iranmatikanlogo android
  /  English   /  
logo تاریخ تصویب : 1392/07/23 شماره رای : 7/1419
شماره نظریه
  • نظریه - - - پرسش : 1- در پرونده ای که قبل از لازم الاجرا شدن قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 دادگاه ها در مورد تعدد مادی مختلف طبق قانون سابق مبادرت به اصدار رای نموده اند اینک در مقام اجرا تکلیف اجرای احام در خصوص تعدد و عمل به ماده 134 قانون اخیرالتصویب چیست ؟ آیا باید همه مجازات های مندرج در دادنامه اجرا شده یا اینکه صرفا مجازات اشد اجرا شود ؟ 2- در قانون مبارزه با موادمخدر منظور از کلمه تناسب مندرج در مواد 4 و 5 و 8 قانون مذکور چیست ؟ آیا تناسب مواد و مجازات مد نظر بوده که به تناسب ریاضی تعبیر میشود یا اینکه تناسب مجازات با شخصیت متهم تناسب عرفی ؟ 3- آیا مقررات تعدد مادی مندرج در ماده 134 قانون مجازات اسلامی مصوب 92 در جرایم مندرج در قانون مبارزه با موادمخدر به خصوص مواد 4 و 5 و 8 قابلیت اجرا دارد یا خیر ؟ در صورت مثبت بودن پاسخ در مواد 4 و 5 و 8 قانون که مجازات براساس تناسب تعیین میشود حداکثر مجازات چگونه تعیین خواهد شد ؟ 4- آیا حداقل و حداکثر مجازات در جرایم موادمخدر در سه ماه فوق لذکر متصور است یاخیر ؟ 5- با توجه به ماده 79 قانون مجازات اسلامی مصوب 92 که اعلام نموده عمل به مقررات این فصل مجازات هی جایگزین حبس پس از تصویب آیین نامه موضوع این ماده خواهد بود در بحث تبدیل حبس به جزای نقدی آیا میتوان به مقررات این فصل عملکرد یا خیر ؟ در حالیکه در صدر ماده 79 آمده تعیین انواع خدمات عمومی ..... به موجب آیین نامه خواهد بود که به نظر می رسد ارتباطی با جزای نقدی نداشته باشد و مقنن که با سیاست حبس زادیی این قانون را وضع کرده در تنظیم این ماده دچار اشتباه شده می بایست لازم الاجرا شدن مسائل مربط به خدمات عمومی و ... را پس از تصویب آیین نامه اعلام کند . پاسخ : 1- برابر ماده 10 قانون مجازات اسلامی 1392 قانون زمان وقوع جرم ملاک عمل خواهد بود ؛ مگر مواردی که طبق ماده 11 همان قانون استثنا شده است یا قانون جدید ؛ خفیف تر یا مساعدتر به حال مرتکب باشد و تشخیص مصادیق تخفیف یا تشدید با توجه به پرونده به عهده قاضی رسیدگی کننده است و با توجه به اینکه طبق ماده 47 قانون مجازات اسلامی 1370 قاعده جمع مجازات ها در جرایم غیرمشابه اعمال میشد ولی در قانون فعلی یک مجازات اشد قابل اجرا است لذا در هر مورد باید جداگانه بررسی و مشخص گردد چنانچه مجموع مجازات های تعیین شده در حکم طبق قانون سابق بیشتر از مجازات اشدی باشد که مقنن در ماده 134 قانون مجازات اسلامی 1392 پیش بینی نموده است ، باید مطابق بند به ماده 10 قانون مؤخر عمل شود ؛ در غیر اینصورت مجموع همان مجازات هایی که طبق قانون سابق تعیین شده اجرا میشود . 2- منظور از " تناسب مجازات " قید شده در مواد 4-5-8 قانون اصلاح قانون مبارزه با موادمخدر ، تناسب مجازات با عمل ارتکابی است که میزان مجازات با توجه به مقدار ودفعات و اوضاع و احوال از قبیل انگیزه ، شرایط ارتکاب جرم ، سابقه - سن و شخصیت متهم توسط مرجع رسیدگی کننده تعیین میگردد . 3- نظریه تفسیری شماره 5318- مورخ 24/7/1372 شورای نگهبان مقرر داشته که هیچیک از مراجع قانونگذاری حق رد و ابطال ونقض و نسخ مصوبه مجمع تشخیص مصلحت نظام را ندارد ؛ بنابراین در هر مورد که در قانون اصلاح قانون مبارزه با موادمخدر که مصوب مجمع تشخیص مصلحت نظام است ، حکم خاصی وجود دارد باید براساس این قانون عمل شود و در مواردی که این قانون ساکت است مشمول عمومات قانون مجازات اسلامی 1392 می باشدوچون در خصوص تعدد ، مقررات خاصی در قانون اصلاح قانون مبارزه با موادمخدر وجود ندارد لذا طبق مقررات ماده 134 قانون مجازات اسلامی 1392 در خصوص تعدد جرایم موضوع قانون اصلاح قانون مبارزه با موادمخدر باید عمل شود . 4- مقنن حداقل و حداکثر مجازات جرایم موضوع ماده 4-5-8 قانون اصلاح قانون مبارزه با موادمخدر را در بند های ذیل این مواد تعیین نموده است . همکار محترم به بند های ذیل این مواد مراجعه نماید . 5- طبق ماده 79 قانون مجازات اسلامی 1392 یکی از مجازات های جایگزین حبس ، انواع خدمات عمومی است که دستگاه ها و موسسات دولتی و عمومی پذیرنده محکومان هستند و نحوه همکاری آنان باید طی آیین نامه مشخص گردد . بعضا مجازات های جایگزین حبس نیاز به اقدامات مراقبتی ندارد . از جمله مجازات های جایگزین حبس موضوع ماده 86 قانون مجازات اسلامی 1392 که جزای نقدی است . مع الوصف با توجه به اطلاق قسمت اخیر ماده 79 همین قانون ، مقررات فصل نهم پس از تصویب آیین نامه لازم الاجرا میشود و تا زمانیکه آیین نامه موضوع ماده 79 به تصویب نرسیده اجرای مجازات های جایگزین حبس منتفی است .