تماس با ماتیکان
درباره ماتیکان
فرهنگ حقوقی
علامت تجاری
قوانین و آرا
صفحه اصلی
قانون
رای وحدت رویه
نظریه مشورتی
مواد 21 الی 93 قانون تجارت مصوب 13/2/1311
(برای مشاهده پیوندهای مرتبط بر روی ماده مربوطه کلیک کنید)
ماده - 21 - شرکت سهامی شرکتی است که برای امور تجارتی تشکیل و سرمایه آن به سهام تقسیم شده و مسئولیت صاحبان سهام محدود به سهام آن ها است .
ماده - 22 - در اسم شرکت سهامی نام هیچیک از شرکا قید نخواهد شد . در اسم شرکت باید کلمة ( سهامی ) قید شود .
ماده - 23 - سهام ممکن است با اسم یا بی اسم باشد .
ماده - 24 - سهام بی اسم به صورت سند در وجه حامل مرتب و دارندة آن ، مالک شناخته میشود مگر آن که خلاف آن قانونا ثابت گردد . نقل و انتقال این نوع سهام به قبض و اقباض به عمل می آید .
ماده - 25 - انتقال سهام با اسم باید در دفتر شرکت به ثبت برسد . صاحب سهم باید شخصا یا به توسط وکیل انتقال را در دفتر شرکت تصدیق و امضا نماید .
ماده - 26 - سهام ممکن است نقدی باشد یا غیر نقدی ، سهام غیر نقدی سهامی است که در ازا آن به جای وجه نقد چیز دیگری از قبیل کارخانه و امتیازنامه و غیره داده شود .
ماده - 27 - قیمت سهام و همچنین قیمت قطعات سهام ( در صورت تجزیه ) متساوی خواهد بود .
ماده - 28 - در صورتی که سرمایة شرکت های سهامی از دویست هزار ریال تجاوز نکند سهام یا قطعات سهام نباید کمتر از پنجاه ریال باشد و هرگاه سرمایه زاید بر دویست هزار ریال باشد سهام و قطعات سهام کمتر از یک صد ریال نخواهد بود .
ماده - 29 - مادام که شرکت سهامی تشکیل نشده سهام یا تصدیق موقتی ( اعم از با اسم یا بی اسم ) نمیتوان صادر کرد . هر سهم یا تصدیق موقتی که قبل از تشکیل شرکت به کسی داده باشد باطل و صادرکنندگان متضامنا مسئول خساراتی هستند که به دارندگان این قبیل اوراق وارد شده است . تا زمانیکه پنجاه درصد قیمت اسمی سهام تادیه نشده نمیتوان سهام بی اسم یا تصدیق موقتی بی اسم انتشار داد .
ماده - 30 - کسانی که تعهد ابتیاع سهام کرده اند تا موقعی که پنجاه درصد قیمت اسمی سهام خود را نپرداخته اند مسؤول تادیه بقیه قیمت آن خواهند بود اگر چه سهام خود را به دیگری منتقل کرده و منتقل الیه نیز پرداخت بقیه را تعهد کرده باشد .
ماده - 31 - بعد از تادیه پنجاه درصد نیز کسی که تعهد ابتیاع سهمی را کرده است از تادیه بقیه قیمت آن بری نخواهد بود مگر اینکه اساسنامه شرکت آن را تجویز کرده باشد که در اینصورت منتقل الیه مسؤول تادیه آن بقیه است .
ماده - 32 - هر کس تعهد ابتیاع سهامی را کرده و در موعد مقرر وجه تعهد شده را نپردازد علاوه بر آن وجه به خسارات تاخیر تادیه ( از قرار صدی دوازده در سال و به نسبت مدت تاخیر ) محکوم خواهد شد .
ماده - 33 - اساسنامه شرکت میتواند نسبت به اشخاص مذکور در ماده فوق ترتیب دیگری اتخاذ نموده و حتی مقرر دارد که در صورت عدم تادیه بقیه قیمت سهام ، مقدار تادیه شده از آن بابت بلاعوض تعلق به شرکت یافته و تعهد کننده نسبت به سهام تعهدی هیچ حقی نداشته باشد لیکن در اینصورت پرداخت وجه تعهد شده باید لااقل سه مرتبه به وسیلة مکتوب با قبض رسید مطالبه و از تاریخ آخرین مکتوب یک ماه منقضی شده باشد . در مورد سهام بی اسم به جای مکتوب اعلان در جراید به عمل خواهد آمد . مفاد این ماده باید در موقع تعهد صریحا در دفتر شرکت قید شده و متعهدذیل آن را امضا نماید .
ماده - 34 - خواه در سهام با اسم و خواه در سهام بی اسم مادام که قیمت آن ها کاملا تادیه نشده است باید آن مقدار از قیمت که پرداخته شده صریحا روی سهم قید شود . به علاوه شرکت مکلف است در هرگونه اسناد و صورتحساب ها و اعلانات و نشریات و غیره که به طورخطی یا چاپی صادر یا منتشر مینماید میزان سرمایه خود و آن قسمتی را که تادیه شده است صریحا قید کند .
ماده - 35 - هر شرکت سهامی میتواند به موجب رای مجمع عمومی که مطابق ماده (74) این قانون تشکیل شده باشد سهام ممتازه ترتیب دهد که نسبت به سایر سهام رجحان و مزایایی داشته باشد ولی ایجاد این نوع سهام مشروط است به اینکه اساسنامه شرکت چنین اقدامی را تجویز کرده باشد .
بند - - - تشکیل شرکت
ماده - 36 - شرکت سهامی به موجب شرکتنامه که در دو نسخه نوشته شده باشد تشکیل میشود یکی از نسختین به طوریکه در ماده 50 مقرر است ضمیمه اظهارنامة مدیر شرکت و دیگری در مرکز اصلی شرکت ضبط خواهد شد .
ماده - 37 - شرکت باید دارای اساسنامه ای باشد که نکات ذیل مخصوصا در آن تصریح بشود : 1 اسم و مرکز اصلی شرکت ؛ 2 موضوع شرکت ؛ 3 مدت شرکت در صورتی که شرکت برای مدت معینی تشکیل شود ؛ 4 مقدار سرمایه شرکت و مقدار قیمت سهام ؛ 5 نوع سهام ( که سهام با اسم است یا بی اسم ) عده هر نوع از سهام و تعیین اینکه سهام با اسم و بی اسم به چه شکل ممکن است به هم تبدیل شود در صورتی که این تبدیل اساسا پذیرفته باشد ؛ 6 هیات های اداره و تفتیش ؛ 7 عده سهامی را که مدیران شرکت باید به صندوق شرکت بسپارند ؛ 8 مقررات راجع به دعوت مجمع عمومی و حق رای صاحبان سهام و طریقة شورو اخذ رای ؛ 9 مطالبی که برای قطع آن در مجمع عمومی اکثریت مخصوصی لازم است ؛ 10 طرز ترتیب صورتحساب سالیانه و رسیدگی به آن و همچنین اصولی که برای حساب منافع و تقسیم آن باید رعایت شود ؛ 11 طریق تغییر اساسنامه .
ماده - 38 - تشکیل شرکت های سهامی محقق نمیشود مگر بعد از آن که تادیه تمام سرمایه شرکت تعهد شده باشد . به علاوه هرگاه سهام یا قطعات آن زاید بر پنجاه ریال نباشد تعهدکنندگان باید تمام وجه راتادیه نمایند و الا باید لااقل ثلث قیمت سهام را نقدا بپردازند و در هر حال وجهی که پرداخته میشود نباید کمتر از پنجاه ریال باشد .
ماده - 39 - چیزی که در ازا سهام غیر نقدی تعهد شده تماما باید تحویل شود .
ماده - 40 - مؤسسین باید پس از تنظیم نوشته ای که حاکی از تعهد پرداخت سرمایه شرکت و تادیه واقعی ثلث سرمایه نقدی است مجمع عمومی شرکت را دعوت نمایند . این مجمع اولین مدیرهای شرکت و همچنین مفتش ( کمیسر ) هایی را که به موجب ماده (62) مقرر است معین میکند .
ماده - 41 - هرگاه یکی از تعهدکنندگان سهم غیر نقدی اختیار کند یا مزایای خاصی برای خود مطالبه نماید مجمع عمومی در جلسه اول که منعقد میشود امر به تقویم سهم غیر نقدی نموده یا موجبات مزایای مطالبه شده را تحت نظر میگیرد . تصویب قطعی تقویم یا موجبات مزایا به عمل نمی آید و تشکیل شرکت واقع نمیشود مگر در جلسه دیگر مجمع عمومی که برحسب دعوت جدید منعقد خواهد شد و برای اینکه در جلسه دوم تقویم یا موجبات مزایا تصویب شود باید لااقل پنج روز قبل از انعقاد جلسه راپرتی در این خصوص طبع و بین تمام تعهدکنندگان توزیع شده باشد . تصویب امور مذکور باید به اکثریت دو ثلث تعهدکنندگان حاضر باشد و جلسه مجمع عمومی قانونی نخواهد بود مگر اینکه عددا نصف کل شرکایی که خرید سهام نقدی را تعهد کرده اند حاضر بوده و نصف کل سرمایه نقدی را دارا باشند ، کسانی که دارای سهام غیر نقدی هستند یا مزایای خاصی برای خود مطالبه کرده اند در موقعی که سهم غیر نقدی یا مزایای آن ها موضوع رای است حق رای ندارند ، آن قسمت از سرمایه غیر نقدی که موضوع مذاکره ورای است در جزء سرمایه شرکت محسوب نخواهد شد . اگر در جلسه دوم مجمع عمومی نصف تعهدکنندگان سهام نقدی و نصف سرمایه نقدی حاضر نشده مجمع به طور موقت تصمیم خواهد گرفت و مطابق قسمت اخیر ماده (45) رفتار میشود . هرگاه سهام غیر نقدی یا موجبات مزایایی که مطالبه شده تصویب نشود هر یک از تعهدکنندگان میتواند از شرکت خارج شود .
ماده - 42 - تصویب مراتب مذکور در ماده فوق مانع نیست از اینکه بعدا نسبت به آن ها دعوی تزویر و تقلب اقامه شود .
ماده - 43 - هرگاه شرکت بین اشخاصی منعقد شود که سرمایه های غیر نقدی مشاعا و منحصرا متعلق به خودشان باشد رعایت ترتیبات مذکوره در ماده (41) راجع به تقویم سهام غیر نقدی لازم نخواهد بود .
ماده - 44 - اظهارنامه ای که به موجب ماده 50 به دایره ثبت اسناد باید تسلیم شود مؤسسین شرکت تهیه نموده با اسناد مربوطه به اولین مجمع تقدیم می نمایند تا مجمع صحت یا سقم آن را معین کند .
ماده - 45 - مجمع عمومی که در باب صحت اظهارات مؤسسین اظهاررأی و اولین مدیرها و مفتشین را انتخاب مینماید باید از یک عده صاحبان سهامی مرکب شود که لااقل نصف سرمایه شرکت را دارا باشند ، اگر در مجمع عمومی عده ای که نصف سرمایه را دارا باشند حاضر نشدند تصمیمات مجمع موقتی خواهد بود . در اینصورت ، مجمع عمومی جدیدی دعوت میشود و اگر پس از آن که لااقل یک ماه قبل از انعقاد مجمع دو دفعة متوالی به فاصلة هشت روز به وسیلة یکی از جراید محلی تصمیمات موقتی مجمع سابق اعلان و منتشرشد و مجمع جدید آن را تصویب نمود تصمیمات مزبوره قطعی میشود مشروط بر اینکه در مجمع جدید عده ای حاضر شوند که لااقل ثلث سرمایة شرکت را دارا باشند .
تبصره - - - جرایدی که اعلانات فوق را باید منتشر نمایند همه ساله توسط وزارت عدلیه معین و اعلان خواهد شد .
ماده - 46 - مجمع عمومی فوق اولین مدیرها و مفتشین شرکت را انتخاب میکند مفتشین برای سال اول و مدیران منتها برای مدت چهار سال معین میشوند مدیرها را میتوان پس از انقضای مدت چهار سال مجددا انتخاب نمود مگر آن که اساسنامه شرکت غیر از این مقرر داشته باشد . ولی در صورتی که برحسب مقررات اساسنامه تعیین آن ها موکول به تصویب مجمع عمومی نباشد مدت مدیری آن ها بیش از دو سال نخواهد بود .
ماده - 47 - در صورتی که مدیرها و مفتشینی که از طرف مجمع عمومی انتخاب شده اند قبول انجام وظیفه نمایند قبولی آن ها در صورتمجلس قید و شرکت از همان تاریخ تشکیل میگردد .
بند - - - مدیرهای شرکت و وظایف آن ها
ماده - 48 - شرکت سهامی به واسطة یک یا چند نفر نماینده موظف یا غیرموظف که از میان شرکا به سمت مدیری و برای مدت محدودی معین شده و قابل عزل میباشند ، اداره خواهد شد .
ماده - 49 - در صورتی که چند نفر به سمت مدیری معین شده باشند باید یک نفر از میان خود به سمت ریاست انتخاب کنند ، رییس مزبور و هر یک از مدیران میتوانند در صورتی که اساسنامه شرکت اجازه داده باشد با تصویب یکدیگر یک نفر شخص خارج را به جای خود معین کنند ولی مسئولیت اعمال شخص خارج به عهده خود آن ها خواهد بود .
ماده - 50 - برای اینکه تعهد و تادیه وجه سرمایه از طرف شرکاء ثابت شود ، باید مدیر شرکت وقوع آن را به موجب نوشته ای که به دایره ثبت اسناد مرکز اصلی شرکت می سپارد و به ثبت می رسد ، اعلام نماید و باید اسامی شرکاء را با مقداری از سرمایه که پرداخته شده با یک نسخه از اساسنامه و یکی از نسختین شرکتنامه به نوشتة مزبور منضم نماید .
ماده - 51 - مسئولیت مدیر شرکت در مقابل شرکاء همان مسئولیتی است که وکیل در مقابل موکل دارد .
ماده - 52 - مدیرها باید یک عده سهامی را که به موجب اساسنامه مقرر است دارا باشند ، این سهام برای تضمین خساراتی است که ممکن است از اعمال اداری مدیرها مشترکا یا منفردا بر شرکت وارد شود . سهام مذکوره با اسم بوده و قابل انتقال نیست و به وسیلة مهری که برروی آن ها زده میشود غیر قابل انتقال بودن آن ها معلوم و در صندوق شرکت ودیعه خواهد ماند .
ماده - 53 - مدیرهای شرکت نمیتوانند بدون اجازه مجمع عمومی در معاملاتی که با شرکت یا به حساب شرکت میشود به طور مستقیم یا غیر مستقیم سهیم شوند و در صورت اجازه باید صورت مخصوص آن را همه ساله به مجمع عمومی بدهند .
ماده - 54 - مدیران هر شرکت سهامی باید شش ماه به شش ماه خلاصه صورت دارایی و قروض شرکت را مرتب کرده به مفتشین بدهند .
ماده - 55 - مدیران هر شرکت سهامی باید مطابق ماده 9 این قانون صورتحسابی که متضمن دارایی منقول و غیر منقول و همچنین صورت مطالبات و قروض شرکت باشد مرتب کنند . اینصورتحساب و همچنین بیلان حساب نفع و ضرر شرکت باید لااقل چهل روز قبل از انعقاد مجمع عمومی به مفتشین داده شود که به مجمع مزبور بدهند .
ماده - 56 - از پانزده روز قبل از انعقاد مجمع عمومی هر صاحب سهم میتواند در مرکز شرکت به صورتحساب و صورت اسامی صاحبان سهام مراجعه کرده و از بیلان که متضمن خلاصه صورتحساب شرکت است و از را پرت مفتشین سواد بگیرد .
ماده - 57 - همه ساله لااقل یک بیستم از عایدات خالص شرکت برای تشکیل سرمایه احتیاطی موضوع خواهد شد ، همینکه سرمایه احتیاطی به عشر سرمایه شرکت رسید موضوع کردن این مقداراختیاری است .
ماده - 58 - اگر به واسطه ضررهای وارده نصف سرمایه شرکت از میان برود مدیران شرکت مکلفند تمام صاحبان سهام را برای انعقاد مجمع عمومی دعوت نمایند تا موضوع انحلال یا بقای شرکت مورد شورو رای شود ، تصمیم این مجمع در هر حال منتشر خواهد شد .
ماده - 59 - هرگاه مدیران شرکت برخلاف ماده فوق مجمع عمومی را دعوت نکردند و یا مجمعی که دعوت میشود نتواند مطابق مقررات قانون منعقد گردد هر ذی حقی میتواند انحلال شرکت را از محاکم صالحه بخواهد .
ماده - 60 - هرگاه یک یا چند نفر از ارباب سهامی که مجموع سهام آن ها لااقل معادل یک خمس سرمایه شرکت باشد کتبا تقاضای انعقاد مجمع عمومی فوق العاده نمایند و منظور خود را در آن تقاضانامه تصریح نموده باشند باید مجمع عمومی به طور فوق العاده منعقد شود .
ماده - 61 - مدیرهای شرکت در مقابل شرکت یا اشخاص ثالث برای تخلف از مقررات این قانون و تقصیراتی که در اعمال اداری شرکت مرتکب شوند موافق قواعد عمومی مسؤول میباشند مخصوصا در موقعی که منافع موهومی را تقسیم نمایند یا از تقسیم منافع موهومی جلوگیری نکنند .
بند - - - مفتشین شرکت و وظایف آن ها
ماده - 62 - مجمع عمومی سالیانه یک یا چند مفتش ( کمیسر ) معین میکند . مفتشین مزبور که ممکن است از غیر شرکاء نیز انتخاب شوندمأموریت خواهند داشت که در موضوع اوضاع عمومی شرکت و همچنین در باب بیلان ( خلاصه جمع و خرج ) و صورتحساب هایی که مدیرها تقدیم میکنند را پرتی به مجمع عمومی سال آینده بدهند ؛ تصمیماتی که بدون این را پرت راجع به تصدیق بیلان و صورتحساب های مدیران اخذ میشود معتبر نخواهد بود . در صورتی که مجمع عمومی مذکور را معین نکرده باشد یا یک یا چند نفر از مفتشینی که معین شده اند نتوانند را پرت بدهند یا از دادن را پرت امتناع نمایند رییس محکمه بدایت مرکز اصلی شرکت به تقاضای هر ذی حقی و پس از احضار مدیران شرکت مفتشین را انتخاب و یا به جای آن هایی که نتوانسته اند یا امتناع کرده اند مفتشین جدیدی معین میکند .
ماده - 63 - در ظرف سه ماه قبل از تاریخی که به موجب اساسنامه شرکت برای انعقاد مجمع عمومی معین است مفتشین میتوانند به دفاتر شرکت مراجعه نموده و از عملیات آن تحقیقاتی بنمایند . مفتشین میتوانند در مواقعی که ضرورت فوری دارد مجمع عمومی را دعوت نمایند .
ماده - 64 - حدود مسئولیت مفتشین و اثرات آن همان است که راجع به حدود مسئولیت وکلا و اثرات آن در مقابل موکلین قانونا معین است .
بند - - - مجمع عمومی شرکت
ماده - 65 - مجمع عمومی شرکت باید لااقل سالی یک دفعه در موقعی که به موجب اساسنامه معین است منعقد شود .
ماده - 66 - اساسنامه معین میکند برای حق ورود در مجمع چند سهم ( به عنوان وکالت یا مالکیت ) باید داشت .
ماده - 67 - عده آرائی که هر یک از شرکا به نسبت عده سهام خود دارند به موجب اساسنامه معین میگردند
ماده - 68 - در جلسات مجمع عمومی هیچکدام از صاحبان سهام معمولی و صاحبان سهام ممتازه از حیث رای تفاوتی ندارند مگر اینکه اساسنامه شرکت طور دیگری مقرر کرده باشد .
ماده - 69 - دارندگان سهامی که عدة سهام هر یک از آن ها برای حضور یا رای در مجمع عمومی کافی نیست میتوانند به اندازه ای که مجموع عده سهام آن ها برای داشتن حق حضور و رای کافی باشد با یکدیگرمتفق شده یک نفر را از میان خود برای حضور و رای در مجمع مذکور معین نمایند .
ماده - 70 - در مجامع عمومی که برای رسیدگی به سهم الشرکه و مزایا مطابق ماده 41 و در مجامعی که برای تعیین اولین مدیرها و مفتشین و تصدیق اظهارات مؤسسین مطابق ماده 45 منعقد میشود کلیة صاحبان سهام قطع نظر از عده سهامی که دارند میتوانند حضور به هم رسانند
ماده - 71 - مجمع عمومی شرکت جز در موارد مذکور در مواد (41 و 45 و 74) باید مرکب از یک عده صاحبان سهامی باشد که لااقل ثلث سرمایه شرکت را دارا باشند و اگر در دفعة اول این حد نصاب حاصل نشد مجمع عمومی جدیدی مطابق شرایط مقرر در اساسنامه شرکت تشکیل و تصمیمات این مجمع قطعی خواهد بود ولو اینکه حد نصاب فوق حاصل نشود .
ماده - 72 - تصمیمات مجمع عمومی با اکثریت آرا خواهد بود .
ماده - 73 - در مواردی که مجمع عمومی شرکا نسبت به حقوق نوع مخصوصی از سهام تصمیمی اتخاذ نماید که تغییری در حقوق آن ها بدهد آن تصمیم قطعی نخواهد بود مگر بعد از آن که صاحبان سهام مزبوره در جلسه خاصی آن تصمیم را تصویب نمایند و برای اینکه آرا جلسه خاص مذکور معتبر باشد باید حاضرین جلسه لااقل صاحب بیش از نصف سرمایه مجموع سهامی باشند که موضوع مذاکره است .
ماده - 74 - در مجامع عمومی که برای امتداد مدت شرکت یا برای انحلال شرکت قبل از موعد مقرر یا هر نوع تغییر دیگری در اساسنامه تشکیل میشود . باید عده ایاز صاحبان سهام که بیش از سه ربع سرمایه شرکت را دارا باشند حاضر گردند . اگر در مجمع عمومی عده ای که سه ربع سرمایه شرکت را دارا باشند حاضر نشدند ممکن است مجمع عمومی جدیدی دعوت کرد مشروط بر اینکه لااقل یک ماه قبل از انعقاد مجمع دو دفعة متوالی به فاصلة هشت روز به وسیلة یکی از جراید محل ( که سالیانه از طرف وزارت عدلیه معین میشود ) دستورجلسه قبل و نتیجة آن اعلان گردد . مجمع عمومی جدید وقتی قانونی است که صاحبان لااقل نصف سرمایه شرکت حاضر باشند اگر این حد نصاب حاصل نشد ممکن است با رعایت تشریفات فوق مجمع عمومی دیگری دعوت نمود . این مجمع با حضور صاحبان لااقل ثلث سرمایه شرکت حق تصمیم خواهد داشت و در هر یک از سه مجمع فوق تصمیمات به اکثریت دو ثلث آرا حاضر گرفته میشود . در این مجامع کلیة صاحبان سهام قطع نظر از عدة سهام خود حق حضور و به نسبت هر یک سهم یک رای دارند ولو اینکه اساسنامه برخلاف این مقرر داشته باشد . هیچ مجمع عمومی تابعیت شرکت را نمیتواند تغییر بدهد . بر تعهدات صاحبان سهام با هیچ اکثریتی نمیتوان افزود .
ماده - 75 - در مجمع عمومی ورقه حاضر و غایبی خواهد بود حاوی اسم و محل اقامت وعده سهام هر یک از شرکا ، ورقة مزبور پس از تصدیق هیات رئیسه مجمع در مرکز شرکت حفظ و به هر کسی که تقاضا نماید ارایه میشود .
بند - - - در تبدیل سهام
ماده - 76 - هرگاه شرکت بخواهد به موجب مقررات اساسنامه سهام بی اسم خود را به سهام با اسم تبدیل نماید باید اعلانی در این موضوع منتشر کرده و مهلتی که کمتر از شش ماه نباشد به صاحبان سهام بدهد تا در ظرف مهلت مزبور سهام خود را به سهام جدید تبدیل نمایند .
ماده - 77 - اعلان مذکور در فوق باید در مجله رسمی عدلیه و در یکی از جراید کثیرالانتشار مرکز اصلی شرکت دو دفعه و به فاصله ده روز منتشر شود . در صورتی که مرکز اصلی شرکت در خارج از تهران باشد باید در یکی از ر وزنامه های یومیه تهران که همه ساله از طرف وزارت عدلیه برای انتشار این قبیل اعلانات معین میشود نیز منتشر گردد . ابتدای مهلت از تاریخ اولین انتشار اعلان در مجله رسمی خواهد بود .
ماده - 78 - هر صاحب سهمی که سهام خود را تا انقضای مهلت مذکوره در ماده 76 به سهام جدید تبدیل نکند دیگر نمی تواند تقاضای تبدیل نماید و شرکت حق خواهد داشت سهام جدیدی را که در ازای سهام تبدیل نشده موجود میباشد به اشخاص دیگر به طریق مزایده بفروشد .
ماده - 79 - قیمت سهامی که به طریق مذکور در فوق فروخته میشود در مرکز اصلی شرکت یا در بانک ملی ایران ودیعه گذاشته خواهد شد و هرگاه در ظرف ده سال از تاریخ فروش سهام صاحب سهم سهام سابق خود را نداده و وجهی را که به طریق فوق امانت گذاشته شده است مطالبه ننماید نسبت به حق او مرور زمان حاصل شده و وجه مزبور در حکم اموال بلاصاحب بوده و مدیر شرکت مکلف است آن را به مقامات صلاحیت دار تسلیم نماید . هر مدیر شرکت که به این تکلیف عمل نکند به تادیه سه برابر وجه مذکور محکوم خواهد شد .
ماده - 80 - در صورتی که شرکت بخواهد سهام با اسم خود را به سهام بی اسم تبدیل نماید باید مراتب را به طریقی که فوق ا مقرر است یک مرتبه اعلان نماید و اگر در ظرف مهلتی که معین میشود و نباید کمتر از دو ماه باشد صاحبان سهام ، سهام با اسم خود را به سهام بی اسم تبدیل نکنند سهام با اسمی که در دست آن ها باقی می ماندباطل و سهام جدید در مرکز اصلی شرکت به اسم آن ها ودیعه خواهد بود .
ماده - 81 - در هر موقع که شرکت بخواهد تصدیق های موقتی را که به اشخاص داده تبدیل به سهام کند در مورد تصدیق های موقتی بی اسم مطابق مقررات مواد (76 و 77 و 78 و 79) و در مورد تصدیق موقتی با اسم مطابق ماده 80 رفتار خواهد شد .
بند - - - بطلان شرکت و یا بطلان اعمال و تصمیمات آن
ماده - 82 - هر شرکت سهامی که مقررات یکی از مواد 28، 29، 36، 37،38، 39، 41، 44، 45، 46، 47 و 50 این قانون را رعایت نکرده باشد از درجه اعتبار ساقط و بلااثر خواهد بود لیکن شرکا نمیتوانند در مقابل اشخاص خارج به این بطلان استناد نمایند .
ماده - 83 - در هر مورد که موافق مقررات ماده قبل محکمه بر بطلان شرکت یا اعمال و تصمیمات آن حکم کند مؤسسینی که مسؤول این بطلان هستند و همچنین مفتشین و مدیرهایی که در حین حدوث سبب بطلان یا بلافاصله پس از آن سر کار بوده و انجام وظیفه نکرده اند متضامنا مسؤول خساراتی خواهند بود که از این بطلان به صاحبان سهام و اشخاص ثالث متوجه میشود . همین مسئولیت ممکن است به شرکایی متوجه شود که سهم غیر نقدی آن ها تقویم و تصویب نشده یا مزایایی که مطالبه کرده اند به تصدیق نرسیده باشد .
ماده - 84 - هرگاه قبل از اقامة دعوی برای ابطال شرکت یا برای ابطال عملیات و قرارداد های شرکت موجبات بطلان مرتفع شود دعویی ابطال در محکمه پذیرفته نخواهد شد .
ماده - 85 - اگر از تاریخ رفع موجبات بطلان یک سال منقضی شده و اشخاص خارج از جهت معاملاتی که با ایشان شده است به استناداموری که موجب بطلان بوده و دعوای خسارت نکرده باشند دیگر دعوای مزبور از آن ها پذیرفته نمی شود .
ماده - 86 - هرگاه مقرر شده باشد که مجمع عمومی مخصوصی برای رفع موجبات بطلان منعقد شود و دعوت اعضا نیز برای انعقاد مجمع موافق اساسنامه به عمل آمده باشد دعوای بطلان از تاریخ دعوت مجمع در محکمه پذیرفته نخواهد شد مگر اینکه مجمع مزبورموجبات بطلان را رفع ننماید .
ماده - 87 - هرگاه از تاریخ حدوث سبب بطلان شرکت ده سال گذشته واقامة دعوای بطلان و خسارت نشده باشد دیگر دعوای مذکور پذیرفته نخواهد شد .
ماده - 88 - استرداد منافعی که بین شرکا تقسیم شده ممکن نیست مگر اینکه تقسیم بدون ترتیب صورت دارایی یا مخالف نتیجه حاصله از صورت مزبور به عمل آمده باشد در اینصورت نیز فقط تا پنج سال اقامة دعوای استرداد میتوان نمود . مبدا مرور زمان روز تقسیم منافع است .
بند - - - مقررات جزائی
ماده - 89 - هر کسی سهام یا قطعات سهام شرکتی را که در مورد آن یکی از مواد 28 و 29 و 36 و 37 و 38 و 39 و 44 و 50 این قانون رعایت نشده صادر نماید ، به پانصد الی ده هزار ریال جزای نقدی علاوه بر خسارات وارده به شرکت یا افراد محکوم خواهد شد . در مواردی که عمل مشمول ماده 238 قانون مجازات عمومی است مرتکب به مجازات مقرر در آن ماده نیز محکوم میشود .
ماده - 90 - حکم فوق دربارة اشخاصی نیز مقرر است که برخلاف واقع خود را صاحب سهام یا قطعات سهام قلمداد کرده و در مجمع عمومی وارد شوند یا در دادن رای شرکت نمایند و یا سهامی را برای اینکه به طور تقلب استعمال شود به دیگری بدهند . در مورد این ماده علاوه بر جزای نقدی ، متخلف را میتوان به یک تا شش ماه حبس تأدیبی نیز محکوم نمود .
ماده - 91 - هر کس سهام یا قطعات سهامی را که در مورد آن ها مقررات یکی از مواد 28 و 29 و 38 و 39 رعایت نشده با علم به عدم رعایت قانون معامله کرده یا شرکت در معامله داشته و یا قیمت آن هارا اعلان نموده باشد ؛ به پانصد الی ده هزار ریال جزای نقدی محکوم خواهد شد . مقررات این ماده مانع نخواهد بود که اگر عمل مشمول ماده 238 قانون مجازات عمومی باشد مرتکب به مجازات حبس مذکور در آن ماده نیز محکوم شود .
ماده - 92 - اشخاص ذیل کلاهبردار محسوب میشوند : 1 هر کس برخلاف حقیقت مدعی وقوع تعهد ابتیاع سهام یا تادیه قیمت سهام شده یا وقوع تعهد و یا تادیه ای را که واقعیت ندارداعلام یا جعلیاتی منتشر کند که به این وسایل ، دیگری را وادار به تعهد خرید سهام یا تأدیة قیمت سهام نماید اعم از اینکه عملیات مذکور مؤثر شده یا نشده باشد ؛ 2 هر کس به طور تقلب برای جلب تعهد یا پرداخت قیمت سهام اسم اشخاصی را برخلاف واقع به عنوانی از عناوین جزء شرکت قلمداد نماید ؛ 3 مدیرهایی که با نبودن صورت دارایی یا به استناد صورت دارایی مزبور منافع موهومی را بین صاحبان سهام تقسیم نموده باشند .
بند - - - در انحلال شرکت
ماده - 93 - شرکت سهامی در موارد ذیل منحل میشود : 1 وقتی که شرکت مقصودی را که برای آن تشکیل شده بود انجام داده یا انجام آن غیر ممکن شده باشد ؛ 2 وقتی که شرکت برای مدت معینی تشکیل و مدت منقضی شده باشد ؛ 3 در صورتی که شرکت ورشکست شود ؛ 4 در صورت تصمیم مجمع عمومی .