iranmatikanlogo android
  /  English   /  
logo تاریخ تصویب : 1392/06/18 شماره رای : 7/1166
شماره نظریه
  • نظریه - - - پرسش : با توجه به قانون اصلاحی قانون مجازات اسلامی مصوب 92 که طی آن میزان درجه بندی جرایم طی ماده 19 پیش بینی گردیده و حبس پلکانی از یک روز تا 25 سال را مورد لحوق قرار داده است خواهشمند است اظهار عقیده فرمائید که با این وصف آیا قانون وصول برخی از درآمد های دولت خصوصا بند 2 و 1 ماده 3 که مقرر می داشت در جرایم مشمول حبس کمتر از 91 روز دادگاه مکلف به تبدیل به جزای نقدی است آیا این قانون حذف شده است یا خیر ؟ به عبارت دیگر در صورتی که دادگاه بنا به جهات مقرر در ماده 38 محکومیت حبس را یک یا چند درجه تخفیف دهد آیا میتواند حبس را به جزای نقدی مبدل نماید یا اینکه الزاما می بایست یک تا سه ماه مذکور در ماده 8 را اعمال نماید ؟ به دیگر سخن آیا حبس کمتر از 91 روز در قانون جدید وجاهت دارد یا خیر ؟ آیا این حبس قابلیت تبدیل به جزای نقدی را دارد یا خیر ؟. پاسخ : در مورد اینکه آیا با تصویب قانون مجازات اسلامی مصوب 1/2/1392، بند یک قانون نحوه وصول برخی از درآمد های عمومی دولت و مصرف آن در موارد معین مصوب 28/12/1373 نسخ شده است یا خیر ؟ باعنایت به اینکه مطابق بند یک مذکور ، در هر مورد که در قوانین حداکثر مجازات کمتر از 91 روز حبس باشد به جای حبس ، حکم به جزای نقدی صادر میشود و این امر یک تکلیف قانونی است ، لکن طبق ماده 64 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 مجازات جایگزین حبس موقعی قابل اعمال است که محکوم علیه واجد شرایط تخفیف باشد ، در غیر اینصورت مجازات جایگزین اعمال نخواهد شد ، مثلا دادگاه مجازات متهم سابقه داررا در صورت ارتکاب جرمی که حداکثر مجازات آن 3 ماه حبس باشد باید اجبارا به جزای نقدی تبدیل کند اما به مجازات جایگزین حبس نمیتواند محکوم نماید ، در نتیجه بند یک ماده 3 قانون نحوه وصول برخی از درآمد های عمومی دولت از مقررات مجازات های جایگزین حبس خفیف تر و نسخ نشده است و دادگاه ها در مقام تخفیف مجاز به تعیین مجازات کمتر از سه ماه حبس میباشند ، فی المثل اگر حداکثر مجازات قانونی جرمی یک سال حبس باشد طبق ماده 67 قانون مجازات اسلامی اخیرالتصویب در صورت عدم وجود شرائط موضوع ماده 66 قانون مزبور ، دادگاه میتواند متهم را به مجازات جایگزین محکوم نماید ، اما چنانچه از این اختیار استفاده نکرد و تصمیم گرفت مقررات مربوط به تخفیف را اعمال کند ، وفق بند الف ماده 37 قانون مجازات اسلامی ، میتواند مجازات حبس را به میزان یک تا سه درجه تخفیف دهد و چون حداکثر مجازات قانونی ( مثال اعلام شده ) یک سال حبس است ( درجه ششم موضوع ماده 19 همان قانون ) با فرض اینکه بخواهد دو درجه تخفیف دهد باید به مجازات درجه 8 محکوم نماید و چون یکی از مجازات های درجه 8 حبس تا سه ماه میباشد در اینصورت تعیین حبس کمتر از سه ماه بلااشکال است .