iranmatikanlogo
logo
  • بند - کلیات - واژه ها و اصطلاحات به کار برده شده در این آیین نامه به شرح زیر تعریف میشود :
    • بند - الف - « سازمان » : سازمان امور مالیاتی کشور
    • بند - ب - « قانون »، « ق . م . م » : حسب مورد قانون مالیات های مستقیم مصوب 03/12/1366 مجلس شورای اسلامی و اصلاحیه های بعدی آن و « ق . م . ا . ا » قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 17/02/1387 مجلس شورای اسلامی
    • بند - ج - « واحد مالیاتی » : کوچک ترین جزء تقسیمات ساختاری است که براساس محدوده جغرافیایی ، منابع مالیاتی ، نوع مؤدیان و یا برحسب وظایف مقرر در « قانون » و از طرف « سازمان » تعیین میشود
    • بند - د - « اداره امور مالیاتی » : منظور از اداره امور مالیاتی در موارد مختلف « قانون » واحد سازمانی مشخصی است که شامل تقسیمات اداری کوچک تر به نام « گروه مالیاتی » میشود و براساس محدوده جغرافیایی ، منابع مالیاتی ، نوع مؤدیان و یا برحسب وظایف مقرر در « قانون » با تعداد کافی « واحد مالیاتی در اداره وصول و اجرا » تعیین میگردد
    • بند - ه - مؤدی مالیاتی » : به صاحب درآمد اعم از شخص حقیقی و حقوقی که به موجب « قانون » مشمول پرداخت مالیات میباشد
    • بند - و - « شخص ثالث » : شخصی که مطابق مقررات قانون مکلف به پرداخت مالیات دیگران بوده و یا پرداخت مالیات دیگری را تعهد و ضمانت کرده و یا وجه نقد ، اموال ، دارایی و یا مطالبات مؤدی نزد او باشد . شخص ثالث در حکم مؤدی مالیاتی محسوب و از نظر وصول بدهی مالیاتی مطابق این آیین نامه با او رفتار خواهد شد
    • بند - ز - « مأمور اجرا » : حسب مورد عبارت است از کاردان مالیاتی ، کارشناس مالیاتی ، کارشناس ارشد مالیاتی ، رییس گروه مالیاتی و رییس امور مالیاتی .
    • بند - ح - « مسئول واحد اجرائیات » : حسب مورد مدیرکل ، معاونان مدیرکل ، رییس امور مالیاتی ، رییس گروه مالیاتی و کارشناس ارشد مالیاتی میباشد
    • بند - ط - « هیات اجرایی » : متشکل از نماینده دادگستری و همچنین برحسب نیاز تعدادی از کارمندان با سابقه به عنوان مأموران اجرا و ماموران نیروی انتظامی میباشد که از بین آن ها یک نفر به عنوان سرپرست هیات اجرایی توسط مسئول اجرائیات انتخاب میشود .
    • تذکر - - - اصطلاحات و عناوین شغلی براساس آیین نامه موضوع ماده 219 قانون مالیات های مستقیم بوده و در صورت تغییر ، اعمال خواهد شد
  • فصل - اول - شرایط صدور برگ اجرایی :
    • ماده - 1 - هرگاه مؤدی ظرف مهلت مقرر در ماده 210 قانون مالیات های مستقیم نسبت به پرداخت یا ترتیب پرداخت مالیات قطعی شده خود اقدام ننماید اداره امور مالیاتی نسبت به صدور برگ اجرایی معادل بدهی اعم از اصل و جرایم متعلق برای استیفای مالیات از اموال منقول و غیر منقول او اقدام خواهد نمود
    • ماده - 2 - برگ اجرایی مطابق تبصره یک ماده 210 قانون مالیات های مستقیم تنظیم خواهد شد .
    • ماده - 3 - برگ اجرایی در سه نسخه تهیه ، یک نسخه در پرونده بایگانی ، نسخه دیگر به مؤدی ابلاغ و نسخه ثالث با قید تاریخ ابلاغ به امضای مؤدی و مامور ابلاغ رسیده و برای بایگانی در پرونده مربوط به اجرائیات اداره امور مالیاتی اعاده میشود
    • ماده - 4 - مقررات فصل هشتم از باب چهارم قانون مالیات های مستقیم در مورد ابلاغ اوراق اجرایی لازم الرعایه میباشد .
  • فصل - دوم - بازداشت اموال :
    • ماده - 5 - هرگاه مؤدی پس از ابلاغ برگ اجرایی ظرف یک ماه مقرر ، کلیه بدهی خود را پرداخت نکند یا ترتیب پرداخت آن را ندهد معادل کلیه بدهی او اعم از اصل و جرایم متعلقه به اضافه ده درصد کل بدهی از انقد و اسهل اموال مؤدی بازداشت خواهد شد . صدور دستور توقیف و دستور اجرای آن به عهده مسئول اجرائیات خواهد بود . هرگاه اموال منقول مؤدی تکافوی بدهی او را ننماید یا به اموال منقول وی دسترسی نباشد از اموال غیر منقول او به ترتیب مقرر در همین آیین نامه بازداشت خواهد شد
    • ماده - 6 - توقیف اموال مؤدی توسط هیات اجرایی شامل مأمور اجرا و حسب اقتضاء با کمک مأمورین نیروی انتظامی با حضور نماینده دادستان یا دادگاه عمومی بخش به عمل خواهد آمد . عدم حضور مؤدی ، بسته یا قفل بودن محلی که اموال در آن است یا امتناع مؤدی و کسان او از باز کردن در ، مانع عملیات اجرایی نبوده و هیات مزبور ، میتواند در را باز و اموال را با تنظیم صورتجلسه بازداشت نماید
      • تبصره - 1 - درخواست نمایندگی از دادستان یا دادگاه عمومی بخش ، توسط سازمان امور مالیاتی صورت می پذیرد ؛ رییس کل سازمان امور مالیاتی کشور میتواند این اختیار را به مدیران کل و یا بالاترین مقام مسئول مالیاتی ذی ربط تفویض نماید . در اینصورت دادستان عمومی و انقلاب یا رییس دادگاه عمومی بخش محل ، نسبت به صدور نمایندگی اقدام لازم را معمول خواهد داشت
      • تبصره - 2 - چنانچه در محلی که اموال در آن قرار دارد ، نتوان فی المجلس باز نمود ، هیات اجرایی مکلف است در مزبور و سایر محل هایی که احتمال ورود میرود را پلمب و لاک و مهر نموده و حداکثر ظرف مدت بیست و چهار ساعت در و سایر محل های پلمب شده را باز و اموال را پس از تنظیم صورتمجلس ، بازداشت نمایند . در صورت وجود سکنه یا موجودات جاندار در محل ، هیات اجرایی هرگونه اقدام لازم را به منظور پیشگیری از خروج اموال به عمل خواهد آورد
    • ماده - 7 - در هر موقع که از طرف هیات اجرایی از نیروی انتظامی یا سایر ضابطین قضایی استمداد شود ، ضابطین مربوط مکلفند فورا اقدام لازم را معمول دارند و در صورت تاخیر و مسامحه یا تعلل یا عدم انجام وظیفه ، مراتب صورتجلسه و به دادسرای عمومی و انقلاب یا دادگاه عمومی بخش محل ، گزارش تا طبق مقررات مربوط تحت تعقیب قرار گیرند
    • ماده - 8 - بازداشت اموال زیر ممنوع است : اموال مذکور در ماده 212 قانون مالیات های مستقیم مصوب 3/12/1366 با آخرین اصلاحات مصوب 27/11/1380؛
      • تبصره - 1 - هرگاه نسبت به مال منقول یا غیر منقول یا وجه نقد توقیف شده ، شخص ثالث اظهار حقی نماید ، اگر ادعای مزبور مستند به حکم قطعی یا سند رسمی بوده که تاریخ آن مقدم بر تاریخ توقیف باشد ، توقیف رفع میشود ؛ در غیر اینصورت عملیات اجرایی تعقیب میگردد و مدعی حق برای اثبات ادعای خود میتواند به هیات موضوع ماده 216 قانون مالیات های مستقیم شکایت کند . این هیات در صورتی که ادعای شاکی را وارد دانست ، قرار رفع توقیف اموال را صادر مینماید . قرار صادره قطعی و لازم الاجرا میباشد . در اینصورت قسمت اجرائیات اداره امور مالیاتی باید سایر اموال شناسایی شده مؤدی را توقیف نماید
      • تبصره - 2 - چنانچه ، اموال مؤدی در جایی باشد که در آن بسته باشد و از باز کردن آن خودداری نمایند ، هیات اجرایی حسب مورد با حضور مامور نیروی انتظامی یا ضابطین قضایی یا دهبان یا دهدار محل ، برای باز کردن در و توقیف مال اقدام لازم معمول میدارد و در مورد باز کردن محلی که کسی در آن نیست ، حسب مورد نماینده دادستان یا دادگاه عمومی بخش محل ، نیز باید حضور داشته باشد .
      • تبصره - 3 - توقیف مال غیر منقولی که سابقه ثبت ندارد ، به عنوان مال مؤدی ، هنگامی جایز است که مؤدی در آن تصرف مالکانه داشته باشد و یا مؤدی به موجب حکم قطعی نهایی مالک شناخته شده باشد
    • ماده - 9 - هرگاه اموال در حال بازداشت بین مؤدی و شخص یا اشخاص دیگری که بدهی مالیاتی ندارند مشاع و مشترک باشد ، در اینصورت اگر از طرف شخص یا اشخاص مذکور دلیل مؤثری ارایه شود که مبین میزان سهم هر یک باشد ، نسبت به بازداشت سهم معین مؤدی از مال مذکور اقدام ، و الا فرض به تساوی سهم یا سهام هر یک شده و در حدود سهم مؤدی از اموال مورد اشاعه بازداشت خواهد شد
      • تبصره - - - از اموال منقول موجود در محل سکونت زوجین ، آنچه معمولا و عادتا مورد استفاده اختصاصی زن باشد ، متعلق به زن و آنچه مورد استفاده اختصاصی مرد باشد ، متعلق به شوهر و بقیه از نظر مقررات این آیین نامه مشترک بین آنان به شمار می آید ، مگر اینکه مدعی ، خلاف آن را طی شکایتی که به هیات موضوع ماده 216 قانون مالیات های مستقیم تقدیم میدارد ، ثابت نماید
    • ماده - 10 - قبل از بازداشت اموال صورتجلسه ای تهیه میشود که در آن مشخصات کلیه اموال مورد بازداشت نوشته میشود ؛ در صورت لزوم کیل ، وزن و عدد آن ؛ در مورد طلا و نقره آلات ، عیار تقریبی آن ها تعیین و در صورتمجلس قید میگردد ؛ در جواهرات عدد و اندازه و صفات و اسامی سایر مشخصات آن ها ؛ در کتاب ، اسم کتاب و نویسنده و تاریخ چاپ و در کتب خطی ، مشخصات آن ها به طور کامل ؛ در تابلو و پرده های نقاشی موضوع پرده و تابلو ، طول و عرض آن ها و اسم نقاش اگر ممکن باشد ؛ در مال التجاره چه در انبار و چه در جای دیگر نوع مال التجاره و شماره و عدل و نمره و رنگ و سایر مشخصات آن ها تصریح میشود ؛ در سهام و اوراق بهادار ، شماره و مبلغ اسمی و نوع آن ها و در مورد سایر اموال ، مشخصات مربوط به آن مال در صورتمجلس معین میشود . همچنین در صورت ریز اموال ، نو و یا مستعمل بودن آن قید میگردد
      • تبصره - - - صورتمجلس مذکور باید امضا ، علامت گذاری و ممهور به مهر اجرا و هیات اجرایی گردد و در صورت لزوم قیطان کشی و برگ شماری شود
    • ماده - 11 - اگر در نوشتن صورتمجلس اموال اشتباهی رخ دهد باید در آخر همان صورتمجلس ، تصحیح و به امضای هیات اجرایی و مؤدی و شهود در صورت حضور برسد ؛ در صورت عدم حضور مؤدی ، نمایندگان مذکور در ماده 6 این آیین نامه آن را امضا میکنند . تراشیدن و پاک کردن و نوشتن بین سطور ممنوع است
    • ماده - 12 - صورتمجلس اموال بازداشت شده دارای تاریخ روز ، ماه و سال باتمام حروف بوده و کلیه صفحات آن به امضای اشخاصی که در موقع بازداشت حضور دارند با ذکر نام و مشخصات و سمت هر یک می رسد و چنانچه از امضا امتناع نمایند مراتب در صورتمجلس قید خواهد شد
    • ماده - 13 - اموال مورد توقیف به قید فوریت به وسیله کارشناس ارشد مالیاتی ارزیابی شده و پس از تایید رییس گروه مالیاتی که در صورت عدم تایید ، نظر رییس گروه مالیاتی ملاک عمل خواهد بود یک نسخه از برگ ارزیابی به مؤدی ابلاغ خواهد شد . چنانچه مؤدی نسبت به ارزیابی مذکور معترض باشد ، میتواند ظرف مدت ده روز از تاریخ ابلاغ ، کتبا از اداره امور مالیاتی تقاضا نماید که ارزیابی به وسیله کارشناس رسمی دادگستری یا خبره بعمل آید . در اینصورت وقتی به درخواست مزبور ترتیب اثر داده خواهد شد که حق الزحمه کارشناس طبق مقررات مربوط تودیع و قبض آن به اجرائیات اداره امور مالیاتی ارایه شود ؛ گزارش کارشناس رسمی یا خبره باید ظرف مدت پانزده روز از تاریخ تقاضای مؤدی تهیه و توسط کارشناس رسمی دادگستری یا خبره به اجرائیات اداره امور مالیاتی مربوط ارایه گردد .
      • تبصره - 1 - حق الزحمه کارشناس رسمی دادگستری یا خبره که به قید قرعه از میان سه برابر تعداد موردنیاز انتخاب میشود در هر صورت طبق مقررات برعهده مؤدی میباشد
      • تبصره - 2 - چنانچه ویژگی اموال بازداشت شده به گونه ای باشد که برای ارزیابی نیاز به مهلت بیشتری باشد ، به تشخیص اداره امور مالیاتی با توجه به دلایل توجیهی و درخواست استمهال کارشناس و یا ارزیاب ذی ربط ، حداکثر تا پانزده روزافزون بر مهلت یاد شده تمدید خواهد شد
    • ماده - 14 - هرگاه اختلاف ارزیابی کارشناس رسمی دادگستری یا خبره منتخب مؤدی با ارزیابی اداره امور مالیاتی کمتر از پانزده درصد باشد ، نظر کارشناس یا خبره منتخب ، ملاک عمل قرار خواهد گرفت ؛ در غیر اینصورت نظر کارشناس رسمی یا خبره به عنوان قیمت پایه قطعی فروش ، ملاک عمل قرار خواهد گرفت
    • ماده - 15 - اموالی که باید توقیف شود در محلی که هست توقیف و برحسب نیاز و موقعیت محل ورودی ها و خروجی ها با رعایت تبصره های ماده 6 این آیین نامه پلمب و یا در صورت لزوم به جای محفوظی منتقل خواهد شد
      • تبصره - 1 - حمل مواد قابل احتراق و انفجار به محل دیگر ممنوع است ، مگر اینکه محل فعلی ، مناسب تشخیص داده نشود . در اینصورت مواد توقیف شده باید به شخص مسئولی وفق مقررات ماده 17 این آیین نامه سپرده شود
      • تبصره - 2 - تعیین محل نگهداری اموال توقیفی با هیات اجرایی خواهد بود . در صورت لزوم انتقال اموال به محل دیگر ، موضوع باید با ذکر دلیل در صورتمجلس قید گردد
      • تبصره - 3 - محل محفوظ به مکانی اطلاق میشود که براساس نوع کالا و با رعایت جوانب ایمنی و برحسب عرف مسلم برای نگهداری اموال مناسب باشد
    • ماده - 16 - اموال ضایع شدنی و یا اموالی که بهای آن متناسب با هزینه نگهداری نباشد ، فورا و بدون انجام تشریفات فروخته میشود
      • تبصره - - - تشخیص اموال ضایع شدنی براساس عرف مسلم و پیشنهاد هیات اجرایی و تایید اداره امور مالیاتی خواهد بود
    • ماده - 17 - هیات اجرایی برای حفاظت اموال مورد توقیف ، شخص معتمدی را به عنوان حافظ اموال و در صورت امکان با موافقت مؤدی تعیین میکند که مسئولیت حفاظت اموال و یا حسب مورد حفاظت پلمب های الصاقی برابر صورتمجلس تنظیمی را برعهده دارد . حافظ اموال حق جابجایی اموال را ندارد . حدود وظایف و مسئولیت های حافظ اموال و عنداللزوم مراقب ، توسط هیات اجرایی به وی تفهیم میشود
    • ماده - 18 - در صورتی که بین مؤدی و مامور اجرای مربوط در تعیین حافظ اموال توافق حاصل نشود ، اتخاذ تصمیم قطعی با مسئول اجرائیات مربوط است . پس از تعیین حافظ اموال یک نسخه از صورت ریز اموال توقیفی به او تسلیم و از وی رسید گرفته میشود
    • ماده - 19 - هرگاه برای اموال مورد توقیف ، حافظ اموال پیدا نشود و آن اموال در جای محفوظ و معینی باشد ؛ در همان محل ، توقیف و ورودی ها و خروجی های آنجا به وسیله مأمور اجرا پلمب خواهد شد . در غیر اینصورت اموال توقیفی با رعایت تبصره های 2 و 3 ماده 15 این آیین نامه به جای محفوظی منتقل و محل ورود و خروج پلمب میشود ؛ به هر حال هر اقدام لازم دیگری برای حفاظت کامل اموال تا سرحد امکان انجام خواهد شد
    • ماده - 20 - در صورتی که جای محفوظ و معینی پیدا نشود مأمور اجرا به هر یک از اموال در جایی که هست کاغذی الصاق ، و محل الصاق را لاک و مهر و مراتب را در صورت ریز اموال توقیفی ذکر خواهد کرد . و در چنین صورتی صاحب مال هم حق دارد محل الصاق مهر خود را پهلوی مهر مأمور اجرا بزند . در اینگونه موارد مأمور اجرا موظف است اقدام مقتضی برای حفاظت از اموال بازداشت شده معمول یا ترتیب انتقال سریع آن را به جای محفوظی بدهد
    • ماده - 21 - هرگاه مؤدی حین بازداشت اموال حاضر باشد و از جهات مواد 8 ، 9 و 11 این آیین نامه ، ایرادی وارد ننماید بعدا از جهات مذکور حق اعتراض نخواهد داشت ؛ در صورتی که ایراد و اعتراضی داشته باشد خلاصه آن در ذیل صورتمجلس توقیف اموال ترجیحا توسط خود او و یا نماینده وی نوشته خواهد شد
    • ماده - 22 - هرگاه مدت بازداشت باعث فساد بعضی از اموال توقیفی شود از قبیل فرش و پارچه های پشمی و غیره ، اموال مزبور را باید جدا و به نحوی بازداشت کرد که بتوان سرکشی و مراقبت نمود ؛ در مواردی که مسئولیت مراقبت و سرکشی اموال بازداشتی به عهده شخص دیگری گذاشته شده است ، حافظ اموال ملزم به نظارت بر اقدامات نامبرده برای جلوگیری از فساد این قبیل اموال خواهد بود و در صورت مسامحه و غفلت مراقب و حافظ اموال اگر خساراتی وارد شود نامبردگان متضامنا مسئول جبران خسارت وارده خواهند بود
    • ماده - 23 - حافظ و مراقب اموال بازداشتی حق ندارند اموال توقیفی را به هیچ وجه مورد استفاده قرار داده و یا در اختیار دیگری قرار دهند و یا بدون اجازه کتبی مسئول اجرائیات ، آن را به محل دیگری انتقال دهند و در صورتی که بر اثر تخلف آن ها و یا تعدی و تفریط نسبت به اموال بازداشتی خسارتی وارد شود ملزم به جبران خسارت وارده خواهند بود .
    • ماده - 24 - هیات اجرایی مکلف است ، گزارشی از عملیات خود را در پنج نسخه حسب نوع مال به شرح ماده 12 این آیین نامه تنظیم و به امضای حاضرین رسانده و نسخه ایاز آن را به انضمام صورتمجلس اموال توقیفی در قبال اخذ رسید به ترتیب به مسئول اجرائیات ، حافظ اموال ، نماینده دادستان و مؤدی تسلیم و یک نسخه از آن را در پرونده اجرائیات نگهداری نماید
      • تبصره - 1 - نسخه ایاز صورتمجلس تنظیمی در مورد وسائط نقلیه موتوری توسط اداره امور مالیاتی ، به اداره راهنمایی و رانندگی محل یا اداره ای که حسب مورد مسئول صدور مجوز نقل و انتقال وسیله نقلیه میباشد ارسال و کتبا اعلام میشود که وسیله نقلیه مذکور در قبال بدهی مؤدی بازداشت بوده و نقل و انتقال آن ممنوع است . مرجع مذکور به محض وصول اطلاعیه فوق ، توقیف و ممنوع المعامله بودن وسیله نقلیه را در دفاتر مربوط قید و دستور توقیف آن را به واحد های ذی ربط صادر و ضمن جلوگیری از تردد آن ، نتیجه اقدامات خود را ظرف مدت یک هفته به اداره امور مالیاتی اعلام نماید
      • تبصره - 2 - در مورد بازداشت حق الامتیاز و قطع مکالمه تلفن اعم از ثابت و همراه ، دستور بازداشت به امور مشترکین مخابرات محل اعلام میگردد . امور مذکور حسب مورد و برطبق درخواست اداره امور مالیاتی مکلف است پس از قطع مکالمه ، نقل و انتقال آن را ممنوع و در دفاتر مربوط ثبت نموده و مراتب را ظرف مدت یک هفته به اداره امور مالیاتی و مؤدی مالیاتی اعلام دارند
      • تبصره - 3 - در مورد بازداشت حقوق مادی مالکیت های فکری و معنوی ، دستور بازداشت به اداره ثبت اسناد و املاک محل اعلام میگردد . اداره ثبت اسناد و املاک برابر درخواست اداره امور مالیاتی مکلف است نقل و انتقال حقوق مادی مالکیت های فکری و معنوی مورد بازداشت را ممنوع و در دفاتر مربوط ثبت و مراتب را ظرف مدت یک هفته به اداره امور مالیاتی و مؤدی مالیاتی اعلام دارد
    • ماده - 25 - به شخص حافظ اموال در صورتی که غیر از مؤدی باشد حق الحفاظ تعلق میگیرد . مسئول اجرائیات حق الحفاظ را بابت حق الزحمه حافظ یا کرایه محل برای حفظ اموال و یا مخارج ضروری دیگر با توجه به عرف معمول محلی تعیین خواهد نمود . پرداخت این مخارج کلا به عهده مؤدی است
    • ماده - 26 - هرگاه حافظ اموال از تحویل اموالی که در حفاظت او قرار دارد به هیات اجرایی خودداری نماید ، اداره امور مالیاتی معادل اموال بازداشت شده ، از اموال شخص حافظ اموال ، بازداشت و طبق مقررات به فروش می رساند
      • تبصره - - - در هر یک از موارد مذکور در مواد 23 الی 26 و 29 این آیین نامه که فعل یا ترک فعل حافظ اموال یا شخص ثالث و یا قصور و تقصیر وی متضمن عمل مجرمانه ای وفق قوانین موضوعه باشد و یا منجر به بروز خسارت نسبت به اموال و یا ضایع شدن و یا تلف شدن بعض یا کل اموال تحویلی و توقیفی و یا دخل و تصرف برخلاف قوانین گردد حسب مورد متخلف از سوی دادستان انتظامی مالیاتی نزد مراجع صالح تحت تعقیب کیفری قرار میگیرد .
  • فصل - سوم - بازداشت اموال منقول نزد شخص ثالث :
    • ماده - 27 - هرگاه مؤدی کتبا یا شفاها اعلام نماید که وجه نقد ، اموال منقول ، ودیعه یا مطالبات یا مازاد وثیقه ، و یا بطور کلی هر چیزی که ارزش مالی داشته باشد متعلق به او نزد شخص ثالثی ( اعم از حقیقی یا حقوقی ) است و یا اداره امور مالیاتی به هر نحو از چنین امری مطلع شود مکلف است از آن اموال و یا وجه معادل بدهی اعم از اصل و جرایم متعلقه و ده درصد وجه بدهی موضوع ماده 5 این آیین نامه و سایر هزینه های اجرایی بازداشت ، و توقیف نامه ای در دو نسخه با درج ساعت و تاریخ مراجعه تهیه و یک نسخه از آن را به شخص ثالث که مال یا وجه نقد و یا مطالبات مالی نزد اوست ابلاغ و در نسخه ثانی رسید اخذ نماید
    • ماده - 28 - شخص ثالث مکلف است در زمان ابلاغ توقیف نامه ، وجه نقد ، اموال و مطالبات اعم از نقدی و غیر نقدی نزد خود را در متن توقیف نامه اعلام و نسبت به حفظ و حراست آن اقدام و حسب درخواست اداره امور مالیاتی عمل نماید ، و الا اداره امور مالیاتی معادل بدهی از وجه یا قیمت آن اموال را از شخص ثالث وصول خواهد کرد و این نکته در توقیف نامه قید میشود .
    • ماده - 29 - هرگاه شخص ثالث اعم از حقیقی یا حقوقی که اموال موضوع ماده 27 این آیین نامه متعلق به مؤدی نزد او توقیف شده است :
      • بند - الف - از تحویل عین اموال به مأموران اجرا به محض مطالبه خودداری نماید
      • بند - ب - چنانچه طلب ، وجه نقد یا طلب حال باشد به محض مطالبه از واریز آن به حسابی که از طرف سازمان امور مالیاتی تعیین شده خودداری نماید
      • بند - ج - در مورد طلبی که مهلت پرداخت آن در تاریخ ابلاغ توقیف نامه منقضی نگردیده به محض انقضای مهلت آن به حساب مزبور واریز ننماید
      • بند - د - در مورد مازاد وثیقه و یا رهن ، پس از فروش و کسر هزینه ها مطابق مقررات ، از پرداخت مازاد خودداری نماید
      • بند - ه - از تسلیم یا تحویل و یا رد و یا به قبض دادن حقوق مالکیت های فکری معنوی و سایر حقوق از قبیل سرقفلی ، حق الامتیاز ، حق اکتشاف و اختراع ، حق استخراج ، موافقت اصولی ، جوایز ، حق انتفاع و ... خودداری نماید ؛ مستنکف محسوب و علاوه بر اینکه معادل بدهی از اموال شخصی او بازداشت و به فروش خواهد رسید ، در صورتی که عمل وی منطبق با تبصره ماده 26 این آیین نامه باشد با وی وفق مقررات مربوط رفتار خواهد شد و در صورت واریز وجه یا طلب به حساب مذکور یا تسلیم عین یا حق یا شی ، گواهی اجرائیات اداره امور مالیاتی صادر و به شخص ثالث تسلیم میگردد . این گواهی به منزله برائت ذمه ثالث در قبال بدهکار مالیاتی و نیز برائت ذمه بدهکار مالیاتی در قبال سازمان امور مالیاتی به میزان مال مربوط پس از وضع مخارج احتمالی خواهد بود
    • ماده - 30 - هرگاه شخص ثالث ، منکر وجود تمام یا قسمتی از طلب ، وجه نقد یا اموال منقول مؤدی نزد خود باشد باید ظرف مدت سه روز کاری از تاریخ ابلاغ توقیف نامه مراتب را کتبا به اداره امور مالیاتی ذی ربط اطلاع داده و رسید دریافت نماید . در اینصورت عملیات اجرایی نسبت به مورد ادعای شخص ثالث متوقف میشود و قسمت اجرا میتواند برای اثبات وجود وجوه و اموال یا مطالبات در نزد شخص ثالث به مرجع صلاحیت دار مراجعه نماید . مرجع صلاحیت دار موضوع را به قید فوریت و خارج از نوبت رسیدگی مینماید در صورتی که اطلاع مزبور داده نشود شخص ثالث مکلف است وجه نقد یا سایر اموال را به اداره امور مالیاتی ذی ربط تسلیم نماید ؛ اگر اعتراضی داشته باشد به مرجع صالح شکایت کند
      • تبصره - 1 - در مواردی که وجود اموال یا وجوه یا حقوق موضوع ماده 27 این آیین نامه نزد شخص ثالث طبق اسناد رسمی محرز باشد ، صرف انکار شخص ثالث ، مانع از ادامه عملیات اجرایی نمیباشد و اگر شخص ثالث از تسلیم اموال یا وجه یا حقوق مذکور توقیف شده نزد وی امتناع نماید و اداره امور مالیاتی به آن مال دسترسی پیدا نکند معادل قیمت و هزینه های آن از اموال وی توقیف و به فروش خواهد رسید
      • تبصره - 2 - چنانچه وجود وجوه و یا اموال یا حقوق موضوع ماده 27 این آیین نامه مورد ادعای قسمت اجرا در نزد شخص ثالث در مراجع صلاحیت دار به اثبات برسد و بدهی مالیاتی معادل آنچه نزد شخص ثالث است پرداخت نشده و یا نشود ، شخص منکر به تادیه وجوه و مطالبات و تحویل اموال یا قیمت آن و هر نوع هزینه مترتبه ملزم خواهد شد . جمع این مبالغ از طریق فروش اموال وی وصول خواهد شد .
  • فصل - چهارم - فروش اموال منقول :
    • ماده - 31 - هرگاه مؤدی تا انقضای ده روز از تاریخ توقیف اموال ، بدهی خود را تادیه ننماید اموال توقیف شده از طریق مزایده و انتشار آگهی ، به فروش رسیده و کلیه بدهی و هزینه ها از حاصل فروش برداشته میشود ؛ مگر اینکه مؤدی راجع به پرداخت بدهی با اداره امور مالیاتی توافق نماید که در اینصورت با اجازه سازمان امور مالیاتی کشور با رعایت موضوع ماده 167 قانون مالیات های مستقیم با اخذ وثیقه ملکی یا تضمین مناسب تقسیط خواهد شد
    • ماده - 32 - آگهی فروش بلافاصله پس از انقضای مدت مقرر در ماده 31 این آیین نامه منتشر و حاوی نکات ذیل میباشد
      • بند - 1 - نوع اموال بازداشت شده و تصریح بر توقیف بودن اموال و کیفیت تصرف ؛
      • بند - 2 - روز و ساعت و محل فروش ؛
      • بند - 3 - قیمت پایه که مزایده از آن شروع میشود ؛
      • بند - 4 - در مورد وسائط نقلیه موتوری ، نوع ، نام کارخانه سازنده ، سال ساخت ، شماره پلاک انتظامی ، رنگ ، شماره موتور و شاسی و میزان بدهی معوقه وسائط نقلیه ؛
      • بند - 5 - در مورد حق الامتیاز تلفن اعم از ثابت و همراه ، ذکر شماره آن و میزان بدهی معوقه ؛
      • بند - 6 - در مورد حقوق مالکیت های فکری و معنوی مشخصات حقوق مذکور .
    • ماده - 33 - روز فروش باید طوری معین شود که فاصله بین انتشار آگهی فروش تا روز مزبور کمتر از ده روز نباشد . در مورد اموال سریع الفساد و یا اموالی که نگهداری آن ها باعث هزینه زیاد است موعد مناسب با وضعیت اموال تعیین میشود
    • ماده - 34 - اموال منقول بازداشت شده ای که قیمت مجموع آن بیش از بیست میلیون ریال نباشد بدون انتشار آگهی از طریق حراج فروخته خواهد شد .
      • تبصره - - - رقم مزبور با توجه به تغییر شاخص قیمت کالا ها هر سه سال یک بار توسط رییس سازمان امور مالیاتی کشور قابل تغییر بوده و پانزده روز پس از نشر در ر وزنامه رسمی لازم الاجرا میباشد .
    • ماده - 35 - آگهی فروش باید به معابر عمومی ، محل اداره امور مالیاتی و محل استقرار اموال الصاق و در سایت الکترونیکی سازمان امور مالیاتی کشور اعلام و یک نوبت در یکی از ر وزنامه ها درج شود
    • ماده - 36 - در صورت تغییر روز فروش ، با رعایت مواد بالا آگهی تجدید میشود .
    • ماده - 37 - تصنیفات ، تألیفات و ترجمه های چاپی که هنوز برای خرید و فروش منتشر نشده ، بدون رضایت مصنف یا مؤلف یا مترجم یا قائم مقام یا وراث و یا نماینده قانونی آن ها به معرض فروش گذاشته نمی شود
    • ماده - 38 - مؤدی میتواند مثل سایر اشخاص در مزایده شرکت نماید ولی مأموران اجرا و مباشرین فروش و اقارب درجه اول آن ها حق شرکت در مزایده را ندارند .
    • ماده - 39 - مؤدی میتواند تقدم و تاخر فروش را نسبت به اموال بازداشت شده تقاضا کند ، این تقاضا در صورتی پذیرفته خواهد شد که به وصول مطالبات لطمه وارد نسازد
    • ماده - 40 - شخصی که بالاترین قیمت را اعلام میدارد برنده مزایده شناخته میشود و باید ظرف مدت ده روز ، تمام قیمت را به حسابی که از طرف سازمان امور مالیاتی کشور تعیین میشود واریز نماید ؛ در صورت انصراف ، سپرده دریافتی به نفع دولت ضبط و به حساب خزانه واریز خواهد شد و اموال مورد مزایده به نفر دوم با حفظ شرایط مذکور فروخته میشود
    • ماده - 41 - هزینه نشر آگهی و حق الحفاظ و سایر مخارج به عهده مؤدی و به حساب او منظور میشود
    • ماده - 42 - هرگاه اموال به قیمت ارزیابی شده ، خریدار نداشته باشد ، اداره امور مالیاتی باید با رعایت مدت مذکور در ماده 33 این آیین نامه ، آگهی فروش را با قیمت پایه تجدید نماید و چنانچه برای بار دوم نیز خریداری پیدا نشود برای بار سوم آگهی منتشر و در آن قید مینماید اموال توقیفی به هر قیمتی خریدار داشته باشد از طریق حراج به دفعات فروخته خواهد شد . این موضوع بایستی قبل از مزایده طی اخطاری به صاحب مال ابلاغ شود و چنانچه حاصل فروش تکافوی بدهی مؤدی را نکند ، اجرائیات اداره امور مالیاتی از اموال دیگر مؤدی تا میزان بقیه بدهی او بازداشت و طبق مقررات این آیین نامه به فروش می رساند
      • تبصره - - - چنانچه پس از تنظیم صورتجلسه فروش اموال معاذیر قانونی در جهت انتقال برای اجرا بوجود آید اداره مزبور میتواند ضمن استرداد سپرده برنده مزایده ، مجددا آگهی مزایده منتشر نماید
    • ماده - 43 - جلسه فروش اعم از مزایده و حراج با حضور نمایندگان دادستان عمومی و انقلاب و دادستان انتظامی مالیاتی برگزار و صورتمجلس به امضای نمایندگان مذکور و بالاترین مقام اداره کل امور مالیاتی یا نماینده قانونی وی می رسد
    • ماده - 45 - در مواردی که در اجرای مقررات این آیین نامه برای اموال منقول مورد مزایده خریداری پیدا نشود ، در صورت صلاحدید سازمان امور مالیاتی کشور با تملک آن ، مراتب به ضمیمه صورتمجلس آخرین مزایده به منظور تنظیم سند انتقال به نام سازمان امور مالیاتی کشور به یکی از دفاتر اسناد رسمی اعلام خواهد شد . در صورتی که مؤدی حاضر به امضای سند انتقال و یا فراهم آوردن شرایط انتقال نشود نماینده اداره کل امور مالیاتی به نمایندگی از طرف مؤدی ، کلیه شرایط را فراهم نموده و سند انتقال را امضا خواهد کرد
  • فصل - پنجم - بازداشت اموال غیر منقول و فروش آن :
    • ماده - 46 - در صورتی که اموال منقول مؤدی برای استیفای طلب دولت کافی نباشد ، اداره وصول و اجرا نسبت به بازداشت و فروش اموال غیر منقول مؤدی با رعایت ماده 212 قانون مالیات های مستقیم برطبق مقررات آتی اقدام مینماید
    • ماده - 47 - بازداشت نامه اموال غیر منقول در چهار نسخه تهیه و نسخه چهارم بلافاصله به اداره ثبت اسناد و املاک محل ارسال میشود . اداره ثبت اسناد و املاک مربوط ، به محض وصول اطلاعیه مذکور و در صورت تعلق ملک به مؤدی یا مؤدیان ، توقیف بودن ملک را در دفاتر مربوط قید و موقوف المعامله بودن آن را در پرونده ثبتی منعکس نموده و نتیجه اقدامات را ظرف مدت یک هفته به اداره امور مالیاتی ذی ربط اعلام میدارد
      • تبصره - - - مسئول اجرائیات عنداللزوم میتواند با ارایه مشخصات کامل سجلی مؤدی از اداره ثبت اسناد و املاک در مورد وجود املاک به نام مؤدی یا هر نوع حق متعلق به مؤدی را استعلام نماید ، اداره ثبت اسناد و املاک مکلف است حداکثر ظرف مدت یک هفته مشخصات کامل ثبتی ملک و یا املاک و یا هر نوع حق متعلق به مؤدی را کتبا به ادارات استعلام کننده ، اعلام نماید
    • ماده - 48 - در صورتی که مال غیر منقول یا حقوق متعلق به مؤدی درآمدی داشته باشد ، برابر مقررات این آیین نامه درآمد مزبور تا زمان فروش ملک ، بازداشت و در صورت وصول به عنوان قسمتی از بدهی مؤدی محسوب خواهد شد . در صورتی که درآمد مزبور تکافوی بدهی مالیاتی مؤدی را نماید از فروش ملک خودداری میگردد
    • ماده - 49 - اداره امور مالیاتی مکلف است ، برای فروش اموال غیر منقول ، اعلانی مشتمل بر : نام و نام خانوادگی مؤدی ، نوع و کاربری ، محل وقوع ، مساحت تقریبی عرصه و اعیان ، مبلغ بدهی مؤدی و سایر مشخصات آن را با تصریح به اینکه تمام ملک یا قسمتی از آن فروخته میشود ، علت فروش ، روز و ساعت ، محل فروش ، قیمتی که مزایده از آن شروع خواهد شد و سایر شرایط قانونی مربوط از جمله مفاد تبصره های ماده 215 قانون مالیات های مستقیم را قید و منتشر نماید
    • ماده - 50 - برای شروع مزایده در مورد املاک ، حداقل قیمت ملک به بهای روز ، که از طرف کارشناس اداره امور مالیاتی و یا کارشناس رسمی دادگستری یا خبره تعیین خواهد شد ، ماخذ فروش قرار خواهد گرفت
    • ماده - 51 - مقررات فصل چهارم این آیین نامه در مورد فروش اموال غیر منقول نیز حسب مورد جاری میباشد . ضمنا چنانچه بعد از مزایده نوبت دوم خریداری برای ملک مورد مزایده پیدا نشود در صورت اقتضاء طبق مقررات ماده 215 قانون مالیات های مستقیم عمل خواهد شد
    • ماده - 52 - پس از انجام مزایده ، تنظیم و امضای صورتمجلس و صدور سند موکول به انقضای یک ماه از تاریخ تنظیم صورتمجلس یاد شده خواهد بود . هرگاه مؤدی ظرف این مدت نسبت به پرداخت کلیه بدهی خود به اضافه ده درصد موضوع ماده 211 قانون مالیات های مستقیم اقدام و هزینه های متعلقه را پرداخت نماید از ملک مزبور رفع بازداشت به عمل خواهد آمد .
    • ماده - 53 - در صورتی که مؤدی پس از انقضای یک ماه مذکور برای امضای سند انتقال حاضر نشود یا شرایط انتقال را فراهم نیاورد ، اداره امور مالیاتی مستندات و مدارک لازم را به یکی از دفاتر اسناد رسمی ارسال نموده و نماینده دفتر حقوقی سازمان امور مالیاتی به نمایندگی از طرف مؤدی مقدمات انتقال را فراهم آورده و سند انتقال را امضا خواهد نمود
    • ماده - 54 - در مواردی که طبق ماده 215 قانون مالیات های مستقیم برای ملک مورد مزایده خریداری پیدا نشود در صورت موافقت سازمان امور مالیاتی کشور با تملک آن ، مراتب به ضمیمه صورتمجلس آخرین مزایده به منظور تنظیم سند انتقال به نام سازمان امور مالیاتی کشور به یکی از دفاتر اسناد رسمی اعلام خواهد شد و در صورتی که مؤدی حاضر به امضای سند انتقال و یا فراهم آوردن شرایط انتقال نشود نماینده حقوقی سازمان امور مالیاتی کشور به نمایندگی از طرف مؤدی کلیه شرایط را فراهم نموده و سند انتقال را امضا خواهد کرد .
    • ماده - 55 - در مورد افراد مذکور در مواد 26 و 39 قانون مالیات های مستقیم چنانچه ظرف مهلت مقرر نسبت به پرداخت یا تقسیط بدهی قطعی شده خود اقدام ننمایند ، مقررات این آیین نامه حسب مورد نسبت به ماترک اموال مورد وقف یا حبس یا نذر جاری میباشد
    • ماده - 56 - هرگاه شخص ثالث نسبت به تمام یا قسمتی از اموال غیر منقول بازداشت شده و حقوق ناشی از آن ادعای حق کند ، عملیات اجرایی در صورتی متوقف میشود که دعوی ، مستند به سند رسمی یا رای قطعی دادگاه بوده و تاریخ وجود حق یا تنظیم سند ، مقدم بر تاریخ بازداشت اموال غیر منقول باشد و این امر مورد تایید هیات حل اختلاف مالیاتی موضوع ماده 216 قانون مالیات های مستقیم قرار گیرد
  • فصل - ششم - مقررات عمومی :
    • ماده - 57 - هرگاه مؤدی برطبق ماده 161 قانون مالیات های مستقیم ( با آخرین اصلاحات مصوب 27/11/1380) تامین سپرده باشد ، این تامین مانع از بازداشت سایر اموال او که وصول مالیات از آن محل سهل تر باشد ، نیست . ولی پس از وصول طلب دولت ، اداره امور مالیاتی مکلف است فورا نسبت به رفع تامین اقدام کند
    • ماده - 58 - شکایت از اقدامات اجرایی یا درخواست توقف موقت عملیات اجرایی و یا درخواست رفع اثر از اقدامات اجرایی مانع از ادامه عملیات اجرایی نمیگردد مگر در موارد ذیل
      • بند - الف - مؤدی نسبت به پرداخت یا ترتیب پرداخت بدهی حسب مقررات این آیین نامه اقدام نماید و یا معادل میزان بدهی ، وجه نقد یا تضمین بانکی و یا وثیقه ملکی بسپارد و یا ضامن معتبر که اعتبار ضامن مورد قبول اداره امور مالیاتی باشد ، معرفی نماید
      • بند - ب - براساس رای هیات حل اختلاف مالیاتی موضوع ماده 216 قانون مالیات های مستقیم مبنی بر توقف عملیات اجرایی ؛ در صورتی که هیات حل اختلاف مالیاتی موضوع ماده 216 قانون مالیات های مستقیم دلایل شاکی را قوی بداند و یا شکایت شاکی مستند به سند رسمی یا احکام قطعی مراجع قضایی یا اسناد اداری باشد ، بدون اخذ تامین قرار توقف عملیات اجرایی را صادر مینماید
      • بند - ج - نقض رای هیات حل اختلاف مالیاتی توسط شورای عالی مالیاتی یا دادنامه صادره توسط دیوان عدالت اداری و یا مراجع قضایی ذی صلاح ؛ با توجه به تکلیف قانونی شعب دیوان عدالت اداری مبنی بر رسیدگی خارج از نوبت پس از صدور دستور موقت ، مسئولین ذی ربط سازمان امور مالیاتی کشور مکلفند در اسرع وقت و در فرجه قانونی نسبت به ارسال پاسخ به شعب دیوان اقدام نمایند .
      • بند - د - پرونده های موضوع تبصره ماده 157 قانون مالیات های مستقیم در صورت قطعیت مالیات در هیات حل اختلاف مالیاتی موضوع ماده 216 قانون مالیات های مستقیم مطرح و چنانچه مطالبه مالیات از غیرمؤدی مورد تایید هیات یاد شده قرار گرفته باشد حکم بر مطالبه مالیات ، کان لم یکن تلقی میگردد .
        • تبصره - - - توقف عملیات اجرایی جز در موارد مصرح در این ماده ، تخلف انتظامی بوده و دادستان انتظامی مالیاتی موظف به رسیدگی و تقاضای مجازات متخلف یا متخلفین از هیات عالی انتظامی میباشد
    • ماده - 59 - اشخاص ثالثی که پرداخت مالیات دیگری را تعهد یا ضمانت کرده یا به موجب قانون مکلف به کسر و ایصال مالیات دیگری میباشند و نسبت به پرداخت مالیات با مؤدی مسئولیت تضامنی دارند ؛ چنانچه نسبت به مطالبات و مالیات های قطعی شده و مورد اجرا ، از اقدامات اجرایی شکایت نمایند صدور قرار توقف عملیات اجرایی به طریق مقرر در ماده 58 این آیین نامه و بندها و تبصره آن خواهد بود .
    • ماده - 60 - شکایت به عنوان اشتباه در محاسبه در مرحله اجرایی مانع از ادامه عملیات اجرایی نخواهد بود
    • ماده - 61 - هرگاه مؤدی مالیاتی در حین عملیات اجرایی فوت نماید و یا محجور شود ، عملیات اجرایی تا زمان معین شدن ورثه قانونی در مورد متوفی و یا نصب قیم در مورد محجور ، متوقف میشود . لیکن اداره امور مالیاتی میتواند در صورتی که جزء ماترک متوفی و یا جزء دارایی محجور ، موجودی نقدی باشد ، به میزان بدهی و با رعایت تشریفات قانونی قبل از تعیین شدن ورثه قانونی و یا نصب قیم توسط مراجع ذی صلاح ، موجودی نقدی را توقیف نماید .
      • تبصره - - - چنانچه بین وراث متوفی ، صغیر یا محجوری باشد که ولی قهری نداشته باشد ، عملیات اجرایی نسبت به سهم صغیر یا محجور تا تعیین قیم متوقف میگردد
    • ماده - 62 - کلیه مقررات مندرج در این آیین نامه در مورد بدهکاران موضوع ماده 48 قانون محاسبات عمومی نیز جاری بوده و تکلیف وصول این قبیل مطالبات نیز همانند مطالبات مالیاتی میباشد . دستگاه اجرایی بستانکار موضوع مواد 48 قانون محاسبات عمومی کشور مصوب 1366 و 32 قانون وصول برخی از درآمد های دولت مصوب 1373 مکلف است علاوه بر مشخصات هویتی اشخاص بدهکار شامل اشخاص حقیقی : نام و نام خانوادگی ، شماره شناسنامه ، تاریخ تولد ، نام پدر ، کد ملی ، آدرس دقیق محل سکونت ، محل کار و در مورد اشخاص حقوقی : شماره ثبت ، کد اقتصادی ، آدرس دقیق محل فعالیت و مشخصات دقیق هیات مدیره و میزان بدهی ، مشخصات کاملی از اموال و دارایی ها ، مطالبات و تضمینات و وثایق ، اعم از نقدی و غیر نقدی و محل استقرار آن ها را به اداره امور مالیاتی ( اجرائیات ) مربوط اعلام نماید .
    • ماده - 63 - سازمان امور مالیاتی کشور و ادارات کل امور مالیاتی میتوانند کلیه هزینه های حفظ و نگهداری اموال منقول و غیر منقول مؤدیان مالیاتی را که براساس مقررات فصل نهم قانون و از طریق عملیات اجرایی از مؤدی توقیف می نمایند ، از محل اعتبارات مصوب سالیانه خود تامین و پرداخت نموده و معادل کل هزینه های انجام شده را از حاصل فروش اموال کسر و به حساب درآمد عمومی کشور واریز نمایند
    • ماده - 64 - این آیین نامه مشتمل بر 64 ماده و 25 تبصره میباشد که بنا به مفاد ماده 218 قانون مالیات های مستقیم مصوب 3/12/1366 و اصلاحات بعدی آن در تاریخ 23/3/1390 به تصویب رسید و پانزده روز پس از انتشار در ر وزنامه رسمی جایگزین آیین نامه قبلی میشود .