصرا به امور خرید و فروش و نقل و انتقال انواع پو لها به صورت نقدی و حواله و مسکوکات طلا و نقره اشتغال می ورزند و کلیه عملیات خود را در دفاتر ر وزنامه و کل به ثبت می رسانند .
ماده - 73 - واحد های صرافی از اعطای هر نوع تسهیلات اعتباری و نگاهداری حساب جهت مشتریان خود ممنوع هستند .
تبصره - - - واحد های صرافی م ی بایست در مقابل کلیه معاملات و خدماتی که برای مشتریان انجام می دهند رسید رسمی با ذکر جزئیات ارایه دهند . نرخ ارزها به ریال و نرخ ارزها در مقابل یکدیگر باید در محل صرافی برای اطلاع عموم آگهی شود .
بخش - پنجم - مقررات مربوط به نظارت بر واحد های بانکی ، دفاتر نمایندگی و صرافی ها در منطقه
ماده - 74 - واحد های بانکی و دفاتر نمایندگی در منطقه موظفند کلیه مقررات و ضوابط مذکور در قانون ، آیین نامه ، دستورالعمل و دستورات بانک مرکزی که در چارچوب قوانین و مقررات صادر میشود را مراعات نمایند .
تبصره - - - رعایت کلیه مقررات و ضوابط مرتبط با فعالیت صرافی ها در این دستورالعمل برای صرافی های منطقه الزامی میباشد .
ماده - 75 - واحد های بانکی باید در تابلوی خود عبارت " با مجوز رسمی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران " را ذکر نموده و در سربرگ کلیه فرم های چاپی بانک ، شماره و تاریخ مجوز صادره مزبور را درج نمایند .
ماده - 76 - واحد های بانکی باید ترتیباتی اتخاذ نمایند تا حسابرسان آنان در رسیدگی های خود علاوه بر رعایت اصول و ضوابط حرفه ای حسابرسی طبق استاندارد های لازم الرعایه ، نسبت به رعایت ضوابط و مقررات ناظر بر فعالیت واحد های بانکی در منطقه نیز به طور صریح اظهارنظر نمایند .
ماده - 77 - کلیه واحد های بانکی و صرافی ها موظفند همواره اسناد و مدارک فعالیت خود و دفاتر حسابداری را در اقامتگاه قانونی برای بازرسی توسط بازرسین بانک مرکزی در دسترس نگاهدارند .
ماده - 78 - واحد های بانکی در منطقه باید سرفصل حساب ها ، دفاتر و صورت های مالی خود را طبق عناوین و فرم های تعیین شده از طرف بانک مرکزی تنظیم و نگهداری نمایند .
ماده - 79 - واحد های بانکی غیر برون مرزی موظفند آمار و اطلاعات مشروحه زیر را در فواصل زمانی تعیین شده به بانک مرکزی ارسال نمایند .
تبصره - - - بانک مرکزی عنداللزوم فرم های مربوط را به واحد های بانکی غیر برون مرزی ارسال مینماید .
بند - 1 - آمار و اطلاعات هفتگی :
بند - 1-1 - صورت محاسبه سپرده قانونی .
بند - 1-2 - صورت دارایی ها و بدهی های ارزی برحسب بخش های اقتصادی .
بند - 2 - آمار و اطلاعات ارسالی به طور ماهانه که بایستی تا دهم ماه بعد ارایه شود :
بند - 2-1 - خلاصه دفترکل .
بند - 2-2 - صورت دارایی ها و بدهی های ارزی طبقه بندی شده برحسب نوع ارز .
بند - 3 - اطلاعات ارسالی در پایان هر ۳ ماه که بایستی تا پانزده روز بعد از پایان هر ۳ ماه ارایه شود :
بند - 3-1 - صورت محاسبه کفایت سرمایه .
بند - 3-2 - صورت طبقه بندی شده وام ها و تسهیلات مصوب و استفاده شده اعطایی برحسب مدت ، نوع وثایق و نرخ سود .
بند - 3-3 - صورت مانده ضمانت نامه ها و اعتبارات اسنادی براساس طبقه بندی موردنظر بانک مرکزی .
بند - 3-4 - مانده وام ها و تسهیلات ارزی دریافتی به تفکیک گروه های اشخاص حقیقی ، حقوقی و بانک ها ، برحسب کشورها .
بند - 4 - اطلاعات ارسالی در پایان هر ۶ ماه از هر سال مالی که بایستی حداکثر تا ۳۰ روز بعد از پایان ۶ ماه ارایه شود :
بند - 4-1 - ترازنامه .
بند - 4-2 - صورتحساب سود و زیان .
بند - 4-3 - صورت گردش وجوه نقد .
بند - 4-4 - مشخصات روساء و مدیران ارشد واحد ها ( از رییس شعبه به بالا ) و معامله گران ارزی .
تبصره - - - مشخصات اشخاص مذکور ، در پایان ۶ ماهه اول فعالیت واحد بانکی به طور کامل و در دوره های بعدی فقط صورت تغییرات ارسال میگردد .
بند - 4-5 - تسهیلات اعطائی به اشخاص موضوع مواد ۶۳ و ۶۴ دستورالعمل .
بند - 5 - آمار و اطلاعات سالانه که بایستی حداکثر تا ۴ ماه پس از پایان سال مالی ارسال شود :
بند - 5-1 - صورت های مالی حسابرسی شده ( شامل صورت های مالی بانک و موسسات مادر شعب خارجی ).
بند - 5-2 - یک نسخه از گزارش بازرس قانونی .
بند - 5-3 - گزارش هیات مدیره به مجامع عمومی سالانه در مورد بانک ها و موسسات .
بند - 5-4 - یک نسخه از مصوبه مجمع عمومی در مورد بانک ها و موسسات .
ماده - 80 - واحد های بانکی برون مرزی موظفند آمار و اطلاعات مشروحه زیر را در فواصل زمانی تعیین شده به بانک مرکزی ارسال نمایند .
تبصره - - - بانک مرکزی عنداللزوم فرم های مربوط را به واحد های بانکی برون مرزی ارسال مینماید .
بند - 1 - آمار و اطلاعات هفتگی :
بند - 1-1 - صورت محاسبه سپرده قانونی .
بند - 1-2 - صورت دارایی ها و بدهی های ارزی برحسب بخش های اقتصادی .
بند - 2 - آمار و اطلاعات ارسالی به طور ماهانه که بایستی تا دهم ماه بعد ارایه شود :
بند - 2-1 - خلاصه دفترکل .
بند - 2-2 - صورت دارایی ها و بدهی ها برحسب کشور و مشتری ، به تفکیک گروه های اشخاص حقیقی ، حقوقی و بانک ها .
بند - 3 - اطلاعات ارسالی در پایان هر ۳ ماه که بایستی تا پانزده روز بعد از پایان هر ۳ ماه ارایه شود :
بند - 3-1 - صورت محاسبه کفایت سرمایه .
بند - 3-2 - صورت طبقه بندی شده وام ها و تسهیلات مصوب و استفاده شده اعطایی برحسب مدت ، ( کوتاه مدت ، میان مدت و بلندمدت ) نوع وثایق و نرخ سود .
بند - 3-3 - صورت مانده ضمانت نامه ها و اعتبارات اسنادی براساس طبقه بندی موردنظر بانک مرکزی .
بند - 3-4 - مانده وا مها و تسهیلات و سپرده های ارزی دریافتی به تفکیک گروه های اشخاص حقیقی ، حقوقی و بانک ها ، برحسب کشورها .
بند - 4 - اطلاعات ارسالی در پایان هر ۶ ماه از هر سال مالی که بایستی حداکثر تا ۳۰ روز بعد از پایان ۶ ماه ارایه شود :
بند - 4-1 - ترازنامه .
بند - 4-2 - صورتحساب سود و زیان .
بند - 4-3 - صورت گردش وجوه نقد .
بند - 4-4 - مشخصات روساء و مدیران ارشد واحد ها ( از رییس شعبه به بالا ) و معامله گران ارزی .
تبصره - - - مشخصات اشخاص مذکور ، در پایان ۶ ماهه اول فعالیت واحد بانکی به طور کامل و در دوره های بعدی فقط صورت تغییرات ارسال میگردد .
بند - 4-5 - تسهیلات اعطایی به اشخاص موضوع مواد ۶۳ و ۶۴ دستورالعمل .
بند - 5 - آمار و اطلاعات سالانه که بایستی حداکثر تا ۴ ماه پس از پایان سال مالی ارسال شود :
بند - 5-1 - صورت های مالی حسابرسی شده ( شامل صورت های مالی بانک و موسسات مادر شعب خارجی ).
بند - 5-2 - یک نسخه از گزارش بازرس قانونی .
بند - 5-3 - گزارش هیات مدیره به مجامع عمومی سالانه در مورد بانک ها و موسسات .
بند - 5-4 - یک نسخه از مصوبه مجمع عمومی در مورد بانک ها و موسسات .
ماده - 81 - واحد های بانکی یک نسخه از صورت های مالی حسابرسی شده را به سازمان ارایه خواهند کرد .
ماده - 82 - بانک مرکزی سایر اطلاعات موردنیاز خود را برحسب مورد از واحد های بانکی منطقه دریافت خواهد نمود .
ماده - 83 - آمار و اطلاعاتی که به ترتیب مذکور در مواد فوق توسط واحد های بانکی منطقه تهیه و ارایه میشود ، به جز صورت های مالی ، در بانک مرکزی محرمانه تلقی میشود و فقط به صورت آمار جمعی واحد های بانکی با طبقه بندی موردنظر بانک مرکزی قابل انتشار خواهد بود .
ماده - 84 - هیات مدیره و مدیرعامل بانک ها و موسسات و نیز روسای شعب نسبت به صحت آمار و اطلاعات ارایه شده به بانک مرکزی و مطابقت آن ها با دفاتر خود ، مسئول میباشند .
ماده - 85 - بانک مرکزی هر زمان که لازم تشخیص دهد ، بازرسان خود را جهت رسیدگی به حساب ها و نحوه فعالیت واحد های بانکی ، دفاتر نمایندگی و صرافی ها به منطقه اعزام خواهد نمود . مدیران و متصدیان امور در واحد های بانکی ، دفاتر نمایندگی و صرافی ها باید کلیه اسناد ، مدارک و دفاتر خود را جهت انجام اینگونه رسیدگی ها ارایه نموده و امکان رسیدگی لازم و کافی را برای بازرسان اعزامی از طرف بانک مرکزی فراهم نمایند .
ماده - 86 - چنانچه در رسیدگی های بانک مرکزی موارد اشکال یا تخلف از ضوابط دیده شود ، موارد به تشخیص بانک مرکزی به واحد بانکی ، دفتر نمایندگی و صرافی مربوط اعلام میشود .
ماده - 87 - واحد بانکی ، دفتر نمایندگی و صرافی مربوط پس از دریافت نتیجه رسیدگی های بانک مرکزی ، در صورت وجود موارد اشکال یا تخلف ، باید حداکثر ظرف مهلتی که حسب مورد توسط بانک مرکزی تعیین میگردد توضیحات و توجیهات خود را به همراه اسناد و مدارک لازم به بانک مرکزی ارسال نماید . در غیر اینصورت موظف است قبل از پایان مهلت تعیین شده ، نسبت به رفع اشکال یا تخلف اعلام شده اقدام و نتیجه اقدامات انجام شده در این زمینه را به بانک مرکزی اعلام نماید .
ماده - 88 - تشخیص وقوع تخلف و لزوم اعمال مجازات طبق مقررات مربوط ، با بانک مرکزی است .
ماده - 89 - صرافی ها مکلفند آمار ماهانه جمع کل معاملات خرید و فروش ارز براساس نوع ارز و مسکوکات طلا و نقره را طبق فرم هایی که از طرف بانک مرکزی ارایه میگردد حداکثر تا دهم ماه بعد به بانک مرکزی ارسال دارند .
ماده - 90 - صرافی ها مکلفند ترازنامه و صورتحساب سود و زیان خود را در پایان هر ۶ ماه از سال مالی خود حداکثر تا ۲۰ روز بعد از پایان ۶ ماه به سازمان ارسال دارند .
ماده - 91 - صرافی ها موظفند صورت های مالی سالانه حسابرسی شده خود را که شامل ترازنامه ، صورتحساب سود و زیان و گردش وجوه نقد است حداکثر تا ۴ ماه بعد از پایان سال مالی خود به بانک مرکزی و سازمان ارسال دارند .
ماده - 92 - بانک مرکزی سایر اطلاعات موردنیاز خود را برحسب مورد از صرافی های منطقه دریافت خواهد نمود .
بخش - ششم - مقررات عمومی
ماده - 93 - استفاده از نام بانک ، موسسه ، شعبه بانک و موسسه و دفتر نمایندگی در منطقه تنها با رعایت مفاد ماده ۱۸ قانون و آیین نامه اجرایی آن و دستورالعمل مجاز میباشد .
تبصره - 1 - کلیه واحد های بانکی و دفاتر نمایندگی در منطقه مشمول مقررات قانون ، آیین نامه ، دستورالعمل و دستورات بانک مرکزی که براساس مقررات مربوط صادر میشود ، میباشند .
تبصره - 2 - استفاده از نام صرافی در منطقه تنها با رعایت مفاد دستورالعمل مجاز بوده و کلیه صرافی ها مکلفند مفاد دستورالعمل و دستورات بانک مرکزی که براساس قوانین و مقررات مربوطه صادر میشود را رعایت نمایند .
ماده - 94 - کلیه بانک ها و موسسات در مناطق بایستی قبل از تعیین هر یک از اعضای هیات مدیره ، هیات عامل یا مدیرعامل و قائم مقام ، تائیدیه بانک مرکزی را نسبت به اشخاص مذکور از نظر تخصصی و حرفه ای اخذ نمایند .
تبصره - - - روسای شعب بانک ها و موسسات و روسای دفاتر نمایندگی در منطقه نیز بایستی از نظر تخصصی و حرفه ای به تایید بانک مرکزی برسند .
ماده - 95 - محکومین به سرقت ، ارتشا ، اختلاس ، خیانت در امانت ، کلاهبرداری ، جعل و تزویر ، صدور چک بی محل و ورشکستگی به تقصیر یا تقلب اعم از اینکه حکم از دادگاه های داخلی یا خارج کشور صادر شده یا محکوم ، مجرم اصلی یا شریک یا معاون جرم بوده باشد از تصدی اداره امور واحد های بانکی به هر عنوان ، ممنوع میباشند .
ماده - 96 - مدیران و اعضا هیات عامل یا مدیرعامل و قائم مقام بانک ها و موسسات و همچنین روسای شعب بانک ها و موسسات نمیتوانند بدون اجازه بانک مرکزی در بانک یا موسسه دیگر در مناطق ، سهم یا سمتی داشته باشند .
ماده - 97 - ساعت کار واحد های بانکی از طرف سازمان تعیین میگردد .
ماده - 98 - به منظور تسهیل در مبادله چک ها و اسناد بانکی ، با تایید بانک مرکزی اتاق پایاپای اسناد بانکی توسط واحد های بانکی در منطقه تاسیس میشود که هزینه آن از طرف واحد های یاد شده تامین خواهد شد .
ماده - 99 - واحد های بانکی در هر یک از مناطق میتوانند کانون بانک های منطقه تاسیس نموده و به عضویت آن درآیند . این کانون با شخصیت حقوقی و استقلال مالی و به موجب اساسنامه ای که به تائید بانک مرکزی خواهد رسید ، اداره خواهد شد .
ماده - 100 - بانک ها و موسسات منطقه باید حداکثر تا ۴ ماه پس از پایان سال مالی ، صورت های مالی خود را به گواهی حسابرسان و به تصویب مجمع عمومی برسانند و حداکثر تا ۶ ماه پس از پایان سال مالی حداقل در یک ر وزنامه محلی ( در صورت وجود ) و یک ر وزنامه کثیرالانتشار کشور منتشر نمایند .
ماده - 101 - کلیه واحد های بانکی و صرافی ها بایستی حداقل ۱۰ روز قبل از تشکیل مجامع عمومی خود تاریخ و موضوع دستورجلسه آن را به بانک مرکزی اعلام و پس از تشکیل مجمع عمومی نیز تصمیمات متخذه را جهت بانک مرکزی ارسال نمایند .
ماده - 102 - تخلف از مقررات قانون ، آیین نامه ، دستورالعمل و دستورات بانک مرکزی که به موجب قوانین پولی و بانکی یا آیین نامه های متکی بر آن ها صادر میشود موجب اعمال مجازات های مطروحه در ماده ۴۴ قانون پولی و بانکی کشور خواهد شد .
تبصره - - - مرجع رسیدگی به تخلفات موضوع این ماده و صدور حکم به مجازات های انتظامی ، هیات انتظامی بانک ها موضوع ماده ۴۴ قانون پولی و بانکی کشور میباشد . احکام هیات انتظامی ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ ، قابل تجدیدنظر در شورای پول و اعتبار خواهد بود و رای شورا قطعی است .
ماده - 103 - در موارد زیر ممکن است اداره امور بانک یا موسسه در منطقه به بانک مرکزی واگذار گردد یا ترتیب دیگری برای اداره بانک داده شود :
بند - 1 - در صورتی که مقامات صلاحیت دار بانک یا موسسه تقاضا نمایند .
بند - 2 - در صورتی که بانک یا موسسه ای برخلاف قانون ، آیین نامه و دستورالعمل فعالیت خود را برای مدتی متجاوز از یک هفته قطع کند .
بند - 3 - در صورتی که بانک یا موسسه ای برخلاف قانون ، آیین نامه ، دستورالعمل و مقررات بانک مرکزی و یا برخلاف اساسنامه مصوب خود عمل نماید .
بند - 4 - در صورتی که قدرت پرداخت بانک یا موسسه ای به خطر افتد یا سلب شود .
تبصره - - - واگذاری اداره بانک یا موسسه به بانک مرکزی و یا اداره آن ها به ترتیب دیگر مطابق مفاد مواد ۳۹ و ۴۰ قانون پولی و بانکی انجام خواهد گرفت .
ماده - 104 - واحد های بانکی باید از تاریخ شروع فعالیت همواره از طرف حسابرسان مستقل و مورد تایید بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مورد رسیدگی و حسابرسی قرار گیرند . بدین منظور بانک مرکزی صورت اسامی حسابرسان مورد تایید خود را به واحد های بانکی اعلام مینماید تا هر یک از آن ها حسابرس خود را انتخاب نمایند . در صورتی که واحد های بانکی در نظر داشته باشند حسابرس خارج از صورت حسابرسان اعلام شده از طرف بانک مرکزی انتخاب نمایند باید حسابرس موردنظر خود را با ذکر نام و مشخصات وی به بانک مرکزی پیشنهاد نمایند . بانک مرکزی حداکثر ظرف یک ماه از تاریخ دریافت پیشنهاد واحد های بانکی ، نظر خود را مبنی بر تایید یا عدم تایید حسابرس پیشنهادی اعلام مینماید .
ماده - 105 - نحوه نگهداری اوراق و اسناد و دفاتر ، نحوه رسیدگی به تخلفات ، ترتیب انحلال و ورشکستگی و لغو اجازه تاسیس واحد های بانکی و سایر مواردی که در دستورالعمل پیش بینی نشده است طبق قانون پولی و بانکی مصوب سال ۱۳۵۱ خواهد بود .