وب سایت حقوقی ماتیکان


آیین نامه مقررات تاسیس موسسات بیمه در مناطق آزاد تجاری صنعتی جمهوری اسلامی ایران

فصل - اول - تعاریف
- ماده - 1 - در این آیین نامه واژه های زیر به جای عبارت های مشروح به کار میرود ؛
  - بند - الف - مناطق آزاد : مناطق آزاد تجاری صنعتی جمهوری اسلامی ایران
  - بند - ب - سایر نقاط کشور : کشور جمهوری اسلامی ایران به استثنای مناطق آزاد .
  - بند - پ - منطقه : هر یک از مناطق آزاد .
  - بند - ت - سازمان : سازمان هر یک از مناطق آزاد .
  - بند - ث - موسسات موضوع این آیین نامه : کلیه موسسات مذکور در ماده 2 این آیین نامه .
  - بند - ج - موسسات بیمه : موسسات بیمه ای که طبق مقررات این آیین نامه مجاز به فعالیت در منطقه میباشند .
  - بند - چ - موسسات بیمه متقابل : موسسات بیمه ای که خدمات خود را به صورت بیمه تقابل تنها به اعضا ارایه می نمایند .
  - بند - ح - موسسه کارگزاری بیمه : شخص حقوقی که در مقابل دریافت کارمزد ، واسطه انجام معاملات بیمه و یا بیمه اتکایی بین طرف ها بوده شغل او تنها ارایه خدمات بیمه ای باشد .
  - بند - خ - شعبه : واحد تابعه یکی از موسسات بیمه ایرانی که در چهارچوب موضوع وظایف موسسه اصلی تحت نام و مسئولیت آن در منطقه فعالیت میکند .
  - بند - د - نمایندگی بیمه : شخص حقیقی که براساس قرارداد نمایندگی با یکی از موسسات بیمه ایرانی و مقررات این آیین نامه ، انجام بخشی از موضوع و وظایف موسسه طرف قرارداد در امر بیمه را در منطقه به عهده گرفته است .
فصل - دوم - تاسیس
- ماده - 2 - عملیات بیمه و بیمه اتکایی در مناطق آزاد به وسیله موسساتی که بنا به پیشنهاد سازمان ، طبق مقررات این آیین نامه از بیمه مرکزی ایران مجوز دریافت داشته و به یکی از صورت های زیر به ثبت برسند انجام خواهد شد .
  - بند - 1 - شرکت سهامی یا تعاونی بیمه ایرانی با مشارکت سهامداران حقیقی و حقوقی ایرانی و یا خارجی که کلیه سهام آن با نام باشد .
  - بند - 2 - موسسه نمایندگی و یا کارگزاری بیمه .
  - تبصره - 1 - تاسیس شعبه توسط موسسات بیمه با رعایت مقررات این آیین نامه و ثبت در منطقه بلامانع است .
  - تبصره - 2 - اعطای نمایندگی بیمه به اشخاص حقیقی با رعایت ضوابطی که به تصویب شورای عالی بیمه می رسد امکان پدیر است .
  - تبصره - 3 - فعالیت شعبه ها و نمایندگی های موسسات بیمه سایر نقاط کشور در هر یک از مناطق آزاد با رعایت مقررات قانون تاسیس بیمه مرکزی ایران و بیمه گری در چهارچوب این آیین نامه و سایر ضوابط حاکم بر موسسات مزبور بلامانع است
- ماده - 3 - موسساتی که در اجرای این آیین نامه اجازه فعالیت در منطقه دریافت می نمایند ، مجاز به عرضه بیمه برای اشخاص مقیم ، موضوعات و موارد بیمه موجود در سایر نقاط کشور و بیمه حمل و نقل کالای وارداتی به سایر نقاط کشور که قرارداد خرید آن در ایران منعقد یا اعتبار اسنادی آن در ایران باز شده است نمی باشند . عملیات بیمه اتکایی از شمول حکم این ماده مستثناست .
  - تبصره - 1 - موسساتی که تنها اجازه فعالیت بیمه ای مستقیم در منطقه را دارند نمیتوانند از موسسات بیمه سایر نقاط کشور بیمه اتکایی قبول نمایند .
  - تبصره - 2 - موسسات بیمه میتوانند نسبت به بیمه اموال و مسئولیت ( غیر بیمه اشخاص ) در چهارچوب این آیین نامه و رعایت قوانین و مقررات مربوط در مناطق ویژه اقتصادی فعالیت کنند .
  - تبصره - 3 - صدور بیمه نامه توسط موسسات بیمه ای مناطق آزاد برای آن دسته از موضوعات و موارد بیمه ای که از طرف موسسات بیمه ای ایرانی فعال در سایر نقاط کشور عرضه نمیشود از شمول این ماده مستثناست و فهرست این قبیل موضوعات موارد بیمه مجاز در سایر نقاط کشور برای موسسات بیمه ، توسط بیمه مرکزی ایران حداکثر ظرف 3 ماه از تاریخ تصویب این مقررات ، تهیه و به سازمان ها اعلام میشود .
- ماده - 4 - حداقل سرمایه برای موسسات بیمه ، نمایندگی و کارگزاری بیمه به قرار زیر است :
  - بند - 1 - موسسات بیمه مستقیم با سرمایه حداقل پانزده میلیون ریال تشکیل میشوند که باید حداقل پنجاه درصد آن به صورت نقد پرداخت شده باشد .
  - بند - 2 - موسسات بیمه متقابل با سرمایه حداقل دویست میلیون ریال تشکیل میشوند که باید حداقل پنجاه درصد آن به صورت نقد پرداخت شده باشد .
  - بند - 3 - موسسات بیمه اتکایی با سرمایه حداقل هشتاد و پنج میلیارد ریال تشکیل میشوند که باید حداقل پنجاه درصد آن به صورت نقد و پرداخت شده باشد .
  - بند - 4 - موسسات نمایندگی و یا کارگزاری بیمه با سرمایه حداقل سیصد میلیون تشکیل میشوند که باید حداقل پنجاه درصد به صورت نقد پرداخت شده باشد .
  - تبصره - 1 - هرگونه تعدیل در ارقام مندرج در این ماده هر 2 سال یک بار موکول به پیشنهاد مشترک دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد و بیمه مرکزی ایران و تصویب هیات وزیران است .
  - تبصره - 2 - سهامداران خارجی موسسات موضوع این آیین نامه سهم الشرکه ریالی خود را باید به ارز های مورد قبول بانک مرکزی ایران پرداخته و یا گواهی تبدیل ارز ارایه نمایند .
  - تبصره - 3 - وجوه سرمایه موضوع این ماده نزدیکی از بانک های مورد تایید بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران که ترجیحا در مناطق آزاد دارای شعبه باشد واریز شود .
فصل - سوم - مجوز ثبت و پروانه فعالیت
- ماده - 5 - ثبت موسسات موضوع این آیین نامه در منطقه ، موکول به ارایه مجوز ثبت که توسط بیمه مرکزی ایران صادر میشود و ثبت هرگونه تغییرات بعدی در اساسنامه ، میزان سرمایه و سهام موسساتی که به ثبت رسیده باشند موکول به ارایه موافقت بیمه مرکزی ایران است .
- ماده - 6 - برای تحصیل مجوز ثبت ، مدارک و اطلاعات زیر باید به بیمه مرکزی ایران تسلیم شود :
  - بند - الف - اساسنامه موسسه .
  - بند - ب - میزان سرمایه موسسه ، رسید یا گواهینامه تعهد پرداخت آن .
  - بند - پ - سهام نقدی و غیر نقدی و نحوه پرداخت آن ها .
  - بند - ت - صورت اسامی سهامداران ، بازرسان و مدیران و تابعیت و تعداد سهام هر یک از آن ها .
  - بند - ث - اسناد و مدارک و اطلاعات دیگری که معرف صلاحیت مالی و فنی موسسه و حسن شهرت مدیران آن باشد .
  - تبصره - 1 - مجوز ثبت صادر شده برای مدت 6 ماه اعتبار دارد . در صورت عدم موسسه ظرف مهلت مذکور باید مجددا مجوز ثبت تحصیل شود .
- ماده - 7 - بیمه مرکزی ایران موظف است حداکثر ظرف 30 روز از تاریخ تسلیم آخرین مدارک و اطلاعات خواسته شده با رعایت ماده 28 قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری صنعتی جمهوری اسلامی ایران مصوب 1372 و مقررات این آیین نامه نظر خود را اعم از قبول یا رد تقاضا به طور کتبی به سازمان اعلام نماید .
  - تبصره - 1 - در صورتی که متقاضی به نظر اعلام شده اعتراض داشته باشد میتواند ظرف 30 روز اعتراض خود را به مجمع عمومی بیمه ایران تسلیم کند . تصمیم مجمع مزبور قطعی و لازم الاجرا است .
- ماده - 8 - بیمه مرکزی ایران با دریافت گواهی ثبت موسسه در منطقه ، پروانه فعالیت برای بیمه ارتکایی ، یک یا چند رشته بیمه مستقیم و یا هر دو صادر خواهد کرد .
فصل - چهارم - لغو پروانه و محدود نمودن فعالیت
- ماده - 9 - پروانه فعالیت صادر شده توسط بیمه مرکزی ایران برای تمام رشته ها یا رشته های معین در موارد زیر لغو خواهد شد :
  - بند - الف - در صورت تقاضای دارنده پروانه
  - بند - ب - در صورتی که موسسه تا یک سال پس از صدور پروانه عملیات خود را در منطقه شروع نکرده باشد .
  - بند - پ - در صورتی ورشکستگی موسسه .
  - بند - ت - در صورتی که به تشخیص بیمه مرکزی ایران و تایید شورای عالی بیمه ، وضع مالی موسسه طوری باشد که نتواند به تعهدات خود عمل نماید یا ادامه فعالیت موسسه به زیان بیمه شدگان و بیمه گذاران و صاحبان حقوق آن ها باشد .
  - بند - ث - سایر موارد پیش بینی شده در این آیین نامه .
- ماده - 10 - در مواردی که موسسات موضوع این آیین نامه ، برخلاف اساسنامه خود یا مقررات این آیین نامه یا حسب اعلام سازمان برخلاف سایر مقررات حاکم بر این موسسات در منطقه رفتار نمایند ، به پیشنهاد بیمه مرکزی ایران و تصویب شورای عالی بیمه از فعالیت در رشته یا رشته های معین یا بیمه های اتکایی به طور موقت یا دایم ممنوع خواهند شد .
- ماده - 11 - صدور و لغو پروانه فعالیت موسسات موضوع این آیین نامه یا ممنوعیت آن ها از فعالیت به طور موقت و اطلاعاتی که از لحاظ حفظ منافع بیمه گذاران و بیمه شدگان صاحبان حقوق آن ها لازم باشد ، به هزینه خود موسسه توسط بیمه مرکزی ایران در ر وزنامه رسمی کشور و یکی از ر وزنامه های کثیرالانتشار تهران و منطقه در دو نوبت به فاصله یک ماه آگهی خواهد شد .
- ماده - 12 - در صورتی که پروانه فعالیت موسسه بیمه ای برای یک یا چند رشته بیمه یا بیمه اتکایی به طور دایم لغو شود بنا به پیشنهاد بیمه مرکزی ایران و تصویب و شورای عالی بیمه ، ترتیبی اتخاذ خواهد شد که متضمن منافع بیمه گذاران ، بیمه شدگان و صاحبان حقوق آن ها باشد . از جمله این ترتیبات ، انتقال پرتقوی موسسه با کلیه سوابق و اسناد مربوط به حقوق و تعهدات آن به موسسه دیگری که مجاز به فعالیت در منطقه باشد خواهد بود .
فصل - پنجم - نحوه فعالیت
- ماده - 13 - موسسات بیمه موضوع این آیین نامه موظفند حساب اندوخته های قانونی و ذخایر فنی خود را نگهدارند و نحوه به کارافتادن آن ها را به صورت مشخص منعکس نمایند . انواع اندوخته های قانونی و ذخایر فنی برای هر یک از رشته های بیمه و میزان و طرز محاسبه ، همچنین ترتیب به کارانداختن این اندوخته های و ذخایر و نیز سرمایه موسسه و نحوه ارزیابی اموال منقول و غیر منقول که نماینده منابع مالی موسسات مذکور است به موجب دستورالعمل هایی است که به تصویب شورای عالی بیمه می رسد .
- ماده - 14 - موسسات بیمه موضوع این آیین نامه موظفند ده درصد از کلیه معاملات بیمه ای مستقیم خود را نزد بیمه مرکزی ایران و بیمه اتکایی نمایند . بیمه مرکزی ایران در قبول یا رد اتکایی مزبور مجاز میباشد .
  - تبصره - 1 - نرخ کارمزد و سایر شرایط به موجب دستورالعملی است که به تصویب شورای عالی بیمه خواهد رسید .
- ماده - 15 - اموال موسسات بیمه موضوع این آیین نامه همچنین اندوخته ها و ذخایر مذکور در ماده 13 تضمین حقوق و مطالبات بیمه گذاران و بیمه شدگان و صاحبان حقوق آنان است و در صورت انحلال یا ورشکستگی موسسه ، بیمه گذاران و بیمه شدگان و صاحبان حقوق آنان نسبت به سایر پستانکاران حق تقدم دارند .
  - تبصره - 1 - در میان رشته های مختلف بیمه حق تقدم با بیمه عمر است
  - تبصره - 2 - موسسات مذکور در این ماده نمیتوانند بدون موافقت قبلی بیمه مرکزی ایران اموال خود را صلح حقوق نمایند و یا به رهن واگذار کنند و یا موضوع هر نوع معامله با حق استرداد قرار دهند .
  - تبصره - 3 - دفاتر اسناد رسمی موظفند هنگام انجام معاملات موضوع تبصره 2 این ماده ، مطابق بخش اخیر ماده 60 قانون تاسیس بیمه مرکزی و بیمه گری موافقتنامه بیمه مرکزی ایران را مطالبه و مفاد آن را در سند منعکس نمایند .
- ماده - 16 - موسسات بیمه موضوع این آیین نامه موظفند ترازنامه و صورت سود و زیان خود را در یکی از ر وزنامه های کثیرالانتشار تهران و منطقه درج نمایند .
- ماده - 17 - موسسات موضوع این آیین نامه موظفند هرگونه تغییر در سهامداران عمده ، مدیران و بازرسان ( حسابرسان ) موسسه را ظرف دو هفته به اطلاع بیمه مرکزی ایران برسانند .
- ماده - 18 - اشخاصی که در ایران یا در خارج از کشور به یکی از جرایم قتل ، سرقت ، خیانت در امانت ، کلاهبرداری ، صدور چک بی محل و اختلاس یا معاونت در جرایم مذکور محکوم شده باشند ، همچنین ورشکستگان به تقصیر و تقلب نمیتوانند جزء موسسان با مدیران موسسات موضوع این آیین نامه باشند
- ماده - 19 - موسسات بیمه موضوع این آیین نامه از نظر ادغام و انتقال عملیات ، انحلال و ورشکستگی ، تابع مقررات این آیین نامه و مواد 51 الی 59 قانون تاسیس بیمه مرکزی ایران و بیمه گری میباشند
فصل - ششم - نظارت
- ماده - 20 - بیمه مرکزی ایران طبق مقررات این آیین نامه بر فعالیت موسسات موضوع این آیین نامه در منطقه نظارت خواهد کرد .
- ماده - 21 - موسسات موضوع این آیین نامه حسب مورد موظفند :
  - بند - الف - حساب ها و صورت های مالی خود را طبق نمونه ای که به پیشنهاد بیمه مرکزی ایران به تایید شورای عالی بیمه می رسد تنظیم و نگهداری نمایند .
  - بند - ب - یک نسخه از صورت های مالی خود را که مورد رسیدگی و اظهارنظر حسابرسان تایید شده توسط سازمان حسابرسی یا حسابرسان معتبر بین المللی قرار گرفته است حداکثر ظرف 6 ماه از پایان دوره مالی به بیمه مرکزی ایران تسلیم کنند .
  - بند - پ - صورت وضعیت عملیات بیمه ای سالانه خود را طبق نمونه ای که بیمه مرکزی ایران تهیه میکند ، تنظیم و ظرف 3 ماه از پایان دوره مربوط به بیمه مرکزی ایران تسلیم نمایند .
  - بند - ت - سایر اطلاعات و آمار دوره ای یا موردی را که بیمه مرکزی ایران به منظور نظارت بر حسن اجرای این آیین نامه لازم تشخیص دهد در اختیار این سازمان قرار دهند .
  - بند - ث - با بازرسان اعزامی که با حکم کتبی یکی از اعضای هیات عامل بیمه مرکزی ایران و با اطلاع دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد در محل حضور پیدا میکنند همکاری نمایند و اطلاعات لازم را در اختیار آنان قرار دهند .
  - تبصره - 1 - موسسات بیمه ای که بیمه نامه های بلندمدت زندگی عرضه می نمایند ، علاوه بر رعایت ترتیبات فوق موظفند ترتیبی اتخاذ کنند تا حساب ها و ذخایر فنی مربوط مورد رسیدگی و تایید محاسبه فنی مورد قبول بیمه مرکزی ایران قرار گیرد .
- ماده - 22 - حسابرسان موسسات بیمه موضوع این آیین نامه علاوه بر وظایف قانونی و حرفه ای مکلفند در گزارش نهایی خود نسبت به حسن اجرای مقررات این آیین نامه نیز اظهارنظر نمایند .
- ماده - 23 - بیمه مرکزی ایران در صورت مشاهده هرگونه تخلف موسسات موضوع این آیین نامه از مقررات مربوط ، مراتب را به طور کتبی به موسسه و سازمان اعلام مهلت مناسبی را برای رفع ایراد تعیین و ابلاغ مینماید . در صورت عدم رفع به موقع تخلف یا تکرار تخلف ، بیمه مرکزی ایران حسب مورد و با اخطار کتبی مطابق ماده 10 این آیین نامه عمل خواهد کرد .
- ماده - 24 - ارزش خالص دارایی ها ( حقوق صاحبان سهام ) در موسسات بیمه موضوع این آیین نامه هیچگاه نباید از بزرگترین رقم حاصل از بند های زیر کمتر باشد :
  - بند - الف - نود درصد حداقل سرمایه پرداخت شده طبق مقررات این آیین نامه .
  - بند - ب - ده درصد حق بیمه های صادر شده ناخالص آخرین سال مالی ضربدر نسبت نگهداری خسارت دوره .
  - بند - ج - چهارده و سه دهم درصد میانگین سالانه کل خسارات ایجاد شده در سه دوره مالی قبل از ضربدر نسبت نگهداری خسارت دوره .
  - تبصره - 1 - نسبت نگهداری خسارت دوره عبارت است از : کل خسارت های ایجاد شده پس از کسر خسارت سهم بیمه گران ارتکایی .
- ماده - 25 - در صورت عدم حصول نصاب های مندرج در ماده 24 این آیین نامه ، موسسه بیمه موظف است طرح خود در خصوص نیل به نصاب های مذکور را ظرف 3 ماه از پایان مهلت مقرر برای ارایه صورت های مالی به تایید بیمه مرکزی ایران برساند در غیر اینصورت بیمه مرکزی ایران طبق مقررات این آیین نامه نسبت به محدود کردن فعالیت یا لغو پروانه موسسه بیمه حسب مورد اقدام خواهد کرد . در هر حال زمان اجرای طرح ارایه شده نباید بیشتر از یک سال باشد .
- ماده - 26 - موسسات موضوعات این آیین نامه مکلفند کلیه دارایی های معرف بدهی ها و ذخایر عملیات بیمه ای ، همچنین سرمایه ای و اندوخته های خود را تنها در مناطق آزاد یا سایر نقاط کشور و نگهداری و سرمایه گذاری نمایند .
  - تبصره - 1 - نگهداری بخشی از دارایی های موضوع این ماده در خارج از کشور با تایید سازمان و موافقت بیمه مرکزی ایران مجاز است .
فصل - هفتم - سایر مقررات
- ماده - 27 - موسسات بیمه و نمایندگانی و کارگزاران رسمی بیمه مسئول جبران خساراتی میباشند که در اجرای وظایفشان به سبب تقصیر و یا مسامحه آن ها یا کارکنان به دیگران وارد آید . هر موسسه بیمه در رشته یا رشته های معینی که پروانه بیمه ندارد راسا با به وسیله نمایندگان خود قبول بیمه نماید ، مکلف به جبران خسارت زیان دیده خواهد بود .
- ماده - 28 - از عملیات اشخاصی که بدون تحصیل پروانه مبادرت به عملیات بیمه و یا بیمه اتکایی موضوع این آیین نامه نمایند ، به درخواست بیمه مرکزی ایران توسط سازمان جلوگیری به عمل آمده و به علاوه در صورت لزوم ، بیمه مرکزی ایران اشخاص مزبور را براساس مقررات ماده 21 ضوابط ثبت شرکت ها و مالکیت های صنعتی و معنوی در مناطق آزاد تجاری صنعتی جمهوری اسلامی ایران مصوب 4/2/1374 شورای عالی مناطق آزاد و سایر قوانین و مقررات مربوط از طریق مراجع ذی صلاحیت تحت پیگرد قرار خواهد داد .
- ماده - 29 - رییس شورای عالی بیمه در کلیه مواردی که اعضای شورای عالی بیمه را به منظور اتخاذ تصمیم نسبت به موضوعات مربوط به تاسیس یا فعالیت موسسات بیمه در مناطق آزاد دعوت مینماید ، از دبیر شورای عالی مناطق آزاد یا نماینده وی نیز برای شرکت در جلسه دعوت میکند در این جلسات دبیر شورای عالی مناطق آزاد یا نماینده وی نیز حق رای خواهد داشت .
- ماده - 30 - فعالیت موسسات موضوع این آیین نامه تنها تابع مقررات این آیین نامه است و در موارد پیش بینی نشده از حیث اداره امور موسسه تابع قانون تجارت و قانون اصلاح قسمتی از قانون تجارت خواهد بود
- ماده - 31 - از تاریخ تصویب این آیین نامه ، کلیه مقررات مغایر با آن در منطقه لغو میشود . معاون اول رییس جمهور حسن حبیبی