وب سایت حقوقی ماتیکان

قانون اصلاح قانون ثبت احوال


قانون ثبت احوال (برای مشاهده پیوندهای مرتبط بر روی ماده مربوطه کلیک کنید)

فصل - اول - کلیات
- ماده - 1 - ( اصلاحی 18/10/1363) وظایف سازمان ثبت احوال کشور به قرار ذیل است :
  - بند - الف - ثبت ولادت و صدور شناسنامه .
  - بند - ب - ثبت واقعه فوت و صدور گواهی وفات .
  - بند - ج - تعویض شناسنامه های موجود در دست مردم .
  - بند - د - ثبت ازدواج و طلاق و نقل تحولات .
  - بند - ه - صدور گواهی ولادت برای اتباع خارجه .
  - بند - و - تنظیم دفاتر ثبت کل جمع آوری و تهیه کل وقایع و نام خانوادگی .
  - بند - ز - جمع آوری و تهیه آمار انسانی سراسر کشور و انتشار آن .
  - بند - ح - وظایف مقرر دیگری که طبق قانون به عهده سازمان گذاشته شده است .
- ماده - 2 - برای مطالعه و پیشنهاد روش های فنی و اظهارنظر درباره اصلاح یا تغییر فرم ها و نمونه های سجلی و آماری و نحوه جمع آوری و انتشار آن ها و تهیه دستورالعمل ها و روش های فنی و سجلی و طرز جمع آوری اوراق باطله و تنظیم و نگهداری و حفاظت اسناد و مدارک سجلی در مرکز سازمان ثبت احوال کشور شورایی به نام شورای عالی ثبت احوال تشکیل میشود . اعضای شورای عالی ثبت احوال عبارت خواهند بود از رییس سازمان ثبت احوال کشور یا قائم مقام او و یک نفر از استادان دانشکده حقوق به انتخاب رییس دانشگاه تهران و یک نفر از قضات دادگستری به انتخاب وزیر دادگستری و یک نفر از کارمندان مطلع ثبت احوال به انتخاب رییس سازمان ثبت احوال و نماینده مرکز آمار ایران ، ریاست شورا با معاون وزارت کشور و رییس سازمان ثبت احوال کشور و قائم مقام او میباشد و رای اکثریت لازم الاجرا خواهد بود .
  - تبصره - - - نحوه جمع آوری و انتشار آمار انسانی و تهیه و نمونه های مربوط به پیشنهاد سازمان ثبت احوال کشور پس از جلب نظر مرکز آمار ایران و تصویب شورای عالی ثبت احوال تعیین خواهد شد .
- ماده - 3 - در مقر هر اداره ثبت احوال هیاتی به نام هیات حل اختلاف مرکب از رییس اداره ثبت احوال و مسئول بایگانی یا معاونین و یا نمایندگان آنان و یکی از کارمندان مطلع اداره مزبور به انتخاب رییس اداره ثبت احوال استان تشکیل میشود وظائف هیات حل اختلاف به قرار زیر است :
  - بند - 1 - تصحیح هر نوع اشتباه در تحریر مندرجات دفتر ثبت کل وقایع و وفات بعد از امضا سند و قبل از تسلیم شناسنامه یا گواهی ولادت یا مرگ و تکمیل سند از نظر مشخصاتی که " نامعلوم " بوده است مندرج در ماده 29 این قانون .
  - بند - 2 - رفع اشتباهات ناشی از تحریر ضمن ثبت وقایع یا نقل مندرجات اسناد و اعلامیه ها و مدارک به دفاتر ثبت کل وقایع و سایر دفاتر .
  - بند - 3 - ابطال اسناد و شناسنامه هایی که بیگانگان مورد استفاده قرار داده اند و طبق ماده 44 اعلام میشود .
  - بند - 4 - ابطال اسناد مکرر و یا موهوم و تصحیح اشتباه در ثبت جنس صاحب سند و تغییر نامه های ممنوع .
  - بند - 5 - حذف کلمات زاید ، غیر ضروری و یا ناشی از اشتباه در اسناد سجلی اشخاص . ترتیب تقاضا و گردش کار دفاتر هیات ها و نحوه رسیدگی و ابلاغ تصمیمات در آیین نامه اجرایی این قانون تعیین خواهد شد .
  - تبصره - - - ( اصلاحی 18/10/1363) تصحیح هر نوع اشتباه در تحریر مندرجات دفتر ثبت کل وقایع و وفات اگر قبل از امضا باشد با توضیح مراتب در حاشیه سند به عمل می آید و امضا کنندگان سند ذیل توضیح را امضا خواهند نمود .
- ماده - 4 - رسیدگی به شکایات اشخاص ذی نفع از تصمیمات هیات حل اختلاف و همچنین رسیدگی به سایر دعاوی راجع به اسناد ثبت احوال با دادگاه شهرستان یا دادگاه بخش مستقل محل اقامت خواهان به عمل می آید و رای دادگاه فقط پژوهش پذیر است . مهلت شکایت از تصمیم هیات حل اختلاف ده روز از تاریخ ابلاغ است .
  - تبصره - 1 - هرگاه سند ثبت احوال در ایران تنظیم شده و ذی نفع مقیم خارج از کشور باشد رسیدگی ها با دادگاه محل صدور سند و اگر محل تنظیم سند و اقامت خواهان هر دودر خارج از کشور باشد با دادگاه شهرستان تهران خواهد بود .
- ماده - 5 - سازمان ثبت احوال کشور در اجرای وظایفی که برعهده دارد میتواند از وجود کارکنان سازمان های دولتی و ارگان ها و نهاد های انقلاب اسلامی موجود در محل ، استفاده نماید .
  - تبصره - 1 - ماموران دولت و کارکنان بیمارستان ها و گورستان ها مکلفند با سازمان ثبت احوال کشور در اجرای وظایف قانونی همکاری نمایند .
  - تبصره - 2 - ( الحاقی 18/10/1363) نحوه استفاده از خدمات افراد و سازمان ها و ارگان ها و نهاد ها به موجب آیین نامه اجرایی قانون خواهد بود .
- ماده - 6 - نماینده یا مامور ثبت احوال کسی است که از طرف سازمان ثبت احوال کشور و یا ادارات تابعه برای ثبت وقایع یا دریافت اعلامات منصوب شده باشد .
  - تبصره - 1 - اعلام کننده کسی است که مکلف به اعلام واقعه میباشد و میتواند به شخص دیگری رسما وکالت دهد تا از طرف او واقعه را اعلام نماید .
  - تبصره - 2 - گواه و از لحاظ این قانون کسی است که صحت اظهارات اعلام کننده را گواهی میکند .
- ماده - 7 - سن گواه و اعلام کننده نباید کمتر از 18 سال تمام باشد . پدر و مادری که قبل از رسیدن به سن 18 سال تمام ازدواج کرده اند میتوانند ولادت یا مرگ فرزند خود را اعلام نمایند .
- ماده - 8 - ( اصلاحی 18/10/1363) دفتر ثبت کل وقایع و وفات و شناسنامه و گواهی ولادت و اعلامیه ها و اطلاعیه ها و دفاتر ثبت کل وقایع و نام خانوادگی از اسناد رسمی است و تا زمانیکه به موجب تصمیم هیات حل اختلاف با رای دادگاه برحسب مورد تصحیح یا باطل نشده به قوت خود باقی میباشد .
- ماده - 9 - ( اصلاحی 18/10/1363) رونوشت یا فتوکپی شناسنامه یا گواهی ولادت مراجعین به ادارات و موسسات دولتی و شهرداری و بخش خصوصی که برای انجام مراجعات آن ها ضرورت دارد مستقیما توسط آن مراجع تهیه خواهد شد
فصل - دوم - اسناد و دفاتر ثبت احوال
- ماده - 10 - وقایع حیاتی هر فرد ( ولادت ، ازدواج ، طلاق ، رجوع . بذل مدت ، وفات ) در دفاتری به شرح زیر به ثبت می رسد .
  - بند - الف - دفتر ثبت کل وقایع – که در آن بدوا ولادت هر فرد ثبت و وقایع مربوط به ازدواج ، طلاق ، رجوع و بذل مدت و وفات همسر ، ولادت و وفات اولاد و وفات صاحب سند از روی مندرجات اعلامیه ها و مدارک در آن ثبت میگردد
  - بند - ب - دفتر ثبت وفات – که در آن واقعه مربوط به وفات هر فرد به ثبت می رسد ( اصلاحی 18/10/63 ) .
  - تبصره - 1 - صفحات دفتر ثبت کل وقایع باید شماره گذاری شود و با تعین تعداد کل صفحات نخ کشی و سرب و منگنه شده و به امضا دادستان یا نماینده او برسد .
  - تبصره - 2 - دفتر ثبت کل وقایع هر سال پس از انقضا مدت صد و بیست سال از جریان خارج و به بایگانی راکد منتقل میشود .
  - تبصره - 3 - هرگاه اسناد یا دفاتر از بین برود در صورت وجود سابقه از روی سوابق و در صورت نبودن سابقه با دعوت صاحبان اسناد به وسیله آگهی طبق مدارک موجود در دست آنان پس از رسیدگی دفاتر یا اسناد معدوم تجدید میگردد .
- ماده - 11 - دفتر ثبت کل وقایع و وفات پس از ثبت باید به امضا اعلام کننده و گواهان و مامور یا نماینده ثبت احوال برسد و مهر شود و در صورت وجود گواهی ماما یا پزشک نیازی به گواهان نخواه بود . پس از تکمیل و امضا اسناد مزبور تصحیح یا تغییر مندرجات آن منحصرا به موجب مقررات این قانون خواهد بود ( اصلاحی 18/10/63 ).
فصل - سوم - ثبت ولادت
- ماده - 12 - ولادت هر طفل در ایران اعم از اینکه پدر و مادر طفل ایرانی یا خارجی باشند باید به نماینده یا مامور ثبت احوال اعلام شود و ولادت اطفال ایرانیان مقیم خارج از کشور به مامور کنسولی ایران در محل اقامت و اگر نباشد به نزدیک ترین مامور کنسولی و یا سازمان ثبت احوال کشور اعلام شود .
- ماده - 13 - ولادت واقع در ایران به وسیله نماینده یا مامور ثبت احوال و ولادت واقع در خارج از کشور به وسیله ماموران کنسولی ایران در دفتر ثبت کل وقایع به ثبت می رسد . در این دفتر اطلاعات زیر قید میشود :
  - بند - 1 - ساعت ، روز ، ماه ، سال و محل ولادت استان ، شهرستان ، بخش ، دهستان ( روستا / شهر ) و تاریخ ثبت آن .
  - بند - 2 - نام و نام خانوادگی صاحب سند و جنس .
  - بند - 3 - نام و نام خانوادگی و شماره شناسنامه یا شماره پروانه اقامت و یا گذرنامه و محل صدور شناسنامه یا پروانه اقامت و یا گذرنامه و محل اقامت پدر و مادر .
  - بند - 4 - نام و نام خانوادگی و محل اقامت و شماره شناسنامه و محل شناسنامه و نسبت اعلام کننده در صورتی که غیر از پدر و مادر صاحب سند باشد
  - بند - 5 - نام و نام خانوادگی و شماره شناسنامه و محل صدور شناسنامه و محل اقامت گواهان .
  - بند - 6 - نام و نام خانوادگی و امضا نماینده یا مامور و مهر ثبت احوال .
  - بند - 7 - شماره و سری برگ مخصوص دفتر ثبت کل وقایع .
  - بند - 8 - محل مخصوص ثبت و شماره کلاسمان آثار انگشتان صاحب سند .
  - بند - 9 - محل مخصوص ثبت خلاصه اطلاعات راجع به ازدواج ، طلاق و یا وفات همسر .
  - بند - 10 - محل مخصوص ثبت شماره مسلسل و سری شناسنامه های صادره .
  - بند - 11 - محل مخصوص ثبت خلاصه اطلاعات راجع به اولاد .
  - بند - 12 - محل مخصوص ثبت وفات .
  - بند - 13 - محل توضیحات .
  - تبصره - - - پس از ثبت ولادت اگر طفل ایرانی باشد شناسنامه صادر و تسلیم میگردد و اعلامیه برای ثبت واقعه در دفتر ثبت کل وقایع صفحه مخصوص پدر و مادر به اداره ثبت احوال محل صدور شناسنامه آنان فرستاده میشود و در صورتی که طفل خارجی باشد گواهی صادر و تسلیم میگردد ( اصلاحی 18/10/63 ) .
- ماده - 14 - برای هر فرد شماره شناسنامه که مخصوص به او خواهد بود تعیین میگردد و شماره شناسنامه هر شخص و کلیه مدارک مربوط به ثبت احوال او باید قید گردد ( اصلاحی 18/10/63 ) .
- ماده - 15 - ثبت ولادت باید مستند به تصدیق پزشک یا مامای رسمی یا موسسه ای که طفل در آنجا متولد گردیده است باشد ، در غیر اینصورت واقعه به تصدیق و دو نفر گواه ثبت میشود .
  - تبصره - - - مهلت اعلام ولادت پانزده روز از تاریخ ولادت طفل است . روز ولادت و تعطیل رسمی بعد از آخرین روز مهلت به حساب نمی آید و در صورتی که ولادت در اثنای سفر زمینی یا هوایی یا دریائی رخ دهد مهلت اعلام آن از تاریخ رسیدن به مقصد محسوب میشود .
- ماده - 16 - اعلام و امضا دفتر ثبت کل وقایع به ترتیب به عهده اشخاص زیر خواهد بود :
  - بند - 1 - پدر یا جدپدری
  - بند - 2 - مادر در صورت غیبت پدر و در اولین موقعی که قادر به انجام این وظیفه باشد .
  - بند - 3 - ملغی شده است .
  - بند - 4 - وصی یا قیم یا امین .
  - بند - 5 - اشخاصی که قانونا عهده دار نگهداری طفل میباشند .
  - بند - 6 - متصدی یا نماینده موسسه ای که طفل به آنجا سپرده شده است .
  - بند - 7 - صاحب واقعه که سن او از 18 سال تمام به بالا باشد .
  - تبصره - 1 - در صورتی که ازدواج پدر و مادر طفل به ثبت نرسیده باشد اعلام ولادت و امضا اسناد متفقا به عهده پدر و مادر خواهد بود و هرگاه اتفاق پدر و مادر در اعلام ولادت میسر نباشد سند طفل با اعلام یکی از ابوین که مراجعه میکند با قید نام کوچک و طرف غائب تنظیم خواهد شد . اگر مادر اعلام کننده باشد نام خانوادگی مادر به طفل داده میشود .
- ماده - 17 - هرگاه ابوین طفل معلوم نباشد سند یا نام خانوادگی آزاد و نامهای فرضی در محل اساسی ابوین تنظیم میگردد . تصحیح اسامی فرضی یا تکمیل مشخصات ناقص به موجب اقرارنامه موضوع ماده 1273 قانون مدنی با حکم دادگاه یا مدارک حصر وراثت به عمل خواهد آمد و نام خانوادگی طبق احکام مربوط به نام خانوادگی اصلاح خواهد شد . موضوع فرضی بودن اسامی پدر و مادر در شناسنامه منعکس نخواهد شد .
- ماده - 18 - نماینده یا مامور ثبت احوال ولادت طفل فاقد ولی را ثبت و مراتب را برای اقدام قانونی به دادستان اطلاع خواهد داد .
  - تبصره - 1 - در صورتی که طفل در مکانی متولد شود که خروج از آن ممنوع یا محتاج به اجازه مخصوص باشد نظیر ندامتگاه ، کانون اصلاح و تربیت و غیره ، متصدیان این سازمان ها مکلف به اطلاع واقعه و ایجاد تسهیلات لازم برای انجام وظایف صاحب واقعه میباشند .
- ماده - 19 - ماما یا پزشکی که در حین ولادت حضور و در زایمان دخالت داشته مکلف به صدور گواهی ولادت و ارسال یک نسخه آن به ثبت احوال محل در مهلت اعلام میباشد .
- ماده - 20 - انتخاب نام با اعلام کننده است ، برای نامگذاری یک نام ساده یا مرکب ( حسین ، محمد مهدی و مانند آن ) که عرفا یک نام محسوب میشود انتخاب خواهد شد ( اصلاحی 18/10/63 با الحاق 6 تبصره ).
  - تبصره - 1 - انتخاب نام هایی که موجب هتک حیثیت مقدسات اسلامی میگردد و همچنین انتخاب عناوین و القاب و نامهای زننده و مستهجن یا نامناسب با جنس ممنوع است .
  - تبصره - 2 - تشخیص نامهای ممنوع با شورای عالی ثبت احوال میباشد و این شورا نمونه های آن را تعیین و به سازمان اعلام میکند .
  - تبصره - 3 - انتخاب نام در مورد اقلیت های دینی شناخته شده در قانون اساسی تابع زبان و فرهنگ دینی آنان است .
  - تبصره - 4 - در اسناد سجلی اقلیت های دینی شناخته شده در قانون اساسی نوع دین آنان قید میشود .
  - تبصره - 5 - ذکر سیادت در اسناد سجلی ساداتی که سیادت آنان در اسناد سجلی پدر و یا جدپدری مندرج باشد و یا سیادت آنان با دلایل شرعی ثابت گردد الزامی است مگر کسانی که خود را سید ندانند و یا عدم سیادت آنان شرعا احراز شود .
  - تبصره - 6 - مراتب تشرف پیروان ادیان دیگر به دین مبین اسلام همراه با تغییرات مربوط به نام و نام خانوادگی آنان در اسناد سجلی ثبت شود .
- ماده - 21 - هرگاه از وضع حمل بیش از یک طفل متولد شود برای هر یک دفتر ثبت کل وقایع جداگانه به ترتیب تولد و با ذکر ساعت ولادت تنظیم خواهد شد ( اصلاحی 18/10/63 )
فصل - چهارم - ثبت وفات
- ماده - 22 - وفات هر کس اعم از ایرانی یا خارجی و همچنین ولادت طفلی که مرده به دنیا آمده یا بلافاصله پس از ولادت بمیرد باید به مامور یا نماینده ثبت احوال اعلام شود . وفات ایرانیان در خارج از کشور به ماموران کنسولی محل اقامت یا به نزدیک ترین ماموران کنسولی ایران یا به سازمان ثبت احوال کشور اعلام میشود وفات ایرانیان و خارجیان ساکن کشور را ماموران و نمایندگان ثبت احوال و وفات ایرانیان در خارج از کشور را برحسب محل اعلام ماموران کنسولی ایران یا ماموران و یا نمایندگان ثبت احوال ثبت میکنند . وفات باید در سند ثبت وفات و همچنین در دفتر ثبت کل وقایع در صفحات مربوط به در گذشته و پدر و مادر او و شناسنامه متوفی ثبت و امضا و مهر گردد . وفات خارجیان پس از ثبت به شهربانی محل اعلام میشود و یک نسخه گواهی به سازمان ثبت احوال کشور فرستاده خواهد شد که به وزارت امور خارجه ارسال گردد ( اصلاحی 18/10/63 ).
  - تبصره - 1 - گواهی وفات به هر شخصی که درخواست کند تسلیم میگردد .
- ماده - 23 - در سند ثبت وفات باید اطلاعات زیر قید گردد :
  - بند - 1 - محل ، روز ، ماه و سال مرگ و تاریخ ثبت .
  - بند - 2 - نام و نام خانوادگی و جنس و تاریخ تولد و شغل و شماره شناسنامه یا پروانه اقامت و تاریخ و محل صدور شناسنامه یا پروانه اقامت در گذشته .
  - بند - 3 - علت مرگ در صورتی که مشخص باشد .
  - بند - 4 - نام و نام خانوادگی و شماره شناسنامه و محل صدور شناسنامه پدر و مادر در گذشته .
  - بند - 5 - نام و نام خانوادگی و شماره شناسنامه و محل صدور شناسنامه و محل اقامت و سمت اعلام کننده .
  - بند - 6 - نام و نام خانوادگی و شماره شناسنامه و محل صدور شناسنامه و محل اقامت و شغل گواهان .
  - بند - 7 - نام و نام خانوادگی و امضا نماینده یا مامور ثبت احوال و اثر مهر .
  - بند - 8 - شماره و سری برگ مخصوص ثبت مرگ .
  - بند - 9 - محل توضیحات .
- ماده - 24 - واقعه وفات باید طبق تصدیق پزشک و در صورت نبودن پزشک با حضور دو نفر گواه ثبت گردد . در مورد طفلی که مرده به دنیا آمده یا بلافاصله پس از تولد بمیرد در صورت وجود پزشک در محل تصدیق پزشک ضروری است و در صورت نبودن پزشک گواهی دو نفر کافی است . پزشکی که وقوع وفات به او اطلاع داده میشود در هر مورد مکلف به معاینه جسد و صدور تصدیق یا اظهارنظر میباشد و در صورت امکان تشخیص علت وفات باید تصدیق شود و به هر حال یک نسخه از تصدیق یا اظهارنظر خود را باید به ثبت احوال محل در مهلت مقرر ارسال نماید ( اصلاحی 18/10/63 ).
- ماده - 25 - مهلت اعلام وفات ده روز از تاریخ وقوع یا وقوف بر آن است . روز وفات و تعطیل رسمی بعد از آخرین روز مهلت به حساب نمی آید و در صورتی که وفات در اثناء سفر رخ دهد مهلت اعلام آن از تاریخ رسیدن به مقصد احتساب خواهد شد ( اصلاحی 18/10/63 ).
  - تبصره - - - ترتیب ثبت وقایع ولادت و وفات که پس از انقضا مهلت مقرر اعلام شود در آیین نامه اجرایی این قانون تعیین خواهد شد .
- ماده - 26 - اعلام وفات و امضا سند ثبت وفات به ترتیب به عهده یکی از اشخاص زیر است :
  - بند - 1 - نزدیک ترین خویشاوند متوفی که در موقع مرگ حاضر بوده است .
  - بند - 2 - متصدی یا صاحب مکانی که مرگ در آن رخ داده است یا نماینده او .
  - بند - 3 - هر شخصی که در موقع مرگ حاضر بوده است .
  - بند - 4 - ماموران انتظامی یا کدخدا .
  - تبصره - - - متصدیان گورستان یا دفن مکلف به اطلاع وفات به ثبت احوال هستند ( اصلاحی 18/10/63 ).
- ماده - 27 - در صورتی که وفات یا ولادت طی نامه رسمی از طرف ماموران انتظامی یا قضایی و یا سایر مقامات اعلام شود شماره و تاریخ اعلامنامه در سند درج و به منزله امضا سند خواهد بود . ( اصلاحی 18/10/63 ).
- ماده - 28 - در موارد زیر اعلام مرگ بعهده مقامات زیر است :
  - بند - 1 - در صورتی که مرگ در اثر بروز سوانح از قبیل زلزله سیل ، طوفان و آتش سوزی واقع شود مقامات انتظامی یا گروه های امدادی حاضر در محل مکلفند واقعه مرگ را ضمن ارسال صورت حاوی نام و نام خانوادگی و حتی المقدور شماره شناسنامه و محل صدور شناسنامه و سن متوفی اعلام نمایند .
  - بند - 2 - وفات نظامیانی که در زمان صلح در سربازخانه و یا ضمن مانورهای نظامی یا در زمان جنگ واقع میشود وسیله فرمانده قسمت با تعیین نام و نام خانوادگی و شماره شناسنامه و محل صدور شناسنامه اعلام میگردد ( اصلاحی 18/10/63 ).
- ماده - 29 - در مواردی که مشخصات متوفی معلوم نشود یا به بعضی از اطلاعاتی که باید در سند قید شود دسترسی نباشد در سند وفات به جای مشخصات عبارت ( نامعلوم ) نوشته میشود تکمیل مشخصات نامعلوم با هیات حل اختلاف خواهد بود ( اصلاحی 18/10/63 ).
- ماده - 30 - مدرک ثبت وفات فرضی غائب مفقودالاثر حکم قطعی دادگاه است مدیران دفاتر دادگاه هایی که حکم قطعی وفات فرضی غائب مفقودالاثر از آن دادگاه صادر شده مکلفند یک نسخه از رای صادره را طی نامه رسمی به ثبت احوال محل ارسال دارند ( اصلاحی 18/10/63 ).
فصل - پنجم - ازدواج و طلاق
- ماده - 31 - دارندگان دفاتر رسمی ازدواج و طلاق مکلفند وقایع ازدواج و طلاق و رجوع را که در دفاتر مربوط ثبت میکنند در شناسنامه زوجین نیز درج و امضا و مهر نمایند و حداکثر هر پانزده روز یک بار وقایع ازدواج و طلاق و رجوعی را که در دفاتر به ثبت می رسد روی نمونه های مربوط تهیه و به ثبت احوال محل تحویل و رسید دریافت دارند . ازدواج و طلاق و رجوع ایرانیان در خارج از کشور باید به وسیله کنسولگری های مربوط در دفاتری که از طرف ثبت احوال تهیه میشود ثبت حداکثر هر یک ماه یک بار وقایع ازدواج و طلاق و رجوعی را که در دفاتر به ثبت می رسد روی نمونه های مخصوص تهیه و از طریق وزارت امور خارجه به سازمان ثبت احوال کشور فرستاده شود .
- ماده - 32 - طلاق ، رجوع و بذل مدت که در دفتر رسمی طلاق به ثبت نرسیده باشد با ارایه اقرارنامه رسمی در اسناد ثبت احوال طرفین ثبت خواهد شد . ازدواجهایی که در دفاتر رسمی ازدواج به ثبت نرسیده باشد در صورت وجود شرائط زیر در اسناد سجلی زن و شوهر ثبت خواهد شد .
  - بند - 1 - ارایه اقرارنامه رسمی مبنی بر وجود رابطه زوجیت بین متقاضیان ثبت واقعه ازدواج .
  - بند - 2 - در موقع تنظیم اقرارنامه سن زوج از بیست سال تمام و سن زوجه از هیجده سال تمام کمتر نباشد
  - بند - 3 - گواهی ادارات ثبت احوال محل صدور شناسنامه های زوجین به اینکه در تاریخ اعلام واقعه طرفین در قید ازدواج دیگری نمی باشند .
  - تبصره - 1 - نمایندگان ثبت احوال مکلفند پس از ثبت واقعه رونوشت اقرارنامه را به دادسرای محل ارسال نمایند .
- ماده - 33 - کلیه وقایع ازدواج و طلاق یا مرگ زوج یا زوجه و رجوع و بذل مدت و فسخ نکاح باید در دفاتر ثبت کل وقایع ثبت شود ولی در شناسنامه به شرح زیر انعکاس خواهد یافت . در المثنای شناسنامه مرد یا زن آخرین نکاح و طلاق یا بذل مدت و در صورت تعدد زوجات آن تعداد ازدواج که به قوت خود باقی است منعکس خواهد شد . ازدواج و طلاق غیر مدخوله در المثنای شناسنامه درج نخواهد شد .
- ماده - 34 - افشای اطلاعات مذکور در دفاتر ثبت کل وقایع و اسناد سجلی جز برای صاحب سند و مقامات قضایی و دولتی ذی صلاح ممنوع است .
فصل - ششم - صدور شناسنامه
- ماده - 35 - صدور شناسنامه و سایر خدمات سجلی در مقابل دریافت وجه انجام خواهد شد که نحوه اخذ وجوه و میزان و نوع این خدمات بموجب آیین نامه اجرایی این قانون خواهد بود .( اصلاحی 18/10/63 )
- ماده - 36 - شناسنامه از روی دفاتر ثبت کل وقایع صادر و دارای مشخصات و اطلاعات زیر میباشد :
  - بند - 1 - آرم جمهوری اسلامی ایران .
  - بند - 2 - محل مخصوص انگشت نگاری و شماره کلاسمان آن .
  - بند - 3 - محل الصاق عکس .
  - بند - 4 - شماره شناسنامه .
  - بند - 5 - نام و نام خانوادگی و جنس دارنده آن .
  - بند - 6 - تاریخ تولد بترتیب روز و ماه و سال هجری شمسی و قمری .
    - تبصره - - - ذکر تاریخ هجری قمری از هنگام اجرای طرح تعویض شناسنامه برای نوزادان الزامی است .
  - بند - 7 - محل تولد به ترتیب شهرستان ، بخش ، دهستان ، ( شهر / روستا )
  - بند - 8 - نام و شماره شناسنامه و محل صدور شناسنامه ابوین .
  - بند - 9 - تاریخ تنظیم سند بترتیب روز و ماه و سال هجری شمسی .
  - بند - 10 - محل تنظیم سند بترتیب حوزه ، شهرستان ، بخش ، دهستان ( شهر / روستا ) .
  - بند - 11 - نام و نام خانوادگی مأمور تنظیم کننده سند و امضا مأمور صدور و مهر اداره .
  - بند - 12 - شماره مسلسل و سری مخصوص شناسنامه .
  - بند - 13 - محل مخصوص بت ازدواج ، طلاق وفات همسر ، ولادت فرزندان و وفات صاحب شناسنامه .
  - بند - 14 - محل توضیحات
  - بند - 15 - محل مخصوص مهر انتخابات . ( اصلاحی 18/10/63 )
  - تبصره - 1 - شناسنامه های نمونه جدید افرادی که به سن 15 سال تمام میرسند باید ملصق به عکس همان سال و اثرانگشت و کلاسمان انگشت نگاری صاحب آن باشد . ( اصلاحی 18/10/63 )
  - تبصره - 2 - شناسنامه اولیه باید در سی سالگی تمام با عکس همان سال صاحب آن تجدید شود . صاحب شناسنامه پس از رسیدن به سن سی سال مکلف است ظرف یک سال برای تجدید آن مراجعه نماید . ( اصلاحی 18/10/63 )
  - تبصره - 3 - صدور شناسنامه مجدد و یا گواهی ولادت اتباع خارجه مطابق مقررات آیین نامه اجرایی این قانون خواهد بود .( الحاقی 18/10/63 ) .
  - تبصره - 4 - به استثنای سازمان ثبت احوال کشور ، دفاتر اسناد رسمی ازدواج و طلاق ، نمایندگی های دولت جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور ، اداره تشخیص هویت و پلیس بین الملل و اداره کل انتخابات هیچیک از ارگان ها و نهاد ها و موسسات دولتی و بخش خصوصی حق نقش مهر و درج هیچگونه مطلب و یا آثار دیگری بر روی شناسنامه را ندارند متخلف از این امر تحت پیگرد قانونی قرار خواهد گرفت . ( الحاقی 18/10/63 )
- ماده - 37 - سازمان ثبت احوال کشور مکلف است به مجرد وصول اعلام ترک تابعیت و یا اخراج از تابعیت اشخاص و از طرف وزارت امور خارجه ترک تابعیت و یا اخراج تابعیت را در دفاتر و اسناد مربوط منعکس و شناسنامه را معدوم نماید
فصل - هفتم - صدور کارت شناسایی
- ماده - 38 - در نقاطی که دولت مقتضی بداند و اعلام کند کسانی که سن آنان از 15 سال به بالا است باید دارای کارت شناسایی بوده و همیشه آن را همراه داشته باشند . کارت شناسایی حاوی مشخصات و اثرانگشت و عکس و نشانی محل سکونت و گروه های اصلی خون خواهد بود . ترتیب صدور و ترتیب درج مشخصات دارنده کارت شناسایی و چگونگی تحصیل اطلاعات مربوط به سکونت و سایر اطلاعات از قبیل گروه خون و اشخاصی که برای صغار و مجانین کارت شناسایی اخذ نمایند در آیین نامه اجرایی تعیین خواهد شد .
- ماده - 39 - حذف شد ( لایحه قانونی مورخ 13/11/58 شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران ).
  - تبصره - 1 - در صورتی که مستاجر از مقدمین علیه امنیت کشور شناخته شود موجر یا نماینده او که مقامات انتظامی یا امنیتی را ظرف مهلت مقرر مطلع نکرده باشد به عنوان شریک جرم قابل تعقیب خواهد بود .
  - تبصره - 2 - مسئولان اماکن عمومی در مورد واردین و ساکنان محل خود و مسئولان موسسات و اشخاص حقوقی در مورد کسانی که در این محل ها سکونت دارند مکلفند به ترتیب مقرر در مورد موجرین مراتب را با مشخصات افراد به مراجع مربوط اطلاع دهند . متخلفان از مقررات این تبصره نیز مشمول مجازات مقرر درباره موجرین خواهند بود .
  - تبصره - 3 - طرز اعلام نشانی محل سکونت و مشخصات ساکنین و تعیین سرپرست یا مسئول خانوار و مسئولان اماکن عمومی و موسسات و اشخاص حقوقی و چگونگی تنظیم دفاتر و ثبت و حذف نام و مشخصات اشخاص در محل های سکونت جدید و قدیم و شماره ترتیب ثبت ساختمان های مسکونی در دفاتر و سایر مسائل مربوط به موجب آیین نامه اجرایی این ماده که به تصویب وزارتخانه های کشور و دادگستری خواهد رسید معین میشود .
فصل - هشتم - نام خانوادگی
- ماده - 40 - تغییر نام خانوادگی با تصویب سازمان ثبت احوال کشور خواهد بود .
  - تبصره - 1 - موارد تغییر نام خانوادگی مطابق آیین نامه اجرایی این قانون میباشد .
- ماده - 41 - حق تقدم نام خانوادگی با رعایت تاریخ تقدم صدور اسناد مختص اشخاصی است که به نام آنان در دفاتر مخصوص نام خانوادگی ادارات ثبت احوال به ثبت می رسد و دیگری حق اختیار آن را در آن اداره ندارد مگر با اجازه دارنده حق تقدم و این حق پس از فوت به ورثه قانونی انتقال می یابد . هر یک از وراث میتوانند شخصی که نام خانوادگی او را اختیار کرده مورد اعتراض قرار داده و تغییر نام خانوادگی او را از دادگاه بخواهد ولی وراث بالاتفاق میتوانند به دیگری اجازه دهند که نام خانوادگی آنان را اختیار نماید .
  - تبصره - 1 - نام خانوادگی فرزند همان نام خانوادگی پدر خواهد بود اگر چه شناسنامه فرزند در قلمرو اداره ثبت احوال دیگری صادر گردد . فرزندان کبیر میتوانند برای خود نام خانوادگی دیگری انتخاب نمایند .
- ماده - 42 - زوجه میتواند با موافقت همسر خود تا زمانیکه در قید زوجیت میباشد از نام خانوادگی همسر خود بدون رعایت حق تقدم استفاده کند و در صورت طلاق ادامه استفاده از نام خانوادگی موکول به اجازه همسر خواهد بود .
فصل - نهم - تعویض شناسنامه های موجود و نقل آن به دفاتر ثبت کل وقایع
- ماده - 43 - سازمان ثبت احوال کشور مکلف است شناسنامه های موجود در دست مردم را بتدریج تعویض نماید و کلیه افراد نیز مکلفند در مهلت های معین که سازمان ثبت احوال کشور طی آگهی و وسایل ارتباط جمعی و به ترتیب گروه سنی تعیین خواهد نمود به مأموران ثبت احوال محل اقامت خود برای اعلام هویت خود و وقایع حیاتی خود و ارایه مدارک و دریافت شناسنامه نمونه جدید مراجعه نمایند . وفات ثبت نشده زوج و زوجه و فرزندان نیز ضمن این مراجعه باید اعلام شود .
  - تبصره - - - چنانچه در طول اجرای طرح ، اشخاصی اعلام فقدان و یا درخواست تعویض شناسنامه نمایند که مشمول دوره تجدید آن گروه نباشد برای آنان طبق مقررات گواهی موقت صادر خواهد شد . ( الحاقی 18/10/63 )
- ماده - 44 - اشخاصی که در مهلت های معین در آگهی منتشره ماموران ثبت احوال را از داشتن شناسنامه مکرر یا استفاده از شناسنامه غیر یا دریافت شناسنامه موهوم یا استفاده از شناسنامه ایرانی با داشتن تابعیت خارجی مطلع نمایند از تعقیب و مجازات معاف خواهند بود و الا پس از انقضا مهلت های معینه جرایم مزبور مستمر شناخته شده و مشمول مجازات مصرح در مواد 48 و 49 این قانون خواهند بود . هویت دارندگان شناسنامه مکرر به انتخاب صاحبان و یا نمایندگان قانونی آن ها تثبیت و هویت اشخاصی که از شناسنامه غیر استفاده نموده اند و همچنین مدارک ازدواج و طلاق و شناسنامه فرزندان مطابق شناسنامه قانونی که صادر میشود خواهد بود .
  - تبصره - 1 - تعویض شناسنامه همسر و فرزندان ، ضمن گروه سنی همسری که در مهلت مقرر مراجعه میکند به عمل خواهد آمد و همچنین در موقع ثبت ولادت طفل شناسنامه پدر و مادر و افراد خانوار تعویض خواهد شد اگر چه مهلت مراجعه معین و آگهی نشده باشد .
- ماده - 45 - هرگاه (( هویت و تابعیت )) افراد مورد تردید واقع گردد و مدارک لازم جهت اثبات آن ارایه نشود مراتب برای اثبات (( هویت )) به مراجع انتظامی و برای اثبات (( تابعیت )) به شورای تامین شهرستان ارجاع و در صورت تایید طبق مقررات اقدام خواهد شد . ( اصلاحی 18/10/63)
  - تبصره - - - در جلسات شورای تامین شهرستان که بمنظور فوق تشکیل میگردد رییس اداره ثبت احوال محل نیز با داشتن حق رای شرکت خواهد داشت . ( اصلاحی 18/10/63 )
- ماده - 46 - سازمان ثبت احوال کشور ، پایان مهلت تعویض شناسنامه هر دوره را از طریق وسایل ارتباط جمعی آگهی خواهد کرد و پس از پایان مهلت اعلام شده شناسنامه و گواهی های صادره قبلی از درجه اعتبار ساقط خواهد شد و منحصرا شناسنامه های جدید جمهوری اسلامی ایران سند رسمی هویت و تابعیت افراد خواهد بود . ( اصلاحی 18/10/63 )
  - تبصره - 1 - افرادی که در مهلت های مقرر مراجعه نکنند پس از تشخیص تخلف مراتب بدادگاه اعلام و طبق مقررات با آنان رفتار خواهد شد .
فصل - دهم - تهیه مقدمات اجرای قانون
- ماده - 47 - وزارت کشور مکلف است در مدت یک سال از تاریخ تصویب این قانون مقدمات اجرای آن را از حیث تهیه وسایل کار و تجهیزات و تامین کارکنان لازم و آموزش آنان فراهم نماید . دولت اعتبار لازم برای اجرای این قانون را تامین خواهد نمود .
فصل - یازدهم - مقررات کیفری
- ماده - 48 - اشخاصی که از وظایف مذکور در مواد 16 و 19 و 24 و 26 و 35 و تبصره ماده 26 و تبصره یک ماده 36 و مواد 38 و 43 خودداری کنند یا با در دست داشتن شناسنامه ادغام به اخذ المثنی نمایند مورد تعقیب قرار گرفته و علاوه بر الزام به انجام تکالیف مقرر به پرداخت دویست و یک تا پنج هزار ریال جزای نقدی محکوم خواهند شد . ولی هرگاه ماموران و مسئولینی که به موجب این قانون وظایفی برعهده دارند در اجرای آن تاخیر یا تعلل نمایند در دادگاه های اداری یا انتظامی طبق ضوابط مربوط تحت تعقیب قرار خواهند گرفت .
- ماده - 49 - اشخاص زیر به حبس جنحه ایاز شصت و یک روز تا شش ماه محکوم خواهند شد :
  - بند - الف - اشخاصی که در اعلام ولادت یا مرگ یا هویت برخلاف واقع اظهاری نمایند .
  - بند - ب - اشخاصی که عالما عامدا پس از رسیدن به سن 18 سال تمام از شناسنامه مکرر استفاده و یا به دریافت شناسنامه مکرر برای خود یا مولی علیه یا به دریافت شناسنامه موهوم مبادرت کنند و یا از شناسنامه دیگری خواه صاحب آن زنده یا مرده باشد به نام هویت خود استفاده نمایند .
  - بند - ج - ماما یا پزشکی که در مورد ولادت و مرگ گواهی خلاف واقع صادر کنند .
  - بند - د - اشخاصی که در مورد ولادت و وفات شهادت دروغ بدهند که شهادت آنان منجر به تنظیم دفتر ثبت کل وقایع و یا وفات گردد .( اصلاحی 18/10/63)
- ماده - 50 - افراد بیگانه که قبل از احراز تابعیت ایرانی به منظور ایرانی قلمداد کردن خود موجب تنظیم اسناد سجلی یا دریافت شناسنامه شوند به حبس جنحه ایاز سه ماه تا یک سال محکوم خواهند شد .
- ماده - 51 - هر کس عالما عامدا پدر و یا مادر طفل را به غیر از پدر و یا مادر واقعی در اسناد و دفاتر ثبت احوال اظهار و شناسنامه دریافت کند به حبس جنحه ایاز 6 ماه تا سه سال محکوم خواهد شد .
  - تبصره - 1 - در مواردی که پدر یا مادر طفل معلوم نباشد و همچنین موارد مذکور در قانون حمایت کودکان بدون سرپرست از شمول این ماده مستثنی میباشد .
- ماده - 52 - مامورانی که عالما یا عامدا در جرایم مذکور در مواد 49 و 50 و 51 این قانون به هر نحوی از انحا کمک نمایند یا گواهی های خلاف را ملاک اجرای وظایف قانونی خود قرار دهند به مجازات مرتکب اصلی محکوم خواهند شد .
- ماده - 53 - آیین نامه های اجرایی این قانون و نمونه های اوراق و اسناد مربوط وسیله وزارت کشور و وزارت دادگستری تهیه و به تصویب هیات وزیران خواهد رسید .
- ماده - 54 - از تاریخ اجرای این قانون و پایان مهلت های معین قوانین ثبت احوال مصوب 20 مرداد 1307 و 11 آذر 1310 و اول بهمن 1312 و دوم اردیبهشت 1319 لغو و هر قانونی که در مقام اجرا معارض این قانون باشد بلااثر است .
- ماده - 55 - وزارت کشور ، وزارت امور خارجه و وزارت دادگستری مامور اجرای این قانون هستند . قانون فوق مشتمل بر پنجاه و پنج ماده و بیست و هشت تبصره پس از تصویب مجلس شورای ملی در جلسه روز پنج شنبه 10 تیر ماه 2535 در جلسه فوق العاده روز چهارشنبه شانزدهم تیر ماه دو هزار و پانصد و سی و پنج شاهنشاهی به تصویب مجلس سنا رسید . رییس مجلس سنا - جعفر شریف امامی