iranmatikanlogo
logo
  • ماده - 1 - در این آیین نامه اصطلاحات به کار برده شده در معانی مشروح زیر به کار میروند :
    • بند - الف - طرح : طرح تملک دارایی های سرمایه ای که شامل مجموعه عملیات و خدمات مشخص بوده و براساس مطالعات توجیهی که توسط دستگاه اجرایی انجام شده است ، طی مدت معین و با اعتباری مشخص ، برای تحقق اهداف برنامه های توسعه اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی پنج ساله ، به صورت سرمایه گذاری ثابت اجرا میگردد و حداقل پنجاه درصد از منابع موردنیاز اجرای طرح از محل اعتبارات تملک دارایی های سرمایه ای تامین میشود . طرح به دو نوع انتفاعی و غیر انتفاعی تقسیم میگردد .
      • تبصره - - - پروژه ها و عملیات ناپیوسته و غیر وابسته به یکدیگر نمیتوانند به عنوان یک طرح تعریف شده و به اجرا درآیند .
    • بند - ب - دستگاه : دستگاه های اجرایی ماده (160) قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب 1383 که دارای مأموریت قانونی برای تهیه و اجرای طرح های تملک دارایی های سرمایه ای میباشند ، شهرداری ها و شرکت های آب و فاضلاب ، میتوانند مجری طرح های جدید باشند .
    • بند - ج - بهره بردار : دستگاهی است که برای انجام وظایف قانونی خود ، بهره برداری از طرح را به عهده میگیرد . بهره بردار قبل و هنگام طراحی ، نیاز های طرح را به منظور هماهنگی با دستگاه اجرایی تعیین مینماید . پس از اجرا و تکمیل نیز طبق قوانین و مقررات ، آن را تحویل گرفته و موظف به بهره برداری و نگهداری از آن میباشد . این دستگاه ممکن است همان دستگاه اجرایی طرح نیز باشد .
    • بند - د - سازمان : سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور .
    • بند - ه - برنامه چهارم توسعه : قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب 1383 .
    • بند - و - مطالعات توجیهی : منظور مطالعات توجیهی فنی ، اقتصادی ، زیست محیطی ، اجتماعی طرح و پدافند غیر عامل طرح های موضوع بند (11) ماده (121) برنامه چهارم توسعه است که توسط مشاور تایید صلاحیت شده تهیه شود . شرح خدمات این مطالعات را سازمان به دستگاه های اجرایی ابلاغ میکند .
    • بند - ز - پیشرفت فیزیکی : مقدار وزنی فعالیت های انجام شده نسبت به کل آن و به صورت درصدی از کل کار بیان میشود .
    • بند - ح - موافقتنامه : شرح عملیات طرح که به تفکیک پروژه های طرح و فصول سرمایه گذاری در حدود اعتبارات مصوب تنظیم شده و بین دستگاه و سازمان ، مبادله میگردد . این سند ، فقط برای یک بار در طول برنامه چهارم توسعه با امضای بالاترین مقام دستگاه اجرایی یا نماینده ایشان مبادله میشود و دست کم موارد زیر را در بر میگیرد : عنوان و شماره طرح ، نام و شماره دستگاه ، نام و شماره بهره بردار ، نوع طرح ، تاریخ شروع و خاتمه ، منابع تامین اعتبار عمومی و سایر به تفکیک سال های اجرا ، اهداف طرح ، پیشرفت فیزیکی ، تعداد و نام پروژه ها ، مشخصات فنی ، شرح عملیات اجرایی ، اعتبارات و فصول سرمایه گذاری به تفکیک سال های برنامه و سال های بعد .
      • تبصره - 1 - دستورالعمل و شرایط عمومی لازم برای تنظیم و مبادله موافقتنامه طرح های تملک دارایی های سرمایه ای توسط سازمان ابلاغ میشود .
      • تبصره - 2 - دستورالعمل مبادله موافقتنامه طرح های تملک دارایی های سرمایه ای فقط نظامی بخش دفاع ، باید به پیشنهاد مشترک ستاد کل نیرو های مسلح ، وزارت دفاع و پشتیبانی نیرو های مسلح و سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور به نحوی تهیه شود که حداکثر تا پایان سال 1384 به تایید فرماندهی کل نیرو های مسلح رسیده و در تنظیم لایحه بودجه سالانه منظور گردد .
    • بند - ط - اصلاحیه : موافقتنامه شرح عملیات طرح است که پس از مبادله موافقتنامه ، برای اصلاح ارقام اعتباری طرح ( و پروژه ها ) برابر قوانین بودجه و ابلاغ اعتبار و اصلاح پیش بینی پیشرفت فیزیکی بین سازمان و دستگاه مبادله میشود .
    • بند - ی - فرایند امکان سنجی طرح : دوره ای که در آن پدیدآوری و مراحل مربوط آن ، بررسی ، انتخاب ، مطالعه و طراحی اولیه مشتمل بر بررسی دقیق و همه جانبه ، تشریح کامل و روشن موضوع و چارچوب طرح از جنبه های فنی ، اقتصادی ، اجتماعی ، زیست محیطی و تامین مالی ، به منظور اتخاذ تصمیم مشخص درباره شروع یا عدم شروع صورت میگیرد . این دوره میتواند به امکان سنجی اولیه ( مطالعات شناسایی و توجیه مقدماتی ) و امکان سنجی نهایی ( مطالعات مهندسی پایه ، طراحی اولیه و توجیه طرح ) تقسیم شود .
    • بند - ک - فرایند اجرا : شامل مطالعات و تهیه مشخصات فنی و خدمات اجرایی ، مطالعات طراحی تفصیلی ، خدمات ارجاع کار ، اجرای عملیات یا تهیه و ساخت کالا ، نصب و ساماندهی برای بهره برداری میباشد .
    • بند - ل - ضریب : عددی که برای تعدیل اعتبارات سالانه طرح براساس تغییر نرخ ها در راستای به هنگام سازی اعتبارات پیش بینی شده از سال پایه به سال اجرای قانون بودجه با در نظر گرفتن شاخص عمومی قیمت ها در سال تهیه لایحه و پیش بینی تغییر آن در سال بعد توسط سازمان محاسبه و اعمال میشود .
  • ماده - 2 - طرح های جدید و اعتبارات موردنیاز آن ها که در قالب اسناد ملی توسعه ، موضوع ماده (155) قانون برنامه چهارم توسعه و با رعایت بند « ج » ماده (145) قانون برنامه چهارم توسعه ، فقط براساس مطالعات توجیهی که مراحل زیر را گذارنده باشند ، در لایحه بودجه درج میشوند :
    • بند - الف - اعتبار موردنیاز طرح هایی که اولویت بالایی برای اجرا دارند در قالب ردیف های مطالعات امکان سنجی و مطالعات طراحی تفصیلی به تفکیک هر برنامه به منظور انجام مطالعات در لایحه بودجه درج میشود .
    • بند - ب - سازمان باید برای ارزیابی گزارش های توجیهی ، تشخیص ضرورت اجرای طرح ها و اولویت بندی آن ها ، مواردی که تا سه ماه قبل از تنظیم لایحه بودجه رسیده باشند را با اطمینان از حصول منابع موردنیاز برای اجرا در کار گروه های تخصصی و ستادی که به همین منظور در سازمان تشکیل میشود مورد بررسی و تصویب قرار دهد .
    • تبصره - 1 - لازم است در پایان مطالعات تفصیلی طرح ، برآورد هزینه اجرا با دقتی صورت گیرد که در پایان عملیات اجرایی ، نوسان برآورد با صورت وضعیت قطعی بدون احتساب تعدیل ، بیش از پانزده درصد (15%) نشود . مواردی که چنین نباشد ، پس از رسیدگی و تایید به عنوان قصور ( تقصیر ) مهندس مشاور ، تلقی خواهد شد و موارد توسط دستگاه به سازمان منعکس میشود . سازمان نتیجه اقدام های انجام شده را به دستگاه اجرایی اعلام مینماید .
    • تبصره - 2 - شیوه و گردش کار ارزیابی گزارش های توجیهی و نحوه اولویت بندی اجرای طرح ها ، و شیوه نامه های ضروری مورد عمل توسط سازمان ، حداکثر ظرف شش ماه پس از تصویب این آیین نامه توسط سازمان ابلاغ خواهد شد .
  • ماده - 3 - شروع پروژه های جدید استانی منوط به رعایت مواد (79) و (155) و بند « ج » ماده (145) قانون برنامه چهارم توسعه میباشد . الزامات زیر پس از انجام مطالعات توجیهی ، برای پروژه های بزرگ استانی لازم الاجرا خواهد بود :
    • بند - الف - اعتبار موردنیاز پروژه هایی که به تشخیص دستگاه اجرایی اولویت بالایی برای اجرا دارند ( با توجه به مفاد این ماده ) در قالب ردیف جداگانه ای به منظور انجام مطالعات امکان سنجی و مطالعات طراحی تفصیلی در برنامه های مرتبط در اعتبارات استانی درج میشود .
    • بند - ب - مطالعات توجیهی توسط دستگاه اجرایی و یا مهندسین مشاور ذی صلاح انجام و برای تایید تحویل دستگاه میشود . دستگاه اجرایی استان توسط گروه کارشناسی خود یا مشاور ارزیاب تشخیص صلاحیت شده ، گزارش توجیهی را مورد ارزیابی قرار داده و در صورت تایید به همراه نامه بالاترین مقام دستگاه اجرایی استان که شامل خلاصه ایاز مشخصات پروژه از جمله میزان اعتبار موردنیاز ، مدت اجرای پروژه ، ضرورت اجرایی ، توجیه اقتصادی و توجیه مالی پروژه است حداکثر تا سه ماه قبل از تنظیم لایحه به سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان ارسال میگردد .
    • بند - ج - سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان باید به منظور تشخیص ضرورت اجرای پروژه ها و اولویت بندی آن ها ، مواردی را که تا سه ماه قبل از تنظیم لایحه رسیده باشند را با اطمینان از دستیابی به منابع موردنیاز برای اجرا ، در کار گروه تخصصی که با حضور نمایندگان دستگاه های اجرایی و سازمان تشکیل میشود ، با توجه به مطالعات توجیهی مورد بررسی و تایید قرار می دهند و پس از طی مراحل قانونی لازم ، اعتبار موردنیاز آن پروژه را تامین مینماید .
      • تبصره - - - لازم است در پایان مطالعات تفصیلی طرح ، برآورد هزینه اجرا با دقتی صورت گیرد که در پایان عملیات اجرایی ، تفاوت برآورد با صورت وضعیت قطعی بدون احتساب ضریب ، بیش از پانزده درصد (15%) نشود . مواردی که چنین نباشد ، پس از رسیدگی و تایید به عنوان قصور ( تقصیر ) مهندس مشاور تلقی خواهد شد و موارد توسط دستگاه به سازمان منعکس میشود . سازمان نتیجه اقدام های انجام شده را به دستگاه اجرایی اعلام مینماید .
    • بند - د - پس از بررسی و تایید مطالعات توجیهی پروژه های جدید ، سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان فهرست آن ها را به منظور تصویب نهایی و اختصاص اعتبارات موردنیاز به شورای برنامه ریزی و توسعه استان اعلام مینماید . بدیهی است پس از تصویب شورا موافقتنامه این پروژه ها ، تنظیم و فقط یک بار برای دوران برنامه چهارم توسعه مبادله میشود .
      • تبصره - - - پروژه های جدید کوچک استانی ملزم به رعایت نمودن این ماده نمی باشند و تنها می باید دارای مدارک فنی ( نقشه ، متره و برآورد …) مورد تایید سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان باشند . در این آیین نامه پروژه های استانی که اعتبار کل آن ها بیش از پنج میلیارد (000/000/000/5) ریال باشد به عنوان بزرگ و کمتر از این اعتبار ، کوچک نامیده میشود .
  • ماده - 4 - سازمان مکلف است در مورد طرح هایی که در لایحه بودجه نوشته میشوند ، الزامات زیر را رعایت نماید :
    • بند - الف - اعتبار طرح های جدید با رعایت بند « ج » ماده (145) و ماده (155) قانون برنامه چهارم توسعه ، پس از تصویب مطالعات امکان سنجی و تفصیلی توسط دستگاه و نیز تایید برآورد مالی طرح در سازمان ، به تفکیک برآورد سال های برنامه چهارم ، سال های بعد و جمع کل ، ( براساس فهرست بهای سالی که لایحه بودجه تنظیم میشود ) در لایحه بودجه نوشته میشود .
      • تبصره - - - در مواردی که بنا بر ضرورت در طرحی ، اهداف کمی ، تعداد پروژه ها ، شرح عملیات یا مقادیر آن بگونه ای افزایش یابد که به منزله افزایش اهداف طرح باشد ، با رعایت ماده (2) و بند « ب » این ماده ، به عنوان طرح جدید معرفی میگردد و آن طرح در بخش جداگانه ای در قسمت دوم اعتبارات طرح های لایحه بودجه نوشته میشود .
    • بند - ب - سال شروع و خاتمه طرح ها مطابق با زمان بندی پیش بینی شده در مطالعات توجیهی تعیین میگردد .
      • تبصره - - - افزایش سال خاتمه طرح ها فقط پس از تصویب سازمان با ارایه گزارشی شامل علل تاخیر و تغییر سال ، میسر خواهد بود .
  • ماده - 5 - سازمان باید اعتبارات طرح های لوایح بودجه سال های 1385 و بعد را در دو قسمت به شرح زیر تنظیم نماید :
    • قسمت - اول - شامل اعتبارات برآورد شده برنامه های در دست اجرا است که با توجه به ضرایب ، در سال تنظیم لایحه به هنگام شده اند ، این اعتبارات به تفکیک برنامه دستگاه میباشد .
      • تبصره - 1 - دیون طرح های خاتمه یافته در قالب ردیف خاص پیش بینی میشود .
      • تبصره - 2 - عدم تخصیص و عدم پرداخت اعتبارات مصوب در سال تنظیم لایحه ، باید پس از اعمال ضرایب در سرجمع برنامه دستگاه ، اضافه شود .
      • تبصره - 3 - برای به هنگام سازی اعتبارات ( سالانه ) طرح های در دست اجرا و اعمال تغییر نرخ های ابلاغی ، برای نوشتن در لایحه بودجه ، سازمان باید ضرایب را برای هر برنامه ، متناسب با شاخص های تعدیل ابلاغی ، تورم سال تهیه لایحه ، پیش بینی تورم سال بعد ، تهیه و به همراه بخشنامه بودجه ابلاغ نماید این ضرایب می باید متوسط هزینه ( اجرای ) طرح در طول سال اجرای قانون بودجه را پوشش دهد .
    • قسمت - دوم - شامل طرح های جدیدی است که فقط با رعایت بند « ج » ماده (145) و ماده (155) برنامه چهارم توسعه و ساز و کار ماده (2) و بند « الف » ماده (3) این آیین نامه ، تایید شده اند . اعتبارات موردنیاز براساس فهرست بهای پایه سال نوشتن در لایحه بودجه ( که توسط دستگاه برآورد شده ) به تفکیک سال های برنامه و بعد نوشته شده اند .
      • تبصره - - - در پیوست طرح های تملک دارایی های سرمایه ای سند لایحه بودجه ، فقط طرح های موضوع قسمت دوم نوشته خواهد شد .
  • ماده - 6 - پیش بینی اعتبار برای ادامه عملیات طرح های در دست اجرا و شروع طرح های جدید ، از سوی سازمان به گونه ای باشد که هر طرح در زمان تعیین شده ( مندرج در قوانین بودجه که براساس گزارش های توجیهی طرح ها بوده اند ) خاتمه یابد و به بهره برداری برسد . اضافه نمودن طرح جدید در هر یک از فصول لایحه بودجه نباید باعث دیرکرد در اتمام طرح های در دست اجرای آن فصل ( به علت کمبود اعتبار ) گردد . سازمان در صورتی مجاز به پیش بینی طرح جدید ( پس از رعایت کامل ماده 2 این آیین نامه ) در لایحه بودجه میباشد که برابر اعتبار موردنیاز طرح های در دست اجرای فصل مربوط ، تامین شده باشد .
    • تبصره - 1 - پیش بینی اعتبارات سالانه ، باید به گونه ای صورت گیرد که ابتدا کمبود تخصیص و عدم پرداخت اعتبار در سال قبل جبران شود ، و سپس هیچگونه کاهشی نسبت به اعتبارات پیش بینی شده در اولین موافقتنامه مبادله شده طرح بوجود نیاید و همچنین باعث تاخیر در اتمام طرح ( در زمان مصوب ) نشود .
    • تبصره - 2 - افزایش بیش از ده درصد (10%) در مدت اجرای طرح ها به هر علت باید توسط سازمان و دستگاه اجرایی مورد بررسی قرار گیرد . گزارش چرایی دیرکرد ، برای رییس جمهور فرستاده میشود .
  • ماده - 7 - این آیین نامه طرح های تعمیراتی و تامین تجهیزات و ماشین آلات ، مقاوم سازی و بازسازی خسارت های رویدادهای پیش بینی نشده را در بر نمی گیرد .