وب سایت حقوقی ماتیکان


آیین نامه اجرایی قانون اصلاح قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ ها

ماده - 1 - در این آیین نامه اصطلاحات زیر در معانی مربوط به کار میرود :
- بند - الف - قانون : قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ ها مصوب 1374 و اصلاحیه آن مصوب 1385 که از این پس در این آیین نامه به اختصار قانون نامیده میشود .
- بند - ب - محدوده شهر ، حریم شهر ، محدوده شهرک و محدوده روستا : محدوده ای که براساس “ قانون تعاریف محدوده و حریم شهر ، روستا و شهرک و نحوه تعیین آن ها مصوب 1384 ” به تصویب مراجع قانونی ذی ربط رسیده یا خواهد رسید .
- بند - پ - طرح هادی روستا : طرحی که ضمن ساماندهی و اصلاح بافت موجود میزان و مکان گسترش آتی و نحوه نیازمندی های عمومی روستایی را حسب مورد در قالب مصوبات طرح های ساماندهی فضا و سکونتگاه های روستایی یا طرح های جامع ناحیه ای تعیین مینماید .
- بند - ت - اراضی زراعی و باغ ها : اراضی تحت کشت ، آیش و باغات شامل آبی ، دیم اعم از دایر و بایر که سابقه بهره برداری داشته باشد و اراضی تحت فعالیت های موضوع تبصره (4 ) الحاقی که در حکم اراضی زراعی و باغ ها محسوب میشود .
- بند - ث - کمیسیون : کمیسیون تبصره (1) ماده (1) قانون میباشد .
- بند - ج - کمیسیون تقویم : کمیسیون تبصره (3 ) الحاقی ماده (2 ) قانون میباشد .
- بند - چ - تفکیک : در مقررات ثبتی عبارت است از تقسیم مال غیر منقول به قطعات کوچک تر .
- بند - ح - افراز : در اصطلاح قضایی و ثبتی عبارت است از جدا کردن سهم مشاع شریک یا شرکا و یا تقسیم مال غیر منقول مشاع بین شرکا به نسبت سهم آنان .
- بند - خ - تقسیم : اعم است از تفکیک و افراز و غیر آن .
- بند - د - تغییر کاربری : هرگونه اقدام که مانع از بهره برداری و استمرار کشاورزی اراضی زراعی و باغ ها در قالب ایجاد بنا ، برداشتن یا افزایش شن و ماسه و سایر اقداماتی که بنا به تشخیص وزارت جهاد کشاورزی تغییر کاربری محسوب شود .
- بند - ذ - مالک یا صاحب زمین : شخص یا اشخاص حقیقی یا حقوقی که بر اراضی زراعی یا باغی با ارایه سند مالکیت یا گواهی اداره ثبت مشعر بر مالکیت بوده و یا موافق احکام قطعیت یافته صادره از محاکم قضایی مالکیت آنان محقق شده باشد و چنانچه اراضی مذکور در مناطق مشمول اعلان ثبت عمومی و اجباری نباشد و از قدیم الایام از سوی اشخاص به عنوان مالک مورد بهره برداری واقع و شورای اسلامی محل تصرف مالکانه ( قاعده ید ) متقاضی را تایید نماید و مستثنی بودن اراضی موردنظر از انواع اراضی ملی و دولتی به تایید مراجع ذی صلاح رسیده باشد ، مالک تلقی میشود .
- بند - ر - طرح های تملک و دارایی های سرمایه ای مصوب مجلس شورای اسلامی ( ملی – استانی ): طرح هایی که دارای موافقتنامه مبادله شده بین دستگاه اجرایی و سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور و یا استان ( بنا به مورد ) باشد .
- بند - ز - طرح های خدمات عمومی موضوع ماده 2 قانون : طرح های گردشگری و طرح های غیر انتفاعی که موردنیاز مردم باشد و قابلیت تملک خصوصی نداشته و عموم مردم بتوانند از آن بهره مند شوند .
- بند - س - مجوز موضوع ماده (7 ) قانون : موافقتی اصولی یا جواز تأسیسی که توسط دستگاه های اجرایی ذی ربط در چارچوب قوانین و مقررات مربوط صادر میشود .
- بند - ش - مجوز یا پروانه ساخت موضوع ماده ( 8 ) قانون : موافقتی که توسط دستگاه های ذی ربط در احداث بنا و تامین و واگذاری خدمات و تاسیسات زیربنایی مانند آب ، برق ، گاز و تلفن صادر میشود .
- بند - ص - اراضی داخل محدوده روستا های دارای طرح هادی مصوب : محدوده شامل بافت موجود روستا و گسترش آتی آن در دوره طرح هادی روستا میباشد .
ماده - 2 - دبیرخانه کمیسیون در سازمان جهاد کشاورزی استان مستقر بوده و مدیر امور اراضی ، دبیر کمیسیون میباشد .
- تبصره - - - نماینده دستگاه اجرایی ذی ربط جهت شرکت در جلسه کمیسیون بدون داشتن حق رای از سوی دبیر دعوت خواهد شد .
ماده - 3 - درخواست اشخاص حقیقی و حقوقی برای تغییر کاربری اراضی زراعی و باغ ها همراه مدارک ثابت کننده و قانونی مالکیت ، جواز تاسیس یا موافقت اصولی طرح موردنظر ، نقشه عرصه مورد اجرای طرح ، نظریه اداره کل حفاظت محیط زیست استان و حسب مورد پاسخ استعلام دستگاه های ذی ربط در چارچوب ماده (7) قانون ، تحویل دبیرخانه میگردد .
- تبصره - 1 - درخواست دستگاه های مجری طرح های تملک دارایی های سرمایه ای ( طرح های ملی استانی ) و طرح های خدمات عمومی موردنیاز مردم و گردشگری با ارایه مصوبه مرجع قانونی ذی ربط و دو نسخه کروکی محل و نقشه عرصه در مقیاس مورد اجرای طرح بصورت خارج از نوبت در کمیسیون مطرح خواهد شد .
- تبصره - 2 - نحوه و چگونگی دریافت تقاضا ، تشکیل و تکمیل پرونده اعم از استعلام های موردنیاز ، بررسی کارشناسی اولیه ، مطرح نمودن درخواست ها در کمیسیون ، نگهداری سوابق و مصوبات و ابلاغ تصمیمات کمیسیون و کمیسیون تقویم به متقاضی براساس دستورالعملی خواهد بود که ظرف مدت دو ماه از سوی وزارت جهاد کشاورزی ( سازمان امور اراضی ) تهیه و ابلاغ میگردد .
- تبصره - 3 - دبیرخانه کمیسیون موظف است در صورت عدم تکمیل مدارک مورد لزوم از سوی متقاضی ظرف یک ماه از تاریخ ثبت درخواست ، پرونده را از دستور کار کمیسیون خارج نماید . بدیهی است در صورت ارایه مدارک و مستندات ، پرونده حسب نوبت در دستور کار کمیسیون قرار میگیرد .
- تبصره - 4 - جلسات کمیسیون با حضور رییس و حداقل سه عضو دیگر رسمیت دارد و تصمیمات آن با حداقل سه رای موافق معتبر و لازم الاجرا خواهد بود . کمیسیون موظف است ظرف دو ماه از تاریخ ثبت درخواست یا استعلام در دبیرخانه نسبت به بررسی موضوع اقدام و نتیجه را از طریق دبیرخانه به متقاضی ابلاغ نماید .
- تبصره - 5 - دبیرخانه کمیسیون از رؤسای سازمان های میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری و صنایع و معادن استان برای شرکت در جلسات دعوت به عمل خواهد آورد .
ماده - 4 - در صورت موافقت کمیسیون با تغییر کاربری اراضی زراعی یا باغ مورد تقاضا ، دبیر کمیسیون مراتب را به همراه کروکی یا نقشه ، مشخصات کامل ملک به منظور تعیین قیمت روز اراضی زراعی یا باغ با کاربری جدید به کمیسیون تقویم اعلام و پس از اخذ نظریه کمیسیون یاد شده و اعلام به متقاضی و ارایه گواهی لازم توسط وی مبنی بر واریز عوارض موضوع ماده (2) قانون به حساب خزانه داری کل کشور ، مجوز تغییر کاربری را صادر و به مرجع استعلام کننده و متقاضی اعلام مینماید . مجوز صادره از زمان ابلاغ به متقاضی به مدت دو سال دارای اعتبار میباشد .
- تبصره - - - در مواردی که بعد از پایان اعتبار مجوز کمیسیون ، مجددا برای همان اراضی درخواست تمدید مجوز قبلی یا تقاضای تغییر کاربری برای طرح جدید ارایه گردد و کمیسیون موافقت نماید در صورت شمول عوارض موضوع ماده (2 ) قانون ، با احتساب عوارض پرداختی قبلی ما به التفاوت تعیین و به متقاضی جهت واریز ابلاغ میگردد .
ماده - 5 - در مواردی که به تشخیص وزارت جهاد کشاورزی یا سازمان جهاد کشاورزی استان ها در صدور مجوز تغییر کاربری توسط کمیسیون رعایت مقررات این قانون نگردیده باشد ، موضوع جهت رسیدگی و اتخاذ تصمیم لازم به کمیسیون تبصره (7) الحاقی ماده یک قانون احاله میگردد و کمیسیون موظف است حداکثر پس از دو ماه از تاریخ ارجاع نسبت به موضوع اخذ تصمیم و ابلاغ نماید .
- تبصره - - - وزارتخانه های کشور ، مسکن و شهرسازی و سازمان حفاظت محیط زیست موظفند معاونین ذی ربط را جهت عضویت در کمیسیون مذکور ، به وزارت جهاد کشاورزی معرفی نمایند .
ماده - 6 - وزارت جهاد کشاورزی موظف است ضوابط تشخیص اراضی زراعی و باغ ها در خارج از محدوده شهر ها ، شهرک ها و طرح هادی روستا ها را ظرف دو ماه از تاریخ ابلاغ این آیین نامه تهیه و پس از تصویب کمیسیون امور زیربنایی ، صنعت و محیط زیست جهت اجرا به سازمان های جهاد کشاورزی ابلاغ نماید .
ماده - 7 - استانداری ، امور اقتصادی و دارایی و جهاد کشاورزی استان ها موظفند ظرف یک ماه پس از ابلاغ این آیین نامه ، نمایندگان خود را برای عضویت در کمیسیون تقویم شهرستان ها به دبیرخانه کمیسیون معرفی نمایند . کمیسیون تقویم در مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان تشکیل و جلسات آن با حضور کلیه اعضا رسمیت یافته و رای اکثریت اعضا معتبر و لازم الاجرا است .
ماده - 8 - به منظور ایجاد وحدت رویه اجرایی در نحوه تقویم و ارزیابی اراضی موضوع قانون و نظارت بر آن ظرف دو ماه پس از تصویب این آیین نامه ، دستورالعمل مشترکی از سوی وزارتخانه های کشور ، امور اقتصادی و دارایی ، مسکن و شهرسازی و جهاد کشاورزی تهیه و توسط وزارت جهاد کشاورزی به استان ها ابلاغ خواهد شد .
- تبصره - - - تصمیم کمیسیون تقویم از زمان اعلام به متقاضی به مدت شش ماه اعتبار خواهد داشت و در صورت انقضای مدت مذکور و عدم واریز عوارض ، قیمت ملک مجددا توسط کمیسیون تقویم تعیین و اعلام خواهد شد .
ماده - 9 - ادارات ثبت اسناد و املاک ، دفاتر اسناد رسمی و سایر هیات ها و مراجع مربوط موظفند در هنگام تفکیک ، افراز و تقسیم اراضی زراعی و باغ های واقع در خارج از محدوده شهر ها و شهرک ها و طرح هادی روستایی ، نظر سازمان جهاد کشاورزی ( مدیریت جهاد کشاورزی ) را استعلام و تفکیک ، افراز و تقسیم اینگونه اراضی پس از تایید مدیریت جهاد کشاورزی قابل اجرا خواهد بود .
- تبصره - - - ضوابط و حد نصاب های تفکیک ، افراز و تقسیم اراضی ظرف دو ماه پس از صدور این آیین نامه توسط وزارت جهاد کشاورزی به سازمان ثبت اسناد و املاک کشور تهیه و پس از تصویب کمیسیون امور زیربنایی ، صنعت و محیط زیست و سازمان های جهاد کشاورزی اعلام خواهد شد .
ماده - 10 - مصادیق و ضوابط موضوع تبصره (4 ) ماده (1) و تبصره (1) ماده (2) قانون ظرف سه ماه پس از ابلاغ این آیین نامه ، طی دستورالعملی حسب مورد با همکاری وزارتخانه های مسکن و شهرسازی ، صنایع و معادن و سازمان های میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری و حفاظت محیط زیست تهیه و توسط وزارت جهاد کشاورزی ابلاغ خواهد شد .
ماده - 11 - وزارت جهاد کشاورزی موظف است در اجرای ماده (10 ) قانون ظرف یک ماه مصادیق اقداماتی که تغییر کاربری غیر مجاز بوده و جرم محسوب میشود را تهیه و ابلاغ نماید .
ماده - 12 - به منظور اجرای قانون و جلوگیری از هرگونه عملیات تغییر کاربری غیر مجاز متخلف در اراضی زراعی و باغ ها ، مأموران جهاد کشاورزی مکلفند ضمن بازدید از اراضی زراعی و باغ ها در صورت مشاهده هرگونه جرم ضمن توقف عملیات با رعایت ماده (10) قانون ، نسبت به تنظیم صورتجلسه اقدام نمایند .
- تبصره - 1 - مأموران جهاد کشاورزی مکلفند توقف عملیات اجرایی را به مالک یا قائم مقام قانونی وی به صورت مکتوب اخطار و اعلام نمایند . چنانچه مرتکب پس از اعلام مأموران جهاد کشاورزی به اقدامات خود ادامه دهد نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران موظف است بنا به درخواست مأموران جهاد کشاورزی از ادامه عملیات متخلف جلوگیری نماید .
- تبصره - 2 - مدیریت جهاد کشاورزی مکلف است با توجه به صورتجلسه تنظیمی در اسرع وقت نسبت به معرفی مجرم یا مجرمین به مراجع قضایی اقدام نماید . مراجع قضایی برابر مقررات مربوط به تخلف رسیدگی و حکم مقتضی را صادر می نمایند .
ماده - 13 - مأموران وزارت جهاد کشاورزی مکلفند در چارچوب تبصره های (1 ) و ( 2 ) ماده (10) قانون با حضور نیروی انتظامی و نماینده دادسرا یا دادگاه محل ، ضمن تنظیم صورتمجلس ، رأسا نسبت به قلع و قمع بنا و مستحدثات ، اقدام و وضعیت زمین را به حالت اولیه اعاده نمایند .
ماده - 14 - فعالیت های موضوع تبصره (4) الحاقی به ماده یک قانون بهینه کردن تولیدات بخش کشاورزی بوده و در حکم اراضی زراعی و باغ ها میباشد . در صورتی که مجریان فعالیت های این تبصره قصد تغییر کاربری این فعالیت ها را داشته باشند باید مجوز کمیسیون را اخذ نمایند و چنانچه بدون اخذ مجوز از کمیسیون تغییر کاربری غیر مجاز دهد اقدام آنان جرم محسوب و مطابق سایر مفاد این قانون با آن ها برخورد میشود .
ماده - 15 - وزارت کشور ، وزارت مسکن و شهرسازی ، سازمان حفاظت محیط زیست ، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور ، نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران و سایر مراجع ذی ربط ، موظفند در اجرای قانون همکاری های لازم را با وزارت جهاد کشاورزی بعمل آورند .
ماده - 16 - نحوه و چگونگی پرداخت حق الجلسه و حق الزحمه اعضای کمیسیون ها و مجریان این قانون بنا بر دستورالعملی است که از سوی وزیر جهاد کشاورزی تعیین و ابلاغ میگردد .
ماده - 17 - سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور موظف است به منظور اجرای ماده (4) اصلاحی قانون ، ردیف های اعتباری مستقلی برای وزارتخانه های جهاد کشاورزی و مسکن و شهرسازی اختصاص دهد و همه ساله درآمد های موضوع این ماده را به ترتیب هشتاد درصد (80%) و بیست درصد (20%) دربودجه سنواتی دستگاه های یاد شده منظور نماید .
ماده - 18 - آیین نامه اجرایی قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ ها و ضوابط تقویم اراضی موضوع تصویبنامه های شماره 13105/ ت 15398 ه مورخ 1/11/74 و شماره 20/128637/ ت /16584 ه مورخ 28/12/75 و اصلاحیه های بعدی آن لغو و این آیین نامه جایگزین آن ها میگردد .